Η θεατρική τέχνη στην υπηρεσία της ψυχολογίας. Πώς μπορεί το γνωσιακό συμπεριφορικό δράμα να βοηθήσει παιδιά με αυτισμό και σύνδρομο Asperger;
Τονώνεται η αυτοπεποίθησή τους, αναπτύσσονται δεξιότητες και βελτιώνονται οι διαπροσωπικές σχέσεις των παιδιών με αυτισμό και σύνδρομο Asperger. Δεν διορθώνει τις αδυναμίες τους αλλά ενισχύει τις δυνατότητές τους συνδυάζοντας την τέχνη του θεάτρου με θεραπευτικές μεθόδους της ψυχολογίας, όπως η γνωσιακή και η συμπεριφορική.
Το γνωσιακό συμπεριφορικό δράμα είναι το απαραίτητο εργαλείο για τη βελτίωση της αυτοπεποίθησης, της ευελιξίας, της ανάπτυξης της συναισθηματικής νοημοσύνης, της κατάκτησης κοινωνικών δεξιοτητών, της καταπολέμησης φοβιών και άγχους.
Τι είναι το γνωσιακό συμπεριφορικό δράμα με λίγα λόγια;
Το Γνωσιακό Συμπεριφορικό Δράμα είναι ένα ψυχοπαιδαγωγικό μοντέλο που βασίζεται σε επιστημονική μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο Τρίνιτυ της Ιρλανδίας και σχεδιάστηκε ειδικά για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και επικοινωνιακών δυσκολιών που συχνά αντιμετωπίζουν παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση, υψηλής λειτουργικότητας αυτισμό και σύνδρομο Asperger.
Συνδυάζει την τέχνη του θεάτρου με αρχές και τεχνικές από θεραπευτικές μεθόδους της ψυχολογίας. Τα αποτελέσματα της εφαρμογής του γνωστικού συμπεριφορικού δράματος, όπως αυτά προκύπτουν από τη διδακτορική μελέτη της Δρ. Χάρις Καρνέζη στο πανεπιστήμιο Trinity College Dublin της Ιρλανδίας, είναι ενθαρρυντικά ως προς την αποτελεσματικότητα του στη γενικότερη βελτίωση της κοινωνικής συμπεριφοράς των συμμετεχόντων, την ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησής τους, στην μείωση στερεοτυπικών συμπεριφορών, καθώς επίσης και στην επίτευξη ειδικών στόχων για το κάθε μέλος, όπως η αντιμετώπιση φοβιών και άλλων δυσλειτουργικών συμπεριφορών.
Πώς εφαρμόζεται;
Τα παιδιά συμμετέχουν βιωματικά σε συναρπαστικές ιστορίες και καλούνται να ξεπεράσουν μια σειρά δοκιμασίες, όπως να ανακαλύψουν το χαμένο θησαυρό, να βρουν το μαγικό τόπο με τα σοκολατένια ρυάκια, τα βουνά από παγωτό, τα ποτάμια της τσίχλας και τα δέντρα με τις καραμέλες, να πετάξουν με τα μαγικά χαλιά, να λύσουν το γρίφο της εξαφάνισης του μικρού μάγου, να φτιάξουν τη δική τους επιχείρηση.
Οι δοκιμασίες αυτές στοχεύουν:
- να τονώσουν την αυτοπεποίθηση των παιδιών
- να τα παροτρύνουν να αναπτύξουν δεξιότητες που θα τα βοηθήσουν να δημιουργήσουν φιλίες
- να βελτιώσουν τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, όπως η αντίληψη και η έκφραση των συναισθημάτων τους, η αντίληψη της λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας, η ενσυναίσθηση, η ικανότητα να ακούνε τον συνομιλητή τους,
- να παρακολουθούν και να συμμετέχουν σε μια συζήτηση.
Τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να δουν τον εαυτό τους με τα μάτια του ικανού, του νικητή, αυτού που καταφέρνει τα πάντα κι έτσι όταν έρθει η ώρα να αντιμετωπίσουν εμπόδια νιώθουν σίγουρα κι ότι μπορούν να ανταπεξέλθουν.
Ποια είναι τα αποτελέσματα;
Το πρόγραμμα μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να:
- αναπτύξουν κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες
- να ξεπεράσουν προσωπικές δυσκολίες όπως φοβίες, άγχη, στερεοτυπίες, αντίσταση στην αλλαγή και έλλειψη αυτοπεποίθησης.
Ποιοι το εφαρμόζουν;
Αναγνωρίζοντας ότι κάθε παιδί είναι ξεχωριστό, τα προγράμματα του ΓΣΔ είναι εξατομικευμένα και σχεδιάζονται κατόπιν λεπτομερούς αξιολόγησης του επιπέδου λειτουργικότητας του κάθε παιδιού. Η θεματολογία και οι επιμέρους στόχοι της κάθε ομάδας ορίζονται με βάση τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των μελών της. Προσωπικοί στόχοι για το κάθε μέλος τίθενται σε συνεργασία με τους γονείς.