Αθηροσκλήρωση
Η αθηροσκλήρωση, είναι η σταδιακή συσσώρευση πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών. Οι αρτηρίες, είναι αιμοφόρα αγγεία που μεταφέρουν αίμα πλούσιο σε οξυγόνο, στα όργανα και τους ιστούς του σώματος. Η πλάκα (αθήρωμα), είναι μια κολλώδης ουσία που αποτελείται από λίπος, χοληστερόλη, ασβέστιο και άλλες ουσίες.
Καθώς η πλάκα συσσωρεύεται, το τοίχωμα της αρτηρίας γίνεται παχύτερο και πιο σκληρό. Αυτή η «σκλήρυνση των αρτηριών» είναι συνήθως μια σιωπηλή διαδικασία στα πρώτα στάδια. Ίσως να μην παρατηρήσετε συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αλλά τελικά, καθώς μεγαλώνει η πλάκα, το άνοιγμα (αυλός) της αρτηρίας στενεύει, αφήνοντας λιγότερο χώρο για να ρέει το αίμα (στένωση αρτηρίας). Αυτό σημαίνει ότι λιγότερο αίμα μπορεί να φτάσει στα όργανα και τους ιστούς. Επιπλέον, η συνεχής δύναμη της ροής του αίματος μπορεί να οδηγήσει σε διάβρωση ή ρήξη της πλάκας, προκαλώντας τη δημιουργία θρόμβου. Ο θρόμβος, αποκλείει τη ροή του αίματος σε ορισμένα όργανα ή ιστούς που τροφοδοτούνται από μία αρτηρία. Οι επιπτώσεις, εξαρτώνται από το πού σχηματίζεται ο θρόμβος. Για παράδειγμα, η απόφραξη στεφανιαίας αρτηρίας, μειώνει το αίμα που φτάνει στην καρδιά, οδηγώντας σε έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της αθηροσκλήρωσης, συνήθως δεν ξεκινούν έως η αρτηρία να στενωθεί αρκετά ή να φράξει. Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι έχουν συσσώρευση πλάκας μέχρι να αντιμετωπίσουν μια ιατρική έκτακτη ανάγκη, όπως ένα έμφραγμα ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Μπορεί να παρατηρήσετε συμπτώματα αθηροσκλήρωσης, εάν η αρτηρία είναι φραγμένη σε ποσοστό μεγαλύτερο από 70%.
Μπορεί να έχετε συμπτώματα σε διαφορετικά μέρη του σώματος, ανάλογα με τη θέση της απόφραξης (καρδιά, πεπτικό σύστημα, νεφροί, εγκέφαλος).Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Αλλαγές στη συχνότητα ούρησης
- Υψηλή αρτηριακή πίεση που δεν πέφτει με φαρμακευτική αγωγή
- Πρήξιμο
- Απώλεια όρεξης
- Απώλεια όρασης από το ένα μάτι
- ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ
- Δυσκολία στην ομιλία
- Φαγούρα στο δέρμα
- Αδυναμία στη μία πλευρά του σώματος
- Δύσπνοια
- Πόνο στο στήθος, στην πλάτη, στους ώμους, στον αυχένα, στα χέρια ή στην κοιλιά
- Αίσθημα παλμών
- ναυτία
- ΦΟΥΣΚΩΜΑ
- Μυϊκό πόνο
- απώλεια βάρους
- Κάψιμο ή πόνο στα πέλματα και τα δάχτυλα των ποδιών
- Συχνές δερματικές μολύνσεις
- Πληγές που δεν επουλώνονται
- Κρύο δέρμα στα πέλματα
- ΖΑΛΗ
- Εξάντληση
- Εμετός
Διάγνωση
Η διάγνωση της αθηροσκλήρωσης μπορεί να γίνει με βάση τα συμπτώματα του ασθενούς, το ιστορικό του και τον τρόπο ζωής του. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστούν εξετάσεις για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση. Αυτές οι εξετάσεις περιλαμβάνουν:
- Αγγειογραφία
- Ακτινογραφία θώρακος
- Αξονική τομογραφία
- Δοκιμή δείκτη αστραγάλου-βραχίονα
- Μαγνητική τομογραφία καρδιάς
- Ηχοκαρδιογράφημα
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα
- Τεστ κοπώσεως
- Υπέρηχο κοιλίας
- Υπέρηχο καρωτίδων
Παράγοντες κινδύνου
Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης αθηροσκλήρωσης περιλαμβάνουν:Θεραπεία
Η θεραπεία της αθηροσκλήρωσης, περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής, φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική επέμβαση. Ανάλογα με την περιοχή της αθηροσκλήρωσης, μπορεί να χρειαστείτε καρδιολόγο (καρδιά), νεφρολόγο (νεφρά), νευρολόγο (εγκέφαλος και σπονδυλική στήλη) ή αγγειοχειρουργό (αιμοφόρα αγγεία).
1. Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο επιπλοκών. Κάποιες γενικές συμβουλές περιλαμβάνουν:
- Αποφύγετε το κάπνισμα
- Διατηρήστε ένα υγιεινό διατροφικό πλάνο
- Ενσωματώστε τη γυμναστική στην καθημερινότητα σας
2. Φάρμακα
Τα φάρμακα στοχεύουν τους παράγοντες κινδύνου για τη συσσώρευση πλάκας και μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της εξέλιξης της αθηροσκλήρωσης. Η φαρμακευτική αγωγή, περιλαμβάνει φάρμακα που μειώνουν την αρτηριακή πίεση ή τη χοληστερόλη, ρυθμίζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και προλαμβάνουν τους θρόμβους.
3. Χειρουργική επέμβαση
Οι συνήθεις επιλογές θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Αγγειοπλαστική
- Αθηρεκτομή
- Καρωτιδική ενδαρεκτομή
- Αορτοστεφανιαία παράκαμψη (CABG)
- Αρτηριακή παράκαμψη (bypass)
- Τοποθέτηση στεντ
Πρόγνωση
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με αθηροσκλήρωση να συνεχίσουν τη ζωή τους. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε τους κινδύνους και να να τους μειώσετε, πάντα υπό την καθοδήγηση του ιατρού σας
Στάδια
Τα στάδια της αθηροσκλήρωσης, εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου και περιλαμβάνουν:
-
1. Βλάβη του ενδοθηλίου και ανοσολογική απόκριση.
Η βλάβη στο ενδοθήλιο, ενεργοποιεί χημικές διεργασίες που οδηγούν τα λευκά αιμοσφαίρια, στο σημείο του τραυματισμού. Αυτά τα κύτταρα, προκαλούν φλεγμονή μέσα στην αρτηρία.
-
2. Σχηματισμός λιπαρής λωρίδας.
Αυτό είναι το πρώτο ορατό σημάδι της αθηροσκλήρωσης. Είναι μια κίτρινη λωρίδα, που δημιουργείται από νεκρά αφρώδη κύτταρα στο σημείο της βλάβης του ενδοθηλίου. Τα αφρώδη κύτταρα είναι λευκά αιμοσφαίρια που απορροφούν χοληστερόλη για να την απομακρύνουν. Η συνεχής δράση των αφρωδών κυττάρων, προκαλεί περαιτέρω βλάβη στο ενδοθήλιό.
-
3. Ανάπτυξη της πλάκας
Τα νεκρά αφρώδη κύτταρα συσσωρεύονται, και μετατρέπουν τη λιπαρή λωρίδα σε ένα μεγαλύτερο κομμάτι πλάκας. Ένα ινώδες κάλυμμα (κατασκευασμένο από λεία μυϊκά κύτταρα), σχηματίζεται πάνω από την πλάκα. Το κάλυμμα, εμποδίζει τα κομμάτια της πλάκας να σπάσουν στο αίμα. Καθώς μεγαλώνει η πλάκα, στενεύει σταδιακά το άνοιγμα (αυλός) της αρτηρίας, αφήνοντας λιγότερο χώρο για να ρέει το αίμα.
-
4. Ρήξη ή διάβρωση της πλάκας
Σε αυτό το στάδιο, σχηματίζεται ένας θρόμβος στην αρτηρία λόγω ρήξης ή διάβρωσης της πλάκας. Η ρήξη της πλάκας συμβαίνει όταν το ινώδες κάλυμμα που καλύπτει την πλάκα, σπάει. Με τη διάβρωση της πλάκας, το ινώδες κάλυμμα παραμένει άθικτο, αλλά τα ενδοθηλιακά κύτταρα γύρω από την πλάκα, φθείρονται. Και τα δύο, οδηγούν στο σχηματισμό θρόμβου. Ο θρόμβος αποκλείει τη ροή του αίματος και μπορεί να οδηγήσει σε έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Αιτίες
Οι ερευνητές πιστεύουν, οτι οι αιτίες της αθηροσκλήρωσης μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Υψηλα επίπεδα LDL χοληστερόλης
- Υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων
- Κάπνισμα
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- ΔιαβήτηςΟι παραπάνω παράγοντες προκαλούν βλάβες στο εσωτερικό της αρτηρίας (ενδοθήλιο). Οι βλάβες αυτές οδηγούν στην ανάπτυξη αθηροσκλήρωσης. Οι βλάβες συνήθως αναπτύσσονται με την πάροδο του χρόνου.
Πρόληψη
Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου και να διαχειριστείτε τα συμπτώματα της νόσου. Ορισμένα πράγματα που μπορείτε να κάνετε περιλαμβάνουν:
- Διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα και τρανς λιπαρά, χοληστερόλη, νάτριο (αλάτι) και ζάχαρη
- Τακτική άσκηση
- Υγιές σωματικό βάρος
- Διαχείριση υποκείμενων παθήσεων, όπως ο διαβήτης η υπέρταση και η υπερλιπιδαιμία
- Αποφυγή καπνίσματος
- Τακτικοί έλεγχοι