Η διπολική διαταραχή (γνωστή ως μανιοκαταθλιπτική ασθένεια ή μανιοκατάθλιψη) είναι μια δια βίου διαταραχή της διάθεσης και της ψυχικής υγείας, που προκαλεί έντονες μεταβολές στη διάθεση, τα επίπεδα ενέργειας, τη σκέψη και τη συμπεριφορά. Αυτές οι μεταβολές μπορούν να διαρκέσουν ώρες, ημέρες, εβδομάδες ή μήνες και να διακόψουν την ικανότητα του ατόμου να εκτελεί καθημερινές εργασίες.
Υπάρχουν ορισμένοι τύποι διπολικής διαταραχής, οι οποίοι περιλαμβάνουν σημαντικές διακυμάνσεις στη διάθεση, που αναφέρονται ως υπομανιακά / μανιακά και καταθλιπτικά επεισόδια. Ωστόσο, τα άτομα με διπολική διαταραχή δεν βρίσκονται πάντα σε υπομανιακή / μανιακή ή καταθλιπτική κατάσταση. Επιπλέον, βιώνουν περιόδους κανονικής διάθεσης, γνωστές ως ευθυμία.
Υπάρχουν τέσσερις τύποι διπολικής διαταραχής:
1. Διπολική διαταραχή τύπου Ι
Τα άτομα με διπολική διαταραχή τύπου Ι έχουν βιώσει ένα ή περισσότερα μανιακά επεισόδια. Οι περισσότεροι άνθρωποι με διπολική διαταραχή τύπου Ι θα έχουν επεισόδια τόσο μανίας όσο και κατάθλιψης, αλλά ένα καταθλιπτικό επεισόδιο, δεν είναι απαραίτητο για μια διάγνωση. Τα καταθλιπτικά επεισόδια συνήθως διαρκούν τουλάχιστον δύο εβδομάδες.
Για να διαγνωστεί ένα άτομο με διπολική διαταραχή τύπου Ι, τα μανιακά επεισόδια πρέπει να διαρκούν τουλάχιστον επτά ημέρες ή να είναι τόσο σοβαρά που να χρειάζεται νοσηλεία. Τα άτομα με διπολική διαταραχή τύπου Ι μπορούν επίσης να βιώσουν μικτές καταστάσεις, δηλαδή να εμφανίσουν τόσο μανιακά όσο και καταθλιπτικά επεισόδια.
2. Διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ
Τα άτομα με διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ βιώνουν καταθλιπτικά επεισόδια και υπομανιακά επεισόδια. Ωστόσο, δεν βιώνουν ποτέ ένα πλήρες μανιακό επεισόδιο που είναι χαρακτηριστικό της διπολικής διαταραχής τύπου Ι.
Ενώ η υπομανία είναι λιγότερο εξουθενωτική από τη μανία, η διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ είναι συχνά πιο εξουθενωτική από τη διπολική διαταραχή τύπου Ι λόγω της χρόνιας κατάθλιψης, που εμφανίζεται συχνά στη διπολική διαταραχή τύπου ΙΙ.
3. Κυκλοθυμική διαταραχή (κυκλοθυμία)
Τα άτομα με κυκλοθυμική διαταραχή, έχουν μια χρόνια ασταθή κατάσταση διάθεσης. Βιώνουν υπομανία και ήπια κατάθλιψη για τουλάχιστον δύο χρόνια. Τα άτομα με κυκλοθυμία μπορεί να έχουν σύντομες περιόδους κανονικής διάθεσης (ευθυμία), αλλά αυτές οι περίοδοι διαρκούν λιγότερο από οκτώ εβδομάδες.
4. Άλλες καθορισμένες και μη καθορισμένες διπολικές και σχετιζόμενες διαταραχές
Εάν ένα άτομο δεν πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια για διπολική διαταραχή τύπου Ι, ΙΙ ή κυκλοθυμία, αλλά έχει εξακολουθεί να βιώσει περιόδους κλινικά σημαντικής ανώμαλης διάθεσης, κατατάσσεται σε άλλη καθορισμένη ή μη καθορισμένη διπολική διαταραχή.
Άτομα με διπολική διαταραχή, θα έχουν επεισόδια μανίας ή υπομανίας πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Άλλα μπορεί να τα βιώσουν μόνο σπάνια. Τα σημάδια και τα συμπτώματα ενός μανιακού επεισοδίου περιλαμβάνουν:
Τα συμπτώματα των καταθλιπτικών επεισοδίων στη διπολική διαταραχή είναι ίδια με αυτά της μείζονος κατάθλιψης. Περιλαμβάνουν:
Για να διαγνώσει τη διπολική διαταραχή, ο γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει πολλά εργαλεία, όπως:
Για να διαγνωστεί ένα άτομο με διπολική διαταραχή, πρέπει να έχει βιώσει τουλάχιστον ένα επεισόδιο μανίας ή υπομανίας. Για να προσδιοριστεί ο τύπος της διπολικής διαταραχής, ο ψυχολόγος/ψυχίατρος θα αξιολογήσει το μοτίβο των συμπτωμάτων και το πόσο επηρεάζουν τη ζωή του ατόμου κατά τη διάρκεια των πιο σοβαρών επεισοδίων.
.
Η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει πολλά άτομα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με τις πιο σοβαρές μορφές διπολικής διαταραχής. Ένα αποτελεσματικό σχέδιο θεραπείας συνήθως περιλαμβάνει έναν συνδυασμό των ακόλουθων θεραπειών:
Η πρόγνωση για τη διπολική διαταραχή είναι συχνά κακή εκτός εάν αντιμετωπιστεί σωστά. Πολλά άτομα με διπολική διαταραχή που λαμβάνουν κατάλληλη θεραπεία μπορούν να ζήσουν μία φυσιολογική ζωή.
Η διπολική διαταραχή έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του προσδόκιμου ζωής κατά περίπου εννέα χρόνια και έως και 1 στα 5 άτομα με διπολική διαταραχή διαπράττουν αυτοκτονία. Εκτιμάται ότι το 60% όλων των ατόμων με διπολική διαταραχή έχουν εξάρτηση από τα ναρκωτικά ή το αλκοόλ.
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμη την ακριβή αιτία της διπολικής διαταραχής.
Ωστόσο, πιστεύουν ότι υπάρχει ένα ισχυρό γενετικό υπόβαθρο. Η διπολική διαταραχή θεωρείται μία κληρονομική ψυχιατρική κατάσταση – περισσότερα από τα δύο τρίτα των ανθρώπων με διπολική διαταραχή, έχουν τουλάχιστον έναν στενό βιολογικό συγγενή με την πάθηση.
Άλλοι παράγοντες που θεωρείται ότι συμβάλλουν στην ανάπτυξη της διπολικής διαταραχής περιλαμβάνουν:
1. Αλλαγές στον εγκέφαλο
Οι ερευνητές έχουν εντοπίσει μικρές διαφορές στο μέσο μέγεθος ή την ενεργοποίηση ορισμένων δομών του εγκεφάλου σε άτομα με διπολική διαταραχή. Ωστόσο, οι σαρώσεις του εγκεφάλου, δεν μπορούν να διαγνώσουν την πάθηση.
2. Περιβαλλοντικοί παράγοντες
Ένα αγχωτικό γεγονός, όπως ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, μια σοβαρή ασθένεια, ένα διαζύγιο ή οικονομικά προβλήματα μπορεί να προκαλέσουν ένα μανιακό ή καταθλιπτικό επεισόδιο. Εξαιτίας αυτού, το στρες και οι τραυματικές εμπειρίες, μπορεί επίσης να παίζουν έναν ρόλο στην ανάπτυξη της διπολικής διαταραχής.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει γνωστός τρόπος πρόληψης της διπολικής διαταραχής επειδή οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν την ακριβή αιτία που την προκαλεί.
