Μπορεί ο θυμός σαν συναίσθημα να μη συνάδει με το κλίμα αγάπης και ευγνωμοσύνης των ημερών, αλλά είναι γεγονός πως επειδή είναι Χριστούγεννα δεν είναι απαραίτητο όλοι οι άνθρωποι να είναι ήρεμοι και χαρούμενοι.
Εάν, για παράδειγμα, ανήκετε στο είδος του ατόμου που του αρέσει να θεωρεί τον εαυτό του ως ήρεμο, ψύχραιμο και συγκεντρωμένο, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είστε πιο θυμωμένοι από ό,τι φαντάζεστε (ή θέλετε να παραδεχτείτε).
Επειδή ο θυμός δεν είναι ένα κοινωνικά αποδεκτό συναίσθημα, πολλοί άνθρωποι καταλήγουν να τον κρύβουν. Και μερικές φορές κρύβουν το θυμό τους για τόσο καιρό που δεν συνειδητοποιούν καν ότι είναι θυμωμένοι πια.
Όσο καλός κι αν είστε στο να κρύβετε το θυμό σας, θα βγει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Το να είσαι θυμωμένος δεν είναι κακό. Αλλά αν δεν είστε αρκετά συνειδητοποιημένοι για να το αναγνωρίσετε, οι παρενέργειες μπορεί να προκαλέσουν πολλά δεινά για εσάς και τους ανθρώπους στη ζωή σας.
Τα 4 σημάδια ότι μπορεί να είστε πιο θυμωμένοι από όσο νομίζετε
(και μερικές προτάσεις για να αντιμετωπίσετε αυτόν τον θυμό σωστά):
- Αντιμετωπίζετε χρόνιο άγχος
- Έχετε παθητική-επιθετική συμπεριφορά
- Γκρινιάζετε διαρκώς
- Κάνετε υπερβολική κριτική
1. Αντιμετωπίζετε Χρόνιο Άγχος
Πολλοί άνθρωποι καταλήγουν να είναι μονίμως αγχωμένοι επειδή φοβούνται τόσο πολύ τον θυμό τους που θα δεχτούν οποιοδήποτε άγχος συνεπάγεται η προσπάθεια τους να τον αποφύγουν.
Εκ πρώτης όψεως, τα άτομα αυτά φαίνονται ακριβώς το αντίθετο θυμωμένα. Αν μη τι άλλο, οι άλλοι τους θεωρούν πράους, ανεπιτήδευτους, ή ακόμα και απωθητικούς.
Αλλά εδώ είναι το θέμα. Ακριβώς επειδή δεν φαίνεστε και δεν συμπεριφέρεστε σαν να είστε θυμωμένοι, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αισθάνεστε μέσα σας θυμωμένοι.
Ο θυμός είναι ένα φυσικό ανθρώπινο συναίσθημα που όλοι νιώθουμε ως αποτέλεσμα αδικίας ή παραβιάσεων των ορίων μας. Για παράδειγμα:
- Ο νταής επιχειρεί να σας κλέψει το μεσημεριανό γεύμα στο σχολείο, είναι φυσικό να νιώθετε θυμό γι’ αυτό.
- Αν παρακολουθήσετε ένα ρεπορτάζ ειδήσεων με κάποιο αθώο άτομο να κακοποιείται ή να το εκμεταλλεύονται, θα νιώσετε θυμό γι’ αυτό.
- Εάν ο σύζυγός σας επικρίνει σαρκαστικά το ντύσιμό σας, πιθανότατα θα νιώσετε θυμό γι’ αυτό.
Περισσότερο από απλώς ένα σημάδι ότι έχει διαπραχθεί κάποια αδικία, ο θυμός αποτελεί επίσης κίνητρο για την επανόρθωση της: Πού θα ήταν το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα αν κανείς δεν θύμωνε για τη σκλαβιά και τον ρατσισμό; Πού θα ήταν η δημοκρατία αν κανείς δεν θύμωνε με την τυραννία και τον φασισμό; Αλλά πολλοί άνθρωποι φοβούνται να θυμώσουν – ή να θυμώσουν τους άλλους – τόσο πολύ που αναλαμβάνουν τεράστιο άγχος ως αποτέλεσμα της αποφυγής του θυμού.
2. Έχετε παθητική-Επιθετική επικοινωνία
Οι άνθρωποι γίνονται παθητικά-επιθετικοί, όταν βιώνουν έντονο θυμό, αλλά φοβούνται να τον αναγνωρίσουν.
Στην περίπτωση αυτή μπορεί να ενεργούν επιθετικά για να πάρουν αυτό που θέλουν αλλά προσπαθούν να κρύψουν το θυμό και να παραδεχθούν ότι κάτι τους έχει ενοχλήσει για να αποφύγουν να αναλάβουν την ευθύνη για τις συνέπειες της επιθετικότητας τους.
Ακολουθούν μερικά παραδείγματα:
- Αργείτε συστηματικά στα ραντεβού ή συναντήσεις σας αλλά πάντα έχετε κάποια δικαιολογία ή μια εξήγηση έτοιμη για να δικαιολογήσετε τη συμπεριφορά σας.
- «Έχετε» πόνο στο στομάχι ακριβώς πριν συναντήσετε κάποιο άτομο που δεν σας αρέσει, αλλά νιώθετε ότι πρέπει να κάνετε υποχρεωτικά παρέα περιστασιακά.
- Κάνετε κακή δουλειά στο γραφείο, έτσι ώστε κάποιος άλλος να καταλήξει να την κάνει για σας επειδή νομίζετε ότι αδικήστε σε ο,τι αφορά τον όγκο εργασίας.
Το πρόβλημα με αυτή τη συνήθεια της παθητικής-επιθετικής συμπεριφοράς είναι ότι δεν λειτουργεί — όχι τουλάχιστον μακροπρόθεσμα.
Η μόνη διέξοδος από αυτόν τον κύκλο παθητικής επιθετικότητας είναι να εξασκηθείτε στο να είστε πιο διεκδικητικοί. Αυτό σημαίνει να μάθετε να αναγνωρίζετε τον θυμό και την απογοήτευσή σας και να ενεργείτε σύμφωνα με αυτόν, όταν χρειάζεται. Αλλά να το κάνετε με τρόπο που να είναι και ειλικρινής για τις επιθυμίες και τις ανάγκες σας αλλά και με σεβασμό προς εκείνες των άλλων.
Το να γίνεις πιο διεκδικητικός δεν σημαίνει ότι αρνείσαι τον θυμό σου. Σημαίνει να τον αναγνωρίζεις και να τον επικυρώνεις ώστε να μπορείς να τον αντιμετωπίσεις σωστά αντί να «βγαίνει» με ανάρμοστους τρόπους.
3 Γκρινιάζετε διαρκώς και ξεσπάτε στους άλλους
Ξεσπάτε στους άλλους, ξεφυσάτε, κάνετε παράπονα, έχετε γκρίνια… πείτε το όπως θέλετε. Αλλά στο τέλος της ημέρας, αν το κάνετε σε υπερβολικό βαθμό, πιθανότατα καταλήξετε πιο θυμωμένοι από όσο φαντάζεστε.
Συνεχίζετε την ίδια τακτική με τους φίλους, την οικογένεια ή τους συναδέλφους σας; Ξεσπάτε πάνω σε αυτούς; Αν ναι, αυτό μπορεί να είναι μια καλή ένδειξη ότι έχετε πολύ περισσότερο ανομολόγητο θυμό και απογοήτευση στη ζωή σας από ό,τι φαντάζεστε.
Για πολύ καιρό, ο τρόπος με τον οποίο οι ψυχολόγοι μιλούσαν για τον θυμό ήταν ότι ήταν ένα είδος “τοξικής ουσίας” που έπρεπε να απελευθερωθεί διαφορετικά θα καθίστατο επιβλαβής για μας. Ως αποτέλεσμα, η ιδέα να «εκτονώσετε» τον θυμό σας έγινε δημοφιλής και ενθαρρύνθηκε από πολλούς θεραπευτές και συμβούλους ψυχικής υγείας.
Δυστυχώς, αποδεικνύεται ότι ολόκληρη η καθαρτική θεωρία του θυμού είναι ένας μύθος. Και χειρότερο από αυτό, το να εκτονώνετε απλώς το θυμό σας, τον εντείνει μακροπρόθεσμα.
Ο πιο ισορροπημένος τρόπος για να αντιμετωπίσετε το θυμό είναι να τον αναγνωρίσετε, να τον επικυρώσετε, να ενεργήσετε με σθένος αν χρειάζεστε ή απλώς να τον αφήσετε στην άκρη.
Αυτό σημαίνει ότι αν ανήκετε στην κατηγορία των ατόμων που εκφράζει πολλά ή εάν θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας ως χρόνιο παραπονούμενο, η καλύτερη στρατηγική είναι α) να αναγνωρίσετε καλύτερα τον θυμό ή τις απογοητεύσεις σας και Β) είτε να κάνετε κάτι γι’ όλα αυτά ή να τα αφήστε να φύγουν.
Μας αρέσει να ξεσπάμε γιατί μας δίνει την ψευδαίσθηση ότι δουλεύουμε πάνω σε πράγματα. Αλλά δεν αντιμετωπίζει τα ζητήματα που σας κάνουν να απογοητεύεστε από την αρχή. Και παρόλο που μπορεί να αισθάνεστε καλά τη στιγμή που ξεσπάτε, η τακτική αυτή συντηρεί τη σπίθα του θυμού περισσότερο στο τέλος της ημέρας.
Θυμηθείτε ότι είναι απολύτως υγιές να αισθάνεστε απογοητευμένοι και θυμωμένοι. Αλλά το πώς αντιμετωπίζετε αυτά τα συναισθήματα μπορεί να είναι πολύ επιζήμιο.
Το να παραπονιέσαι ή να ξεσπάς στους άλλους είναι πάντα μη αποδοχή του θυμού. Όταν παραπονιέσαι, γίνεσαι θύμα. Όταν μιλάς ανοιχτά, είσαι κύριος του εαυτού σου και έχεις των έλεγχο των πράξεών σου. Αλλάξτε λοιπόν την κατάσταση αναλαμβάνοντας δράση ή μιλώντας ανοιχτά εάν είναι απαραίτητο ή δυνατό. Αφήστε την κατάσταση ως έχει ή αποδεχτείτε την. Όλα τα άλλα είναι τρέλα.
4. Κάνετε υπερβολική κριτική στους άλλους
Πολλοί άνθρωποι κρύβουν το θυμό τους εκφράζοντας τον με τη μορφή ψύχραιμης κριτική στους άλλους.
Εάν είστε υπερβολικά επικριτικοί με άλλους ανθρώπους, αυτό μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι έχετε κάποιο ανομολόγητο θυμό για εξερεύνηση.
Πως λειτουργεί η
- Συχνά οι άνθρωποι αισθάνονται άσχημα με τον εαυτό τους σε μεγάλο βαθμό — ίσως φοβούνται να κάνουν μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή τους, για παράδειγμα, παρόλο που ξέρουν ότι είναι το σωστό για αυτούς.
- Αυτός ο πόνος ή η ανεπάρκεια πονάει φυσικά. Αλλά με την πάροδο του χρόνου, το ακόμη χειρότερο, είναι η ενοχή και η ντροπή που νιώθουν που δεν κάνουν τίποτα γι’ αυτό, παρόλο που ξέρουν ότι θα έπρεπε.
- Τελικά, αυτή η ενοχή και η ντροπή γίνονται αυτοκατευθυνόμενος θυμός και αγανάκτηση. Ωστόσο, αισθάνονται παγιδευμένοι σε αυτήν την κατάσταση.
- Για να μετριάσουν λοιπόν προσωρινά όλη αυτή την αρνητικότητα, καταφεύγουν στην κριτική ή την κρίση των άλλων ως ένα είδος μηχανισμού αντιμετώπισης της χαμηλής αυτοεκτίμησής τους.
- Γιατί όταν επικρίνεις κάποιον άλλο, σιωπηρά δηλώνεις ότι ξέρεις καλύτερα, κάτι που σε κάνει προσωρινά να νιώθεις καλά με τον εαυτό σου.
- Φυσικά, μακροπρόθεσμα, αυτή η τάση γίνεται ένα ακόμη πράγμα για να νιώθεις άσχημα με τον εαυτό σου.
Το θέμα είναι… πολλοί άνθρωποι που έχουν αυτή τη συνήθεια να επικρίνουν τους άλλους , φαίνονται το αντίθετο από αυτό που είναι: δεν φαίνονται θυμωμένοι, αλλά ψύχραιμοι και αποστασιοποιημένοι με υπεραναλυτικό τρόπο.
Αυτή η ψύχραιμη κριτική απέναντί στους άλλους είναι συχνά απλώς μια μάσκα για τις δικές μας ανασφάλειες και τον αυτοκατευθυνόμενο θυμό μας.
Μπορείτε να αντιμετωπίσετε τις ανασφάλειες και τον θυμό του εαυτού σας μόνο εάν το γνωρίζετε και είστε πρόθυμοι να τα εξερευνήσετε. Και η συνήθειά σας να είστε επικριτικοί με τους άλλους μπορεί να μην σταματήσει μέχρι να αντιμετωπίσετε το βασικό της κίνητρο .