Αυτοάνοσα Νοσήματα
Το ανοσοποιητικό σύστημα διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην άμυνα του οργανισμού έναντι παθογόνων παραγόντων. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, το ανοσοποιητικό σύστημα, στρέφεται ενάντια στους υγιείς ιστούς του σώματος. Αυτό οδηγεί στην ανάπτυξη αυτοάνοσων νοσημάτων, μιας ετερογενούς ομάδας παθήσεων με ποικίλα συμπτώματα. Υπάρχουν πάνω από 100 γνωστά αυτοάνοσα νοσήματα. Τα πιο κοινά, περιλαμβάνουν το συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, τη νόσο του Crohn και την ελκώδη κολίτιδα.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα εξαρτώνται από τον τύπο του αυτοάνοσου νοσήματος.
1. Νοσήματα των αρθρώσεων και των μυών:
- Πόνος στους μύες
- Πόνος, ακαμψία και πρήξιμο των αρθρώσεων
- Μυϊκή αδυναμία
- Φλεγμονή
2. Νοσήματα του πεπτικού συστήματος:
- Φούσκωμα
- Δυσκοιλιότητα
- Κοιλιακός πόνο
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- Ναυτία
- Ευαισθησία σε ορισμένα τρόφιμα
- Αίμα ή βλέννα στα κόπρανα
3. Νοσήματα του δέρματος:
- Εκζέματα
- Φαγούρα
- Ξηρά μάτια
- Ξηροστομία
- Φλεγμονή
- Απώλεια μαλλιών
- Ξηρό δέρμα
4. Νοσήματα του νευρικού συστήματος:
- Ζάλη
- Πονοκέφαλος
- Άγχος και κατάθλιψη
- Σύγχυση και δυσκολία στη σκέψη
- Θολή όραση
- Αϋπνία
- Προβλήματα μνήμης
- Ημικρανίες
- Αίσθηση ζάλης
- Μούδιασμα και μυρμήγκιασμα
5. Άλλα συμπτώματα:
- Κόπωση
- Πόνος
- Πυρετός
- Θωρακικός πόνος
- Πρησμένοι λεμφαδένες
- Αύξηση ή απώλεια βάρους
- Ταχυκαρδία ή ακανόνιστος καρδιακός ρυθμός
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Ευαισθησία στη θερμοκρασία
Διάγνωση
Η διάγνωση των αυτοάνοσων νοσημάτων βασίζεται στην ανίχνευση αυτοαντισωμάτων και στην κλινική εικόνα του ασθενούς. Η παρουσία αυτοαντισωμάτων δεν είναι πάντοτε παθολογική. Απαιτείται συνδυασμός της κλινικής εικόνας με τα εργαστηριακά ευρήματα, έτσι ώστε να επιβεβαιωθεί η διάγνωση. Στη συνέχεια, ανάλογα με το όργανο που προσβάλλεται, ίσως απαιτηθεί επιπλέον εργαστηριακός ή/και απεικονιστικός έλεγχος.
Παράγοντες κινδύνου
Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιου αυτοάνοσου νοσήματος, περιλαμβάνουν:- Οικογενειακό ιστορικό
- Παρενέργειες φαρμάκων
- ΚΑΠΝΙΣΜΑ
- Λοιμώξεις
- Έκθεση σε τοξίνες
- Φύλο: Οι γυναίκες αποτελούν το 78% όλων των περιπτώσεων
- Παχυσαρκία
- Η ύπαρξη προηγούμενου αυτοάνοσου νοσήματος
Θεραπεία
Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για τα αυτοάνοσα νοσήματα, μπορεί να γίνει διαχείριση των συμπτωμάτων. Ο κάθε ασθενής, έχει ένα μοναδικό γενετικό υπόβαθρο. Επομένως η θεραπεία θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη. Ορισμένες θεραπείες για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων περιλαμβάνουν:
- Παυσίπονα
- Αντιφλεγμονώδη
- Αντικαταθλιπτικά
- Ινσουλίνη
- Φάρμακα για τον ύπνο
- Κορτικοστεροειδή
- Κρέμες και χάπια για εξανθήματα
- Φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα
Πρόγνωση
Η εξέλιξη των αυτοάνοσων νοσημάτων, δεν είναι σταθερή. Υπάρχουν περίοδοι ύφεσης και εξάρσεων. Παρόλο που δεν υπάρχει οριστική θεραπεία, η διαχείριση των συμπτωμάτων και η παρακολούθηση από ειδικό μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Αιτίες
Η ακριβής αιτία εμφάνισης των αυτοάνοσων νοσημάτων, παραμένει άγνωστη. Ωστόσο υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες, οι οποίοι μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης αυτοάνοσου νοσήματος.
Πρόληψη
Αν και δεν είναι δυνατόν να αποφύγετε πλήρως την ανάπτυξη αυτοάνοσου νοσήματος, ορισμένοι ειδικοί προτείνουν κάποιους τρόπους, οι οποίοι θα μπορούσαν να μειώσουν τον κίνδυνο. Αυτοί περιλαμβάνουν:
- Τακτική άσκηση
- Αποφυγή καπνίσματος
- Αποφυγή τοξινών
- Υγιεινή διατροφή
- Περιορισμός επεξεργασμένων τροφίμων