Η κατάθλιψη είναι μια διαταραχή της διάθεσης που προκαλεί ένα επίμονο αίσθημα θλίψης και απώλειας ενδιαφέροντος για πράγματα και δραστηριότητες που κάποτε απολαμβάνατε. Μπορεί επίσης να προκαλέσει δυσκολίες στη σκέψη, τη μνήμη, τη διατροφή και τον ύπνο.
Είναι φυσιολογικό να νιώθετε θλίψη ή να πενθείτε για δύσκολες καταστάσεις στη ζωή, όπως η απώλεια της εργασίας ή ένα διαζύγιο. Ωστόσο, η κατάθλιψη διαφέρει στο ότι επιμένει σχεδόν κάθε μέρα για τουλάχιστον δύο εβδομάδες και περιλαμβάνει και άλλα συμπτώματα εκτός από τη λύπη.
1. Μείζων Καταθλιπτική Διαταραχή (Major Depressive Disorder – MDD): Η διάγνωση της μείζωνος κατάθλιψης σημαίνει ότι αισθάνεστε θλίψη ή απογοήτευση τις περισσότερες μέρες για τουλάχιστον δύο εβδομάδες, ενώ ταυτόχρονα έχετε και άλλα συμπτώματα όπως προβλήματα ύπνου, απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες ή αλλαγές στην όρεξη. Αυτή είναι η πιο σοβαρή μορφή κατάθλιψης και ταυτόχρονα μία από τις πιο συνηθισμένες.
2. Εμμένουσα Καταθλιπτική Διαταραχή (Persistent Depressive Disorder – PDD): Η εμμένουσα κατάθλιψη είναι μια ήπια ή μέτρια μορφή κατάθλιψης που διαρκεί για τουλάχιστον δύο χρόνια. Τα συμπτώματά της είναι λιγότερο σοβαρά. Οι γιατροί παλαιότερα αποκαλούσαν την PDD δυσθυμία.
3. Προεμμηνορροϊκή Δυσφορική Διαταραχή (Premenstrual Dysphoric Disorder – PMDD): Στην PMDD, βιώνετε συμπτώματα προεμμηνορροϊκού συνδρόμου (PMS) μαζί με συμπτώματα διάθεσης, όπως έντονο εκνευρισμό, άγχος ή κατάθλιψη. Αυτά τα συμπτώματα βελτιώνονται μέσα σε λίγες ημέρες μετά την έναρξη της περιόδου, αλλά μπορεί να είναι αρκετά σοβαρά ώστε να επηρεάσουν τη ζωή σας.
4. Καταθλιπτική Διαταραχή λόγω Ιατρικού Προβλήματος: Πολλές ιατρικές παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στο σώμα σας που οδηγούν σε κατάθλιψη. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τον υποθυρεοειδισμό, τις καρδιακές παθήσεις, τη νόσο του Parkinson και τον καρκίνο. Εάν μπορείτε να αντιμετωπίσετε την υποκείμενη πάθηση, η κατάθλιψη συνήθως βελτιώνεται.
Εκτός των παραπάνω, υπάρχουν και ειδικές μορφές της μείζονος κατάθλιψης, όπως:
1. Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή (Seasonal Affective Disorder – SAD): Αυτή είναι μια μορφή μείζονος κατάθλιψης που εμφανίζεται συνήθως το φθινόπωρο και τον χειμώνα και υποχωρεί την άνοιξη και το καλοκαίρι.
2. Προγεννητική και Μεταγεννητική Κατάθλιψη: Η προγεννητική κατάθλιψη είναι η κατάθλιψη που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η μεταγεννητική κατάθλιψη είναι η κατάθλιψη που αναπτύσσεται μέσα σε τέσσερις εβδομάδες από τον τοκετό.
3. Άτυπη Κατάθλιψη: Τα συμπτώματα αυτής της πάθησης, γνωστή επίσης ως μείζον κατάθλιψη με άτυπα χαρακτηριστικά, διαφέρουν ελαφρώς από την “τυπική” κατάθλιψη. Η κύρια διαφορά είναι μια προσωρινή βελτίωση της διάθεσης ως απόκριση σε θετικά γεγονότα (συναισθηματική ανταπόκριση). Άλλα βασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν αυξημένη όρεξη και ευαισθησία στην απόρριψη.
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο και μπορούν να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Γενικά, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Για να διαγνώσουν την κατάθλιψη, οι γιατροί βασίζονται σε μια λεπτομερή κατανόηση των συμπτωμάτων, του ιατρικού ιστορικού και του ιστορικού ψυχικής υγείας. Για να διαγνωστείτε με κατάθλιψης, πρέπει να παρουσιάζετε πέντε συμπτώματα κατάθλιψης κάθε μέρα, σχεδόν όλη την ημέρα, για τουλάχιστον δύο εβδομάδες.
Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εξετάσεις αίματος ή άλλες εξετάσεις, για να διαπιστώσει εάν υπάρχουν υποκείμενες ιατρικές παθήσεις που προκαλούν τα συμπτώματα κατάθλιψης.
Η κατάθλιψη είναι από τις πιο ιάσιμες ψυχικές παθήσεις. Περίπου το 80-90% των περιπτώσεων ανταποκρίνονται πολύ καλά στη θεραπεία. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:
Η πρόγνωση της κατάθλιψης εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως:
.
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν την ακριβή αιτία της κατάθλιψης. Πιστεύουν ότι διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν στην ανάπτυξή της, όπως:
Δεν μπορείτε πάντα να αποτρέψετε την εμφάνιση κατάθλιψης, αλλά μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης μέσω των παρακάτω τρόπων:
