Κάποια πεθερικά ξεπερνούν τα όρια—ξανά και ξανά. Είτε πρόκειται για διακριτικές «μπηχτές» είτε για ολοκληρωμένες επιδείξεις εξουσίας, το πώς να αντιμετωπίσετε αυτές τις τοξικές οικογενειακές δυναμικές μπορεί να μοιάζει με εφιάλτη. Το κόλπο δεν είναι να επιβιώσετε απλώς από την ένταση. Είναι να μάθετε πώς να προστατεύσετε τη σχέση σας -και παράλληλα την ψυχική σας υγεία- χωρίς να βάλετε φωτιά σε όλη την οικογένεια.
12 σημάδια ότι οι γιαγιάδες και οι παππούδες των παιδιών σας είναι ναρκισσιστές
Πώς να αναγνωρίσετε και να διαχειριστείτε τα τοξικά πεθερικά χωρίς να βλάψετε τη σχέση σας
Τα πεθερικά μπορούν να προσθέσουν χαρά, αγάπη και υποστήριξη στη ζωή σας—αλλά όταν τα πράγματα πάνε στραβά, μπορούν επίσης να προσθέσουν άγχος, δυσαρέσκεια και ένταση στη σχέση σας. Είτε πρόκειται για εκείνον που παραβιάζει τα όρια, είτε για εκείνον που χρησιμοποιεί την ενοχή, είτε για αυτόν που δεν χάνει ποτέ ευκαιρία να σας επικρίνει, τα τοξικά πεθερικά έρχονται σε πολλές μορφές.
Και ενώ μπορεί να μην τους επιλέξατε, η συμπεριφορά τους μπορεί να επηρεάσει βαθιά την ευημερία σας και τον δεσμό σας με τον σύντροφό σας. Τα καλά νέα; Μπορείτε να θέσετε όρια, να προστατέψετε την ηρεμία σας και να διατηρήσετε τη σχέση σας—όλα αυτά χωρίς να παρασυρθείτε στο δράμα. Δείτε πώς να αναγνωρίσετε τους πιο κοινούς τύπους τοξικών πεθερικών και τι λένε οι ειδικοί ότι μπορείτε να κάνετε γι’ αυτούς.
Πώς οι δεσμοί πριν τον γάμο διαμορφώνουν τις σχέσεις με τα πεθερικά μετά τον γάμο
Μελέτη του 2012 με τίτλο «In-law Relationships Before and After Marriage» διερεύνησε πώς οι πρώιμες αλληλεπιδράσεις και οι προσδοκίες μεταξύ αρραβωνιασμένων ατόμων και των μελλοντικών τους πεθερών επηρεάζουν την ποιότητα της σχέσης τους μετά τον γάμο. Οι ερευνητές πήραν συνεντεύξεις από 60 αρραβωνιασμένα ζευγάρια και τις μητέρες τους πριν από τον γάμο και ξανά 6 έως 8 μήνες αργότερα.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι σχέσεις με τα πεθερικά που περιλάμβαναν συχνή επαφή, θετικά συναισθήματα και αμοιβαία γνώση πριν τον γάμο ήταν πιο πιθανό να παραμείνουν ισχυρές μετά τον γάμο. Από την άλλη, οι αρνητικές προσδοκίες που εκφράστηκαν πριν από τον γάμο συχνά προέβλεπαν τεταμένες σχέσεις αργότερα. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι πρώιμοι συναισθηματικοί δεσμοί και οι στάσεις παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των μακροχρόνιων δυναμικών με τα πεθερικά.
Τα τοξικά πεθερικά χωρίζονται σε τύπους – Ποιοι είναι και πώς να τα αντιμετωπίσετε χωρίς να καταστρέψετε τη σχέση σας
Τα τοξικά πεθερικά είναι ένα οικείο θέμα στις ταινίες—και το επίκεντρο αμέτρητων viral θεμάτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης—για κάποιο λόγο. Το να τα πηγαίνετε καλά με την οικογένεια κάποιου άλλου είναι συνήθως δύσκολο, ειδικά όταν η συμπεριφορά τους ξεπερνά τα όρια από πιεστική σε εντελώς προσβλητική.
Σε αντίθεση με τη δική σας οικογένεια, δεν είχατε χρόνια να χτίσετε εμπιστοσύνη μαζί τους, και για να γίνουν τα πράγματα πιο περίπλοκα, οποιαδήποτε σύγκρουση μαζί τους επηρεάζει και τον σύντροφό σας. Όπως εξηγεί η Αμερικανή ψυχοθεραπεύτρια Nedra Tawwab, LCSW, ακόμα και μικρά παράπονα μπορεί να είναι ριψοκίνδυνα αν ο σύντροφός σας νιώθει ότι απλώς ψάχνετε λόγους να μην συμπαθείτε τους γονείς του.
Τι μπορείτε λοιπόν να κάνετε στην πραγματικότητα; Οι ειδικοί λένε ότι το κλειδί είναι να θέσετε σαφή όρια με γνώμονα τον αμοιβαίο σεβασμό—αλλά πρώτα, εσείς και ο σύντροφός σας πρέπει να συμφωνήσετε ότι η συμπεριφορά είναι πραγματικό πρόβλημα.
Αν δεν είναι πρόθυμοι να μιλήσουν ή να σας στηρίξουν, αυτό μπορεί να δημιουργήσει σοβαρή ένταση, λέει η Αμερικανή ψυχοθεραπεύτρια Amy Morin, LCSW. Αλλά αν είστε ευθυγραμμισμένοι ως ομάδα, είναι πιο εύκολο να διαχειριστείτε τις δύσκολες οικογενειακές δυναμικές. Διαβάστε παρακάτω τους πέντε κοινούς τύπους τοξικών πεθερικών—και πώς να αντιμετωπίσετε τον καθένα με χάρη και σταθερότητα.
1. Τα πεθερικά που αγνοούν τα όριά σας.
Όταν έχετε δουλέψει σκληρά για να καθιερώσετε ρουτίνες στον γάμο σας—όπως καθόλου οθόνες μετά το δείπνο ή προτίμηση για προγραμματισμένες επισκέψεις—μπορεί να είναι απογοητευτικό όταν ένας πεθερός ή μια πεθερά επιμένει να κάνει τα πράγματα με τον δικό του τρόπο. Ίσως η πεθερά σας αφήνει τα παιδιά να παραβιάζουν τους κανόνες ή ο πεθερός σας εμφανίζεται απρόσκλητος.
Τι να κάνετε:
Σύμφωνα με την ψυχοθεραπεύτρια Amy Morin, είναι συχνά καλύτερο να αντιμετωπίζει αυτά τα ζητήματα ο σύντροφός σας απευθείας, καθώς έχει μακροχρόνια σχέση μαζί τους. Μια απλή, ειλικρινής συζήτηση όπως «Ξέρεις, δεν αισθανόμαστε άνετα με αυτό» μπορεί να βοηθήσει πολύ.
Μια άλλη προσέγγιση είναι να μιλήσετε μαζί, χρησιμοποιώντας ευγενικές δηλώσεις που ξεκινούν με το «εμείς» και εστιάζουν στη συμπεριφορά και όχι στο άτομο. Για παράδειγμα:
- «Εκτιμούμε που προσέχετε τα παιδιά, αλλά πρέπει να ακολουθούνται οι κανόνες μας για το πότε σταματάνε να περνάνε χρόνο μπροστά σε οθόνη».
- «Μας αρέσει να σας έχουμε εδώ—απλώς στείλτε μας ένα μήνυμα πριν την επόμενη φορά που θα μας επισκεφθείτε».
Το να το παρουσιάσετε ως κοινό όριο το κάνει λιγότερο προσωπικό—και πιο πιθανό να γίνει σεβαστό.
Το No1 σημάδι ότι ο σύντροφός σας είναι ναρκισσιστής
2. Τα πεθερικά που πιστεύουν ότι ξέρουν τι είναι καλύτερο για εσάς.
Είτε πρόκειται για την ανατροφή των παιδιών, το μαγείρεμα ή τα οικονομικά, κάποιοι πεθεροί και πεθερές δεν μπορούν να αντισταθούν στο να δίνουν αζήτητες συμβουλές. Σχόλια όπως «Έπρεπε να είχατε αγοράσει σπίτι μέχρι τώρα» ή «Είσαι σίγουρη ότι αυτό το πρόγραμμα ύπνου που έχεις για τα παιδιά είναι καλό;» μπορεί να αρχίσουν να μοιάζουν περισσότερο με κριτική παρά με βοήθεια.
Ακόμα κι αν οι προθέσεις τους δεν είναι κακόβουλες, η συνεχής παρέμβαση μπορεί να εκληφθεί ως επικριτική ή ελεγκτική, καταρρακώνοντας σιγά-σιγά την αυτοπεποίθηση και την αυτονομία σας.
Τι να κάνετε:
Η θεραπεύτρια Nedra Tawwab προτείνει να περιορίσετε τα όσα μοιράζεστε αν ξέρετε ότι τείνουν να υπερβαίνουν τα όρια—λιγότερες πληροφορίες σημαίνουν λιγότερες ευκαιρίες για σχόλια.
Είναι επίσης σημαντικό να αντιμετωπίσετε το ζήτημα απευθείας. Χρησιμοποιήστε ήρεμες, ξεκάθαρες δηλώσεις όπως:
- «Νιώθουμε άνετα με το πώς χειριζόμαστε τα οικονομικά μας, αλλά σας ευχαριστούμε για το ενδιαφέρον».
- «Έχω σκεφτεί πολύ πριν πάρω αυτήν την απόφαση και νιώθω καλά με την επιλογή μου».
Αν πραγματικά νοιάζονται για εσάς και την οικογένειά σας, θα σεβαστούν τα όριά σας μόλις καταλάβουν πώς σας επηρεάζουν τα σχόλιά τους.
3. Τα πεθερικά που είναι συνεχώς ασεβείς απέναντί σας.
Είναι άλλο να εκφράζει ένας πεθερός ή μια πεθερά την άποψή τους—και άλλο όταν αυτό μετατρέπεται σε συνεχόμενη ασέβεια. Ίσως η πεθερά σας να επικρίνει την εμφάνισή σας μετά τον τοκετό ή ο πεθερός σας να υποτιμά τις επαγγελματικές σας επιλογές. Ακόμα και πιο λεπτές φράσεις—όπως σχόλια με παθητικά-επιθετικό πνεύμα ή ειρωνικά κομπλιμέντα—μπορεί να σας κάνουν να νιώσετε παραγκωνισμένοι ή υποτιμημένοι.
Τι να κάνετε:
«Όταν συμβαίνει αυτό, μιλήστε και ξεκαθαρίστε ότι αυτά τα σχόλια δεν είναι ευπρόσδεκτα και δεν θα γίνουν ανεκτά», λέει η Amy Morin, LCSW. Για έμμεσες παρατηρήσεις, το να ρωτήσετε «Τι εννοούσες με αυτό;» μπορεί να τους κάνει να ξανασκεφτούν τον τόνο τους. Για πιο πληγωτικά σχόλια, δοκιμάστε ήρεμες αλλά σταθερές δηλώσεις που ξεκινούν με «εγώ», όπως «Εγώ θα το εκτιμούσα αν δεν κάνατε αυτού του τύπου τα σχόλια».
Είναι επίσης χρήσιμο να μιλήσετε με τον σύντροφό σας για το πώς σας έκανε να νιώσετε—χωρίς να επιτεθείτε στην οικογένειά του. Πείτε κάτι όπως «Ένιωσα πληγωμένη όταν με επέκριναν ξανά για την εμφάνισή μου» για να ανοίξετε έναν εποικοδομητικό διάλογο για τα επόμενα βήματα και τα όρια.
4. Τα πεθερικά που υπονομεύουν τον σύντροφό σας.
Είναι δύσκολο να μένετε σιωπηλοί όταν βλέπετε τον σύντροφό σας να χειραγωγείται μέσω ενοχών ή να μειώνεται από την ίδια του την οικογένεια. Ίσως ο γονιός του συνεχώς αμφισβητεί τις επιλογές του ή καμουφλάρει την κριτική ως «προσπάθεια να βοηθήσει». Το να το παρακολουθείτε να συμβαίνει μπορεί να είναι απογοητευτικό—και επώδυνο.
Τι να κάνετε:
Αντί να επικρίνετε την οικογένειά τους ή να παρέμβετε με έντονες απόψεις, προσπαθήστε να βοηθήσετε απαλά τον σύντροφό σας να σκεφτεί τι συμβαίνει. «Μπορείτε σταδιακά να εισάγετε ιδέες για το τι είναι υγιές, κάνοντας ερωτήσεις όπως ‘Πώς ένιωσες με αυτό που έγινε μόλις;’», λέει η Nedra Tawwab, LCSW.
Αυτού του είδους οι ερωτήσεις μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο ώστε ο σύντροφός σας να αναγνωρίσει μόνος του τις τοξικές δυναμικές—χωρίς να νιώσει ότι τον κρίνετε ή τον πιέζετε. Με τον καιρό, αυτό τον βοηθά να αισθανθεί πιο ενδυναμωμένος ώστε να απαντήσει ή να θέσει όρια με τρόπο που του ταιριάζει.
5. Τα πεθερικά που «ανταγωνίζονται» μαζί σας για την προσοχή του συντρόφου σας.
Κάποιοι πεθεροί και πεθερές βλέπουν τη σχέση σας ως απειλή και όχι ως προσθήκη στην οικογένεια. Ίσως προσπαθούν να είναι οι πρώτοι που μαθαίνουν τα νέα, να επισκιάσουν τα επιτεύγματά σας ή να παρεμβαίνουν σε στιγμές που προορίζονται για εσάς και τον σύντροφό σας—μετατρέποντας τη σχέση σας σε διαγωνισμό στον οποίο δεν δηλώσατε συμμετοχή.
Τι να κάνετε:
Αποφύγετε να ανταποδώσετε την ίδια ενέργεια. «Είναι καλύτερο να αγνοείτε σχόλια που έχουν σκοπό να προκαλέσουν ανταγωνισμό—τουλάχιστον εκείνη τη στιγμή», λέει η Amy Morin, LCSW. Μια ευγενική απόρριψη ή ένα ελαφρώς χιουμοριστικό κομπλιμέντο, όπως «Η συνταγή σου είναι το απόλυτο πρότυπο!», μπορεί να βοηθήσει στην εκτόνωση της έντασης και να δείξει ότι δεν παίζετε το ίδιο παιχνίδι.
Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η παθητικά επιθετική ή η προσβλητική συμπεριφορά πρέπει να αγνοηθεί. Η Nedra Tawwab συνιστά να θέσετε όρια με τον σύντροφό σας, όπως να αφιερώνετε χρόνο μόνο για το ζευγάρι ή να περιορίσετε το πόσες προσωπικές πληροφορίες μοιράζεστε. Αν τα πράγματα δεν βελτιωθούν, ίσως χρειαστεί να απομακρυνθείτε για το δικό σας καλό. Δεν μπορείτε να αλλάξετε ποιοι είναι—αλλά μπορείτε να αποφασίσετε πόση πρόσβαση έχουν στην ηρεμία σας.
Το να θέσετε όρια με τα πεθερικά είναι δύσκολο—αλλά είναι το κλειδί για να προστατεύσετε τη σχέση σας
Η αντιμετώπιση των τοξικών πεθερικών δεν είναι εύκολη—και δεν υπάρχει μία λύση που να ταιριάζει σε όλους. Κάθε κατάσταση απαιτεί έναν συνδυασμό ενσυναίσθησης, ορίων και ξεκάθαρης επικοινωνίας. Το πιο σημαντικό; Να παραμένετε ενωμένοι με τον σύντροφό σας ώστε να προσεγγίζετε τις δυσκολίες ως ομάδα, όχι ως αντίπαλοι. Παρόλο που ίσως να μην μπορείτε να αλλάξετε τα πεθερικά σας, μπορείτε να ελέγξετε πώς αντιδράτε, τι ανέχεστε και πόσο χώρο δίνετε στη συμπεριφορά τους στη ζωή σας.
Παθητική επιθετικότητα: 7 συμπεριφορές που δείχνουν ότι κάποιος είναι μνησίκακος
Η προστασία της ηρεμίας σας δεν σημαίνει να κόψετε ανθρώπους—σημαίνει να δημιουργήσετε χώρο για τις σχέσεις που πραγματικά υποστηρίζουν την ευημερία σας και τη σχέση σας. Με τον χρόνο, τη συνέπεια και μερικά σωστά τοποθετημένα όρια, είναι δυνατόν να διατηρήσετε και την ψυχική σας υγεία και τον γάμο σας, ακόμα και απέναντι σε οικογενειακά δράματα.
Πηγές: Self, ResearchGate, JSTOR