Θυρεοειδίτιδα
Η θυρεοειδίτιδα είναι η φλεγμονή του θυρεοειδούς αδένα. Ο θυρεοειδής, είναι ένας μικρός αδένας σε σχήμα πεταλούδας που βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του λαιμού, κάτω από το δέρμα. Είναι μέρος του ενδοκρινικού συστήματος και ελέγχει πολλές σημαντικές λειτουργίες του σώματος, παράγοντας και απελευθερώνοντας ορισμένες ορμόνες.
Η θυρεοειδίτιδα περιλαμβάνει μια ομάδα μεμονωμένων καταστάσεων που προκαλούν φλεγμονή του θυρεοειδούς αλλά έχουν διαφορετικές αιτίες και συμπτώματα. Η θυρεοειδίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική ή ανεπαρκή παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών.
Τύποι
Οι τύποι θυρεοειδίτιδας περιλαμβάνουν:
- Θυρεοειδίτιδα Hashimoto
- Σιωπηλή ή ανώδυνη θυρεοειδίτιδα
- Επιλόχειος θυρεοειδίτιδα
- Θυρεοειδίτιδα de Quervain ή υποξεία θυρεοειδίτιδα
- Θυρεοειδίτιδα που προκαλείται από ακτινοβολία
- Οξεία θυρεοειδίτιδα
- Θυρεοειδίτιδα που προκαλείται από συγκεκριμένα φάρμακα
- Θυρεοειδίτιδα Riedel
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της θυρεοειδίτιδας εξαρτώνται από τον τύπο της θυρεοειδίτιδας και τη φάση της. Οι περισσότεροι τύποι θυρεοειδίτιδας προκαλούν αρχικά συμπτώματα θυρεοτοξίκωσης που ακολουθούνται από συμπτώματα υποθυρεοειδισμού.
Η υποξεία και η οξεία θυρεοειδίτιδα συνήθως προκαλούν επίσης πόνο στην περιοχή του θυρεοειδούς. Μερικοί άνθρωποι με θυρεοειδίτιδα, μπορεί να έχουν διογκωμένο θυρεοειδή αδένα.
Τα συμπτώματα της θυρεοτοξίκωσης και του υποθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν:
- Ταχυκαρδία
- Αυξημένη όρεξη
- απώλεια βάρους
- Άγχος
- Εκνευρισμός
- Δυσκολία στον ύπνο
- εφίδρωση
- ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
- κόπωση
- Μυϊκή αδυναμία
- Αδυναμία συγκέντρωσης
- Ξηρό δέρμα
- Τρόμο
Διάγνωση
Μετά την κλινική εξέταση, εάν ο γιατρός υποπτεύεται την ύπαρξη θυρεοειδίτιδας, μπορεί να ζητήσει κάποιον συνδυασμό των παρακάτω εξετάσεων:
- Εξετάσεις αίματος: Μέτρηση των ορμονών του θυρεοειδούς TSH, T3 και Τ4
- Υπέρηχος θυρεοειδούς
- Τάση καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων
- Τεστ για αντιθυρεοειδικά αντισώματα
- Μέτρηση της πρωτεϊνης C-reactive
- Σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς
Θεραπεία
Η θεραπεία της θυρεοειδίτιδας εξαρτάται από τον τύπο της θυρεοειδίτιδας και τα συμπτώματα.
- Εάν βρίσκεστε στη θυρεοτοξική φάση ο γιατρός θα χορηγήσει β-αναστολείς.
- Εάν έχετε θυρεοειδίτιδα Hashimoto, σιωπηλή, υποξεία ή επιλόχεια θυρεοειδίτιδα με συμπτώματα υποθυρεοειδισμού, ο γιατρός θα χορηγήσει φαρμακευτική αγωγή (θυροξίνη) αντικατάστασης των ορμονών του θυρεοειδούς.
- Σε περίπτωση οξείας θυρεοειδίτιδας, συνήθως χορηγούνται αντιβιοτικά
- Η θυρεοειδίτιδα που προκαλείται από φάρμακα, διαρκεί όσο συνεχίζετε να λαμβάνετε τα συγκεκριμένα φάρμακα.
- Η θυρεοειδίτιδα Riedel συνήθως απαιτεί χειρουργική αντιμετώπιση.
Πρόγνωση
Η πρόγνωση της θυρεοειδίτιδας είναι γενικά καλή.
Στην περίπτωση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto, ο υποθυρεοειδισμός είναι συνήθως μόνιμος, αλλά αντιμετωπίζεται με θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης του θυρεοειδή εφ’ όρου ζωής.
Άτομα με υποξεία θυρεοειδίτιδα, συνήθως παρουσιάζουν συμπτώματα για έναν έως τρεις μήνες, αλλά η πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας του θυρεοειδούς μπορεί να διαρκέσει έως και 12 έως 18 μήνες. Αυτά τα άτομα έχουν περίπου 5% πιθανότητα να αναπτύξουν μόνιμο υποθυρεοειδισμό.
Η πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας του θυρεοειδούς μετά από επιλόχειο και σιωπηρή (ανώδυνη) θυρεοειδίτιδα διαρκεί επίσης περίπου 12 έως 18 μήνες. Άτομα με αυτές τις παθήσεις έχουν περίπου 20% πιθανότητα να αναπτύξουν μόνιμο υποθυρεοειδισμό.
Στάδια
Στους περισσότερους τύπους θυρεοειδίτιδας, υπάρχουν τρεις φάσεις:
-
1. Θυρεοτοξική φάση: Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, ο θυρεοειδής σας αδένας φλεγμαίνεται και απελευθερώνει πάρα πολλές ορμόνες, προκαλώντας προσωρινή θυρεοτοξίκωση.
-
2. Υποθυρεοειδική φάση: Μετά την υπερβολική απελευθέρωση θυρεοειδικών ορμονών για μερικές εβδομάδες ή μήνες, ο θυρεοειδής δεν έχει αρκετές θυρεοειδικές ορμόνες για να απελευθερώσει. Αυτό οδηγεί σε έλλειψη θυρεοειδικών ορμονών ή υποθυρεοειδισμό. Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto και η θυρεοειδίτιδα μετά από ακτινοβολία, συνήθως παραμένουν μόνιμα στη φάση του υποθυρεοειδισμού.
-
3. Ευθυρεοειδική φάση: Κατά τη διάρκεια της ευθυρεοειδικής φάσης, τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών είναι φυσιολογικά. Αυτή η φάση μπορεί να συμβεί προσωρινά μετά τη θυρεοτοξική φάση, πριν περάσει στη φάση του υποθυρεοειδισμού, ή μπορεί να έρθει στο τέλος, αφού ο θυρεοειδής αδένας ανακάμψει από τη φλεγμονή και μπορεί να διατηρήσει ένα φυσιολογικό επίπεδο ορμονών.
Αιτίες
Η θυρεοειδίτιδα προκαλείται από μία επίθεση στον θυρεοειδή, που προκαλεί φλεγμονή και βλάβη στα κύτταρα του θυρεοειδούς. Έχει διάφορες αιτίες ανάλογα με τον τύπο.
Η πιο κοινή αιτία είναι μια αυτοάνοση νόσος, δηλαδή όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο σώμα αντί να το προστατεύει. Δεν είναι σαφές γιατί το ανοσοποιητικό σύστημα το κάνει αυτό. Τα αντισώματα που επιτίθενται στον θυρεοειδή, προκαλούν τους περισσότερους τύπους θυρεοειδίτιδας.
Διαφορετικοί τύποι και αιτίες
- Θυρεοειδίτιδα Hashimoto – αντιθυρεοειδικά αντισώματα, αυτοάνοση νόσος
- Σιωπηλή ή ανώδυνη θυρεοειδίτιδα – αντιθυρεοειδικά αντισώματα, αυτοάνοση νόσος
- Επιλόχειος θυρεοειδίτιδα – αντιθυρεοειδικά αντισώματα, αυτοάνοση νόσος
- Θυρεοειδίτιδα de Quervain ή υποξεία θυρεοειδίτιδα – Πιθανόν ιός
- Οξεία θυρεοειδίτιδα – Συνήθως βακτήρια
- Θυρεοειδίτιδα που προκαλείται από ακτινοβολία – Εκτεταμένη ακτινοβολία έναντι καρκίνων ή θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο για υποθυρεοειδισμό
- Θυρεοειδίτιδα που προκαλείται από συγκεκριμένα φάρμακα – Συγκεκριμένα φάρμακα όπως λίθιο, ιντερφερόνες, ιντερλευκίνη 2 και αμιωδαρόνη
- Θυρεοειδίτιδα Riedel – Ίνωση του θυρεοειδούς
Πρόληψη
Δυστυχώς, οι περισσότερες περιπτώσεις θυρεοειδίτιδας δεν μπορούν να προληφθούν. Εάν έχετε κάποια πάθηση που απαιτεί θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο ή ακτινοθεραπεία, μιλήστε στο γιατρό σχετικά με τον κίνδυνο εμφάνισης θυρεοειδίτιδας. Ίσως μπορέσετε να ξεκινήσετε με άλλες θεραπείες για να αποφύγετε την ανάπτυξη θυρεοειδίτιδας.
Εάν παίρνετε συνταγογραφούμενα φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν θυρεοειδίτιδα, μιλήστε στο γιατρό για τον κίνδυνο και για το αν μπορείτε να σταματήσετε να τα παίρνετε. Ενδέχεται να μην μπορέσετε να αποφύγετε τη θυρεοειδίτιδα.