ΨΥΧΩΣΕΙΣ
Η ψύχωση είναι η απομάκρυνση από την πραγματικότητα. Οι άνθρωποι με ψύχωση, μπορεί να έχουν ψευδείς πεποιθήσεις ή να βιώνουν πράγματα που δεν είναι αληθινά. Η ψύχωση δεν είναι μια συγκεκριμένη ασθένεια, αλλά ένας όρος που περιγράφει ένα σύνολο συμπτωμάτων.
Τύποι
Δύο σημαντικοί τύποι ψύχωσης είναι:
1. Παραισθήσεις: Συμβαίνουν όταν περιοχές του εγκεφάλου λειτουργούν, σαν να αντιλαμβάνονται κάτι πραγματικό μέσω των αισθήσεων (όραση, ακοή, αφή, όσφρηση και γεύση), ενώ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει εξωτερικό ερέθισμα. Ένα παράδειγμα είναι όταν κάποιος ακούει φωνές που δεν υπάρχουν.
2. Ψευδαισθήσεις: Πρόκειται για ψευδείς πεποιθήσεις στις οποίες κάποιος προσκολλάται πολύ έντονα, ακόμα και όταν οι γύρω του δεν τις πιστεύουν ή υπάρχουν πολλά αποδεικτικά στοιχεία που δείχνουν το αντίθετο.
Θεραπεία
Η θεραπεία της ψύχωσης εξαρτάται κυρίως από την υποκείμενη αιτία. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας είναι συχνά η μόνη απαραίτητη θεραπεία.
Για την ψύχωση που χρειάζεται άμεση θεραπεία, υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις.
- Φαρμακευτική αγωγή: Τα αντιψυχωσικά φάρμακα είναι ο πιο κοινός τύπος φαρμάκων για τη θεραπεία της ψύχωσης, αλλά μπορεί να βοηθήσουν και άλλα φάρμακα, όπως τα αντικαταθλιπτικά ή το λίθιο.
- Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία: Αυτός ο τύπος ψυχοθεραπείας μπορεί να βοηθήσει σε ορισμένες διαταραχές ψυχικής υγείας που μπορούν να προκαλέσουν ψύχωση ή να την επιδεινώσουν.
- Νοσηλεία σε νοσοκομείο: Σε σοβαρές περιπτώσεις ψύχωσης, ειδικά όταν ένα άτομο μπορεί να αποτελεί κίνδυνο για τον εαυτό του ή τους άλλους, είναι μερικές φορές απαραίτητη η νοσηλεία σε νοσοκομείο ή σε εξειδικευμένη μονάδα.
- Προγράμματα υποστήριξης ή φροντίδας
Αιτίες
Η ψύχωση είναι ένα κοινό σύμπτωμα πολλών ψυχικών διαταραχών όπως:
- Σχιζοφρένεια
- Βραχεία ψυχωτική διαταραχή
- Σχιζοσυναισθηματική διαταραχή
- Σχιζότυπη διαταραχή προσωπικότητας
- Σχιζοφρενικόμορφη διαταραχή
- Ψυχωτική διαταραχή οφειλόμενη σε ουσίες/φάρμακα
- Ψυχωτική διαταραχή οφειλόμενη σε άλλη ιατρική κατάσταση
Η ψύχωση μπορεί να είναι αποτέλεσμα διαταραχών στη διάθεση όπως:
- Διπολική διαταραχή
- Μείζων καταθλιπτική διαταραχή
Η ψύχωση μπορεί να συμβεί, εξαιτίας άλλων καταστάσεων που επηρεάζουν τον εγκέφαλο και το σώμα. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Νόσος Αλτσχάιμερ και άλλοι τύποι άνοιας
- Διαταραχές που σχετίζονται με τις ορμόνες, όπως η νόσος του Addison και η νόσος του Cushing
- Νόσος του Lyme
- Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος
- Λοιμώξεις του εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού (εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα)
- Σκλήρυνση κατά πλάκας
- Επιλόχειος ψύχωση
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Έλλείψη βιταμίνης Β1 (θειαμίνης) και βιταμίνης Β12
Η ψύχωση, μπορεί να εμφανιστεί υπό άλλες συνθήκες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αιτίες μοιάζουν περισσότερο με παράγοντες που την πυροδοτούν, επειδή η ψύχωση αναπτύσσεται γρήγορα. Σε άλλες, μπορεί να είναι μια αργή διαδικασία. Ορισμένοι από τους παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν την ψύχωση, περιλαμβάνουν:
- Κατάχρηση αλκοόλ, συνταγογραφούμενων φαρμάκων ή παράνομων ναρκωτικών
- Σοβαροί τραυματισμοί στο κεφάλι
- Τραυματικές εμπειρίες
- Υψηλά επίπεδα άγχους ή στρες
Πρόληψη
Η ψύχωση είναι απρόβλεπτη. Υπάρχουν πολλοί γενετικοί παράγοντες και παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, αλλά δεν υπάρχει τρόπος να προβλέψουμε με ακρίβεια αν κάποιος θα εμφανίσει αυτά τα συμπτώματα.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι για να μειώσουν τις πιθανότητες να εμφανίσουν αυτά τα συμπτώματα ή τις καταστάσεις που τα περιλαμβάνουν:
- Αποφύγετε τη χρήση ναρκωτικών ουσιών
- Φορέστε προστατευτικό εξοπλισμό όταν χρειάζεται
- Διατηρήστε ένα υγιές βάρος
- Μην αγνοείται τις λοιμώξεις
- Διατηρήστε μια ισορροπημένη δίαιτα