Η ανθεκτικότητα είναι αδιαμφισβήτητα σημαντική, αλλά μήπως το μυστικό για έναν επιτυχημένο και δυνατό γάμο κρύβεται στην ικανότητά μας να μετατρέπουμε τις προκλήσεις σε ευκαιρίες για να εξελίξουμε τη σχέση μας;
Στη ζωή και τις σχέσεις, η ανθεκτικότητα θεωρείται η ικανότητα να αντέχετε τις αντίξοες συνθήκες χωρίς να παραδοθείτε. Αλλά, τι θα γινόταν αν υπήρχε ένας τρόπος να μην επιβιώσετε απλώς από τις προκλήσεις, αλλά και να ευδοκιμήσετε χάρη σε αυτές;
Σχέσεις:10 χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένας καλός σύντροφος
Η λέξη «αντι-ευθραυστότητα» υπάρχει. Τι σημαίνει και τι σχέση έχει με τον γάμο;
Πρόσφατες έρευνες αποκαλύπτουν ότι η ανάπτυξη ανθεκτικότητας μπορεί να μας βοηθήσει να το κάνουμε. Ο όρος «αντι-ευθραυστότητα», που δημιουργήθηκε από τον Λιβανεζο-αμερικανό Nassim Nicholas Taleb, μαθηματικό και αναλυτή ρίσκου, περιγράφει κάτι που δεν ανακάμπτει απλώς από την αντιξοότητα, αλλά γίνεται και ισχυρότερο εξαιτίας της. Σε αντίθεση με την ανθεκτικότητα, που επικεντρώνεται στο να παραμείνει κάτι στην αρχική του κατάσταση, η αντι-ευθραυστότητα χρησιμοποιεί τις προκλήσεις ως κίνητρο για βελτίωση.
Μια μελέτη του 2024 που δημοσιεύτηκε στο The Journal of Positive Psychology ρίχνει φως σε αυτή την ιδέα, εξερευνώντας συγκεκριμένα την αντι-ευθραυστότητα στην καθημερινή ζωή. Η μελέτη, που διεξήχθη με 783 χαμηλού εισοδήματος βετεράνους των ΗΠΑ και επαναλήφθηκε με επιπλέον 245 συμμετέχοντες, είχε ως στόχο να μετρήσει και να αξιολογήσει την αντι-ευθραυστότητα. Οι ερευνητές εντόπισαν τρεις βασικούς παράγοντες που συνέβαλαν στην αντι-ευθραυστότητα στη ζωή τους:
- Όφελος από τη δυσκολία. Αυτό αναφέρεται στο να γίνεστε ισχυρότεροι όταν αντιμετωπίζετε προκλήσεις.
- Όφελος από την αμφισημία. Αυτό περιλαμβάνει την εύρεση σαφήνειας και ανάπτυξης μέσα στην αβεβαιότητα.
- Όφελος από το άγχος. Αυτό συνεπάγεται τη μετατροπή καταστάσεων υψηλής πίεσης σε ευκαιρίες για προσωπική ανάπτυξη.
Είναι ενδιαφέρον ότι ενώ μόνο ένα μικρό ποσοστό (2–4%) ανέφερε ότι βιώνει υψηλά επίπεδα συνολικής αντι-ευθραυστότητας, πολλοί συμμετέχοντες έδειξαν αντι-ευθραυστότητα σε συγκεκριμένους τομείς της ζωής. Το πιο αξιοσημείωτο είναι ότι το 60–62% των συμμετεχόντων ανέφεραν αντι-ευθραυστότητα στην οικογενειακή ζωή και τις κοινωνικές σχέσεις.
Αυτό υποδηλώνει ότι ενώ τα ακραία επίπεδα αντι-ευθραυστότητας μπορεί να είναι σπάνια συνολικά, πολλά άτομα τείνουν να γίνονται ισχυρότερα στις οικογενειακές και κοινωνικές τους συνδέσεις όταν αντιμετωπίζουν αντιξοότητες.
Τι κάνει έναν γάμο «αντι-εύθραυστο»
Οι σχέσεις είναι εγγενώς γεμάτες αμφισημία, άγχος και προκλήσεις. Τα αντι-εύθραυστα ζευγάρια πιθανώς να μην βλέπουν αυτά τα εμπόδια ως απειλές, αλλά ως ευκαιρίες για να εμβαθύνουν δυνητικά τον δεσμό τους και να αναπτυχθούν μαζί. Για παράδειγμα, τα αντι-εύθραυστα ζευγάρια θα μπορούσαν να εξελιχθούν μαζί με τους ακόλουθους τρόπους:
- Ζευγάρια που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες θα μπορούσαν να διαπιστώσουν ότι αυτό προκαλεί καλύτερη επικοινωνία και δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων.
- Ομοίως, ζευγάρια που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο της ζωής τους, όπως το να έχουν γίνει γονείς, μπορεί να ανακαλύψουν μια νέα αίσθηση σκοπού στη σχέση τους.
- Ζευγάρια που αντιμετωπίζουν μια προβλήματα με την υγεία τους μπορεί να αναπτύξουν μια βαθύτερη αίσθηση ενσυναίσθησης και υποστήριξης ο ένας για τον άλλον.
- Τέλος, μια σχέση εξ αποστάσεως που αντέχει στον χρόνο μπορεί να αναδυθεί με ισχυρότερη εμπιστοσύνη και μια πιο ουσιαστική σύνδεση.
Το κλειδί φαίνεται να έγκειται στο πώς τα ζευγάρια ανταποκρίνονται στις αντιξοότητες —όχι απλώς με το να τις αντέχουν και να τις ανέχονται, αλλά με το να τις χρησιμοποιούν για να χτίσουν μια πιο ανθεκτική και δυναμική σχέση. Αλλά πώς μπορούν τα ζευγάρια να καλλιεργήσουν ενεργά την αντι-ευθραυστότητα στον γάμο τους; Ένας ισχυρός τρόπος για να το κάνουν είναι να αξιοποιήσουν το μοντέλο SPIRE του Αμερικανού συγγραφέα Δρ. Tal Ben-Shahar.
Το μοντέλο SPIRE για να αναπτύξετε έναν πετυχημένο και δυνατό γάμο
Το μοντέλο SPIRE παρέχει μια ολιστική προσέγγιση στην ευημερία και εστιάζει σε πέντε αλληλένδετες διαστάσεις: την πνευματική, τη σωματική, τη διανοητική, τη σχεσιακή και τη συναισθηματική. Όταν εφαρμόζεται στον γάμο σας, το μοντέλο SPIRE λειτουργεί ως ένα ζωντανό φάσμα, με το να βοηθά τη σχέση σας να γίνει πιο ισχυρή μπροστά στις προκλήσεις της ζωής. Ακολουθούν τα πέντε στοιχεία που μπορείτε να αξιοποιήσετε ως ζευγάρι.
1. Πνευματική ευεξία
Στην καρδιά κάθε αντι-εύθραυστου γάμου βρίσκεται μια αίσθηση κοινού σκοπού. Αυτό υπερβαίνει τις καθημερινές ρουτίνες και τις προκλήσεις και λειτουργεί ως οδηγός όταν προκύπτουν δυσκολίες. Για παράδειγμα, τα ζευγάρια μπορεί να βρίσκουν δύναμη σε έναν κοινό στόχο, όπως το να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, το να αλληλοϋποστηρίζουν τα προσωπικά ή επαγγελματικά όνειρα ή το να δεσμεύονται σε έναν σκοπό που είναι σημαντικός και για τα δύο μέλη της σχέσεις. Μια βαθιά αίσθηση κοινού σκοπού δημιουργεί ένα στέρεο θεμέλιο, βοηθώντας τα ζευγάρια να πλοηγηθούν σε ταραγμένους καιρούς με σαφήνεια και αποφασιστικότητα. Όταν οι προκλήσεις απειλούν να κλονίσουν τη σχέση, το να έχετε ένα ξεκάθαρο «γιατί» μπορεί να χρησιμεύσει ως υπενθύμιση της μεγαλύτερης σημασίας που συνδέει τους συντρόφους.
2. Σωματική ευεξία
Το άγχος είναι αναπόφευκτο στη ζωή, αλλά το πώς τα ζευγάρια διαχειρίζονται την ανάκαμψη είναι συχνά αυτό που καθορίζει αν ευδοκιμούν ή αποτυγχάνουν. Δυστυχώς, πολλά ζευγάρια παραμελούν αυτή την πτυχή της σχέσης τους. Δώστε προτεραιότητα στη σωματική ευεξία δημιουργώντας χώρο για ξεκούραση και ανανέωση. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει να γυμνάζεστε μαζί, να κάνετε βόλτες ή ακόμα και να προγραμματίζετε τακτικά διαλείμματα από τη δουλειά και τις καθημερινές ρουτίνες τόσο ατομικά όσο και μαζί. Ένα σωματικά ανθεκτικό ζευγάρι είναι καλύτερα εξοπλισμένο για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ζωής και να αναδυθεί ισχυρότερο.
3. Διανοητική ευεξία
Τα ζευγάρια που αναπτύσσονται διανοητικά μαζί είναι πιο προσαρμόσιμα στην αντιμετώπιση των αβεβαιοτήτων της ζωής. Πρόκειται για το να ωθεί ο ένας τον άλλον να σκέφτεται με κριτικό τρόπο, να μαθαίνει και να μη γυρίζει πλάτη σε νέες εμπειρίες. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει το να κάνετε ένα μάθημα μαζί, να συζητήσετε βιβλία ή άρθρα που βρήκατε ενδιαφέροντα ή να ασχοληθείτε με την τέχνη και τη φύση. Τέτοιες δραστηριότητες διευρύνουν την προοπτική και ενισχύουν τους δεσμούς, διατηρώντας τη σχέση δυναμική. Μια μελέτη του 2019 που δημοσιεύτηκε στο Personality and Individual Differences διαπίστωσε ότι κυρίως οι γυναίκες εκτιμούν τη νοημοσύνη στις μακροχρόνιες σχέσεις, και υπογραμμίζει τη σημασία της κοινής διανοητικής ανάπτυξης.
4. Σχεσιακή ευεξία
Το θεμέλιο ενός αντι-εύθραυστου γάμου είναι μια ισχυρή και αξιόπιστη σύνδεση. Η έρευνα δείχνει συνεχώς ότι ο ποιοτικός χρόνος είναι ο καλύτερος παράγοντας πρόβλεψης της ποιότητας και της ευτυχίας της σχέσης. Δημιουργήστε ρουτίνες που προάγουν την ουσιαστική σύνδεση, όπως εβδομαδιαίες βραδιές ραντεβού, μικρές αλλά ουσιαστικές συζητήσεις το πρωί ή ασκήσεις ευγνωμοσύνης. Αυτές οι μικρές αλλά συνεπείς πράξεις δημιουργούν ένα απόθεμα εμπιστοσύνης και οικειότητας που επιτρέπει στον γάμο σας να ανθίσει, ακόμη και υπό πίεση.
5. Συναισθηματική ευεξία
Τα αντι-εύθραυστα ζευγάρια αγκαλιάζουν όλο το φάσμα των συναισθημάτων τους. Αντί να αποφεύγουν τα επώδυνα συναισθήματα, τα αντιμετωπίζουν κατά μέτωπο και τα επεξεργάζονται μαζί. Ταυτόχρονα, καλλιεργούν θετικά συναισθήματα όπως η ευγνωμοσύνη και η χαρά στη σχέση τους. Το να εκφράζετε τακτικά στον σύντροφό σας ότι τον/την εκτιμάτε, ακόμη και για απλά πράγματα και μικρές χειρονομίες, θα σας βοηθήσει να ενισχύσετε τη συναισθηματική ανθεκτικότητα και θα ενδυναμώσει τον δεσμό σας.
Πώς να σταματήσετε να αγαπάτε κάποιον που δεν σας αγαπά
Τέλος, ακριβώς όπως το ανθρώπινο σώμα μπορεί να γίνει πιο ισχυρό μέσω άσκησης, έτσι ένας γάμος μπορεί να ευδοκιμήσει όταν προσεγγίζουμε τα εμπόδια με θετική πρόθεση, φροντίδα και ομαδικότητα.
Πηγές: Forbes, ResearchGate, Taylor & Francis