ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ
Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος αρθρίτιδας (μια πάθηση που επηρεάζει τις αρθρώσεις σας). Οι γιατροί μερικές φορές την αποκαλούν εκφυλιστική νόσο των αρθρώσεων (degenerative joint disease). Συμβαίνει όταν ο χόνδρος που επενδύει τις αρθρώσεις σας φθείρεται με την πάροδο του χρόνου και τα οστά σας τρίβονται μεταξύ τους όταν χρησιμοποιείτε τις αρθρώσεις σας.
Συνήθως, τα άκρα των οστών στις αρθρώσεις σας καλύπτονται από ένα στρώμα σκληρού, λείου χόνδρου. Ο χόνδρος λειτουργεί σαν ένας συνδυασμός αμορτισέρ και λιπαντικού — βοηθά τα οστά στις αρθρώσεις σας να κινούνται ομαλά και με ασφάλεια το ένα δίπλα στο άλλο. Εάν έχετε οστεοαρθρίτιδα, ο χόνδρος στις πάσχουσες αρθρώσεις σας φθείρεται με την πάροδο του χρόνου. Τελικά, τα οστά σας τρίβονται μεταξύ τους όταν κινείτε τις αρθρώσεις σας.
Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να επηρεάσει οποιαδήποτε από τις αρθρώσεις σας, αλλά πιο συχνά αναπτύσσεται στις παρακάτω περιοχές του σώματος:
- Χέρια.
- Γόνατα.
- Ισχία.
- Αυχένα (αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης).
- Κάτω μέρος της πλάτης (οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης).
Τύποι
Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να κατηγοριοποιηθεί την σε έναν από τους δύο τύπους:
- Πρωτοπαθής οστεοαρθρίτιδα: Αυτή είναι η πιο συνηθισμένη μορφή οστεοαρθρίτιδας που αναπτύσσεται στις αρθρώσεις με την πάροδο του χρόνου. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι συνήθως προκαλείται από τη φυσιολογική φθορά των αρθρώσεων σας από τη χρήση τους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής.
- Δευτεροπαθής οστεοαρθρίτιδα: Αυτή συμβαίνει όταν κάτι βλάπτει άμεσα μια από τις αρθρώσεις αρκετά ώστε να προκαλέσει οστεοαρθρίτιδα. Τραυματισμοί και ατυχήματα είναι συχνές αιτίες της δευτεροπαθούς οστεοαρθρίτιδας. Άλλοι τύποι αρθρίτιδας μπορούν επίσης να βλάψουν τον χόνδρο στις αρθρώσεις, αρκετά ώστε να προκαλέσουν οστεοαρθρίτιδα.
Συμπτώματα
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας περιλαμβάνουν:
Διάγνωση
Η διάγνωση της πάθησης μπορεί να γίνει με:
- Ακτινογραφίες, για να παρθούν φωτογραφίες των αρθρώσεων
- Μαγνητική τομογραφία
- Αξονική τομογραφίαΣε κάποιες περιπτώσεις διενεργούνται και εξετάσεις αίματος για να αποκλειστούν παθήσεις που έχουν παρόμοια συπτώματα.
Παράγοντες κινδύνου
Όποιοδήποτε άτομο μπορεί να αναπτύξει οστεοαρθρίτιδα. Άτομα άνω των 55 ετών και γυμαίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν οστεοαρθρίτιδα. Άτομα με ορισμένες παθήσεις υγείας είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν οστεοαρθρίτιδα, όπως:- Παχυσαρκία
- διαβήτης
- Υψηλή χοληστερόλη
- Αυτοάνοσα Νοσήματα
Θεραπεία
Οι πιο συχνές θεραπείες για την οστεοαρθρίτιδα περιλαμβάνουν:
- Φαρμακευτική αγωγή: Τα μη συνταγογραφούμενα (OTC) αναλγητικά μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής. Ίσως χρειαστείτε φάρμακα που λαμβάνετε από το στόμα ή τοπικά αναλγητικά (κρέμες, αλοιφές ή επιθέματα που τοποθετείτε στο δέρμα κοντά στις πάσχουσες αρθρώσεις σας).
- Άσκηση: Η κίνηση των αρθρώσεων σας μπορεί να ανακουφίσει τη δυσκαμψία και να ενδυναμώσει τους μυς γύρω τους.
- Δραστηριότητες χαμηλής έντασης όπως κολύμπι, αερόβια γυμναστική στο νερό και προπόνηση με βάρη μπορούν όλες να βοηθήσουν. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να συνεργαστείτε με φυσιοθεραπευτή.
- Βοηθητικές συσκευές: Η χρήση ειδικών πάτων για τα παπούτσια ή ενός νάρθηκα μπορεί να υποστηρίξει και να σταθεροποιήσει τις αρθρώσεις σας. Η χρήση μπαστουνιού μπορεί να μειώσει την πίεση στις αρθρώσεις και να σας βοηθήσει να κινηθείτε με ασφάλεια.
- Θεραπείες με ζέστη και κρύο: Η εφαρμογή ζεστού ή κρύου στις πάσχουσες αρθρώσεις, μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου και της δυσκαμψίας. Ο γιατρός σας θα σας πει πόσο συχνά (και για πόσο διάστημα) πρέπει να εφαρμόζετε θερμοφόρα, παγοκύστες ή ένα κρύο επίθεμα.
- Συμπληρωματική θεραπεία: Οι συμπληρωματικές θεραπείες μπορεί να λειτουργήσουν παράλληλα με άλλες θεραπευτικές επιλογές. Παραδείγματα εναλλακτικής ιατρικής περιλαμβάνουν τον βελονισμό, το μασάζ, τον διαλογισμό, το τάι τσι και τα διατροφικά συμπληρώματα. Συζητήστε με τον γιατρό σας πριν αρχίσετε να λαμβάνετε οποιαδήποτε φυτικά ή διατροφικά συμπληρώματα.
- Χειρουργική επέμβαση: Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρειάζονται χειρουργική επέμβαση για τη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας. Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση εάν αντιμετωπίζετε σοβαρά συμπτώματα και άλλες θεραπείες δεν έχουν αποδώσει. Ίσως χρειαστείτε αντικατάσταση άρθρωσης (αρθροπλαστική).
Πρόγνωση
Οι περισσότεροι άνθρωποι με οστεοαρθρίτιδα χρειάζεται να αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα της πάθησης για το υπόλοιπο της ζωής τους. Ο γιατρός σας θα σας βοηθήσει να βρείτε τον σωστό συνδυασμό θεραπειών για να ανακουφίσετε τα συμπτώματα.
Εάν έχετε οστεοαρθρίτιδα, είναι σημαντικό να παραμείνετε όσο πιο δραστήριοι γίνεται. Εάν ο πόνος στις αρθρώσεις και άλλα συμπτώματα σας δυσκολεύουν πολύ να κινηθείτε, μπορεί να διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο για άλλες σοβαρές καταστάσεις υγείας όπως καρδιακές παθήσεις, διαβήτη και ορισμένους τύπους καρκίνου.
Αιτίες
Οι ειδικοί δεν είναι σίγουροι για το τι προκαλεί οστεοαρθρίτιδα. Η πρωτοπαθής οστεοαρθρίτιδα συνήθως αναπτύσσεται αργά καθώς μεγαλώνετε. Όσο μεγαλώνετε, η φυσιολογική φθορά των αρθρώσεων μπορεί να συμβάλει στην αποικοδόμηση του χόνδρου τους.
Οτιδήποτε βλάπτει άμεσα τις αρθρώσεις μπορεί επίσης να προκαλέσει οστεοαρθρίτιδα, όπως:
- Τραυματισμοί
- Πτώσεις
- Τροχαία ατυχήματα.
- Καταστάσεις υγείας που επηρεάζουν τις αρθρώσεις , όπως το σύνδρομο Ehlers-Danlos ή το σύνδρομο υπερκινητικότητας των αρθρώσεων.
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα.
- Ψωριασική αρθρίτιδα.
- Ποδάγρα
Πρόληψη
Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της οστεοαρθρίτιδας είναι να διατηρείτε καλή γενική υγεία, συμπεριλαμβανομένων:
- Αποφυγής προϊόντων καπνού.
- Άσκησης χαμηλής έντασης.
- Ακολουθώντας ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής.
- Πάντα να φοράτε τη ζώνη ασφαλείας στο αυτοκίνητο
- Φορώντας τον κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό για οποιαδήποτε δραστηριότητα, άθλημα ή εργασία που κάνετε.
- Επίσκεψη στο γιατρό για τακτικό έλεγχο ή/και μόλις παρατηρήσετε αλλαγές στις αρθρώσεις σας.