Υπάρχει περίπτωση να ακούμε τον ήχο της σιωπής; «Ναι» απαντά ομάδα ερευνητών. Χρησιμοποιώντας «ακουστικές ψευδαισθήσεις» αποκάλυψαν πώς οι στιγμές σιωπής διαστρεβλώνουν την αντίληψη των ανθρώπων για το χρόνο.
Οι άνθρωποι καταγράφουν τη σιωπή με τον ίδιο τρόπο που καταγράφουν ήχους, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences.
«Συνήθως πιστεύουμε ότι η αίσθηση της ακοής μας αφορά τους ήχους. Αλλά η σιωπή, όποια κι αν είναι, δεν είναι ήχος – είναι η απουσία ήχου», λέει ο κύριος συγγραφέας Rui Zhe Goh, μεταπτυχιακός φοιτητής στη φιλοσοφία και την ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins των ΗΠΑ.
Στην έρευνα 1.000 εθελοντές άκουσαν «ακουστικές ψευδαισθήσεις» ( ηχητικά τρικ που δημιουργούν στους ανθρώπους την εντύπωση ότι ένας ήχος διαρκεί περισσότερο ή λιγότερο από όσο διαρκεί πραγματικά) που χρησιμοποιούσαν σιωπή αντί για θόρυβο.
«Οι φιλόσοφοι έχουν συζητήσει επί μακρόν εάν η σιωπή είναι κάτι που μπορούμε κυριολεκτικά να αντιληφθούμε, αλλά δεν έχει υπάρξει επιστημονική μελέτη που να στοχεύει άμεσα σε αυτό το ερώτημα», λέει ο συν-συγγραφέας Chaz Firestone, επίκουρος καθηγητής ψυχολογικών και εγκεφαλικών επιστημών στο Johns Hopkins.
«Η προσέγγισή μας ήταν να αναρωτηθούμε αν ο εγκέφαλός μας αντιμετωπίζει τις σιωπές με τον τρόπο που αντιμετωπίζει τους ήχους. Εάν μπορείτε να έχετε τις ίδιες ψευδαισθήσεις με τις σιωπές που έχετε με τους ήχους, τότε αυτό μπορεί να είναι απόδειξη ότι τελικά ακούμε κυριολεκτικά τον ήχο της σιωπής».
Credit: Credit: Johns Hopkins University
Οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να ακούσουν γνωστές ακουστικές ψευδαισθήσεις όπου οι ήχοι είχαν αντικατασταθεί με τη σιωπή.
Για παράδειγμα, μια κοινή ακουστική ψευδαίσθηση είναι το άκουσμα ενός μακρύ «μπιπ» και δύο σύντομα «μπιπ». Ενώ και οι δύο ήχοι καταλαμβάνουν τον ίδιο χρόνο, οι άνθρωποι αναφέρουν τακτικά ότι ο ήχος ενός «μπιπ» διαρκεί περισσότερο.
«Υπάρχει τουλάχιστον ένα πράγμα που ακούμε ότι δεν είναι ήχος, και αυτό είναι η σιωπή που συμβαίνει όταν οι ήχοι εξαφανίζονται», λέει ο συν-συγγραφέας Ian Phillips, καθηγητής φιλοσοφίας και ψυχολογικών και εγκεφαλικών επιστημών επίσης στο Johns Hopkins.
«Τα είδη ψευδαισθήσεων και εφέ που μοιάζουν να είναι μοναδικά στην ακουστική επεξεργασία ενός ήχου, τα αντιλαμβανόμαστε επίσης με σιωπές, υποδηλώνοντας ότι ακούμε πραγματικά και απουσίες ήχου».
Στη συνέχεια, εκτός από τη διερεύνηση της σιωπής, οι ερευνητές ενδιαφέρονται να δουν αν μπορούν να παράγουν παρόμοια εφέ εξετάζοντας την αντίληψη της απουσίας άλλων αισθήσεων όπως η όραση και η αφή. (The Sound of Silence).