H βασίλισσα των TED και των podcast, ψυχολόγος και expert στις σχέσεις και τη σεξουαλικότητα, Έσθερ Περέλ, προτείνει τις παρακάτω 5 βιωματικές ασκήσεις που θα σας βοηθήσουν να ακούτε τον άλλον με την καρδιά σας και να βελτιώσετε τη σχέση σας .
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στις σχέσεις των ανθρώπων είναι η έλλειψη επικοινωνίας. Τα προβλήματα επικοινωνίας στο γάμο, στη σχέση, στην οικογένεια και στη φιλία εμφανίζονται με πολλές μορφές, ανάλογα με το ρεπερτόριο επικοινωνίας που φέρει ο καθένας μας, κυρίως μέσα από τα παραδείγματα με τα οποία έχει μεγαλώσει.
Συχνά οι άνθρωποι διακόπτουν τον συνομιλητή τους, πριν προλάβει να ολοκληρώσει. Για πολλούς λόγους. Είτε γιατί έχουν πολλά να πουν οι ίδιοι για την δική τους εμπειρία, είτε γιατί δεν μπορούν να αντέξουν αυτό που ακούνε (π.χ. τους είναι συναισθηματικά βαρύ ή νιώθουν αδιέξοδο), είτε γιατί νομίζουν πως κατάλαβαν και θέλουν να δείξουν ότι είναι διορατικοί (εγωκεντρικά, δηλαδή, να δείξουν κάτι από τον δικό τους κόσμο), είτε γιατί φοβούνται μην ξεχάσουν αυτό που θέλουν να πουν, είτε γιατί κουράστηκαν. Ή γιατί δεν θέλουν να έρθουν κοντά με τον συνομιλητή τους, ή δεν μπορούν εκείνη την στιγμή, επειδή είναι απασχολημένοι με τα δικά τους, ή γιατί απλώς δεν έχουν μάθει πώς να ακούν.
Το πιο συχνό παράπονο, ειδικά του γυναικείου πληθυσμού αλλά όχι μόνο, είναι πως ο συνομιλητής δεν καταλαβαίνει πως, όταν κάποιος μοιράζεται τις δύσκολες εμπειρίες του, δεν ψάχνει μόνο λύσεις. Μπορεί εν τέλει να ψάχνει και τις λύσεις, αλλά το πρώτο πράγμα που αναζητά είναι η κατανόηση. Να νιώσει ότι ο ακροατής του ενδιαφέρεται να τον ακούσει και να τον καταλάβει, ότι νοιάζεται και ότι έχει την επιθυμία να του διαθέσει χώρο και χρόνο.
Δείτε πώς θα γίνετε σωστός ακροατής κάνοντας τις παρακάτω 5 βιωματικές ασκήσεις που προτείνει η Έσθερ Περέλ.
1. Κατανοήστε τη διαφορά μεταξύ ακοής και ακρόασης
Ανεξάρτητα από το είδος της σχέσης —ρομαντική, πλατωνική, οικογενειακή ή συναδελφική— το να δείξουμε ενεργά ότι ακούμε το άλλο άτομο το βοηθά να εκφραστεί και να μιλήσει. Δεν αρκεί να λες «σε ακούω». Είτε μοιραζόμαστε μια ιστορία, ένα παράπονο, μια ανάγκη, μια επιθυμία ή ακόμα και ένα όνειρο, τίποτα δεν μας κάνει να νιώθουμε πιο βαθιά συνδεδεμένοι από όταν ακούμε συνειδητά τον άλλον.
Δοκιμάστε αυτή τη βιωματική άσκηση:
Προσκαλέστε τον άλλον να συμμετάσχει σε μια μικρή αξιολόγηση. Ρωτήστε ο ένας τον άλλον:
- Ποια ώρα της ημέρας τείνουμε να κάνουμε τις καλύτερες συζητήσεις μας;
- Ποιο ενδεικτικό σημάδι φανερώνει ότι η προσοχή μου εξασθενεί;
- Δείξε μου τι κάνω όταν σε ακούω πραγματικά με προσήλωση.
2. Επιστρέψτε στην αρχή
Οι δυτικές κοινωνίες δίνουν έμφαση στην άμεση επικοινωνία και την ικανότητα να διατυπώνει κανείς με σαφήνεια τις ανάγκες του, που είναι απαραίτητο για το χτίσιμο της εμπιστοσύνης και της αυτοεκτίμησης. Είναι ενδιαφέρον, έτσι δεν είναι; Θέλουμε να ενθαρρύνουμε ο ένας τον άλλον να είναι διεκδικητικός, να μιλήσει, να υποστηρίξει τον εαυτό του, να επικοινωνήσει.
Δοκιμάστε αυτή τη βιωματική άσκηση:
- Ως παιδί, πώς μπορούσες να καταλάβεις πότε ένας ενήλικας σε έπαιρνε στα σοβαρά;
- Έχεις αναμνήσεις ότι ήσουν αστείος λόγω του τρόπου με τον οποίο οι άλλοι αντέδρασαν στην αφήγηση σου;
- Τι σου δίδαξαν στο σπίτι και στο σχολείο σχετικά με την ακρόαση;
3. Μην περιμένετε τον άλλον στη γωνία
Ο ερευνητής και θεραπευτής των ζευγαριών, Χάουαρντ Μάρκμαν, είπε ότι όταν ακούμε κάτι με το οποίο δεν συμφωνούμε, έχουμε χωρητικότητα δέκα δευτερολέπτων προτού διαφωνήσουμε και αντικρούσουμε τον άλλον. Αυτό είναι περίπου τρεις προτάσεις προτού διακόψουμε τον άλλον προς υπεράσπισή μας. Ακόμα κι αν δεν διακόψουμε, αρχίζουμε να σημειώνουμε νοερά όλα όσα θέλουμε να αντικρούσουμε όταν έρθει «η σειρά μας». .
Δοκιμάστε αυτή τη βιωματική άσκηση:
- Έχεις την τάση να μιλάς για τα συναισθήματά σου σαν να είναι γεγονότα, τα οποία μπορούν να μετατρέψουν τον διάλογο σε συζήτηση;
- Αντί να ακούς για ελαττώματα ή αντεπιχειρήματα, ακούς για να καταλάβεις;
- Αντί να εστιάζεις στο να έχεις δίκιο, εστιάζει σε αυτό που μπορεί να είναι σωστό σε αυτό που λέει ο άλλος;
4. Εξερευνήστε τις αντανακλαστικές δεξιότητες ακρόασης
Αναπτύχθηκε από τον Harville Hendrix, PhD, και την Helen LaKelly Hunt, PhD, το Imago Dialogue είναι μια διαδικασία τριών βημάτων στοχαστικής ακρόασης που εστιάζει στο Mirroring (καθρέφτισμα), την Validation (επικύρωση) και την Empathy (ενσυναίσθηση).
Όταν συμμετέχουμε στο Imago Dialogue, συμφωνούμε να συζητάμε χωρίς κριτική αλλά με το ότι η άποψη κάθε ατόμου είναι δεκτή. Αυτός ο τύπος διερευνητικής ακρόασης, και ο τρόπος με τον οποίο ο ομιλητής δίνει άμεση ανατροφοδότηση στον ακροατή, αλλάζει εντελώς τη δυναμική.
Δοκιμάστε αυτή τη βιωματική άσκηση:
- Προσκαλέστε τον άλλον σε διάλογο για ένα συγκεκριμένο θέμα. Μιλήστε σε πρώτο πρόσωπο (π.χ. αισθάνομαι, με ενοχλεί, έχω ανάγκη…)
- Ο ακροατής θα αντικατοπτρίζει τον ομιλητή λέγοντας «Νιώθεις X. Το κατάλαβα σωστά;»
- Στη συνέχεια, ο ομιλητής θα πει “ναι ή “χρειάζεσαι και άλλα”.
- Ο ακροατής θα ρωτήσει «υπάρχει κι άλλο;»
- Ο ακροατής θα επικυρώσει τον ομιλητή λέγοντας φράσεις όπως “αυτό που είπες έχει νόημα”.
- Ο ακροατής θα συμπάσχει λέγοντας αυτό που φαντάζεται ότι μπορεί να αισθάνεται το άλλο άτομο.
- Αλλάξτε ρόλους.
5. Κάντε νέες ερωτήσεις για παλιές ιστορίες
Μια μοναδική μορφή επικοινωνίας είναι η κοινή αφήγηση. Όταν ακούμε ένα ζευγάρι να λέει την ιστορία του πώς γνωρίστηκαν, πώς αρραβωνιάστηκαν, τη γέννηση του παιδιού τους, ένα ταξίδι που έκαναν μαζί, μια καταστροφή από την οποία επέζησαν, μαθαίνουμε για την ιστορία τους, τη δυναμική τους και τις εμπειρίες που τους έκαναν αυτό που είναι. Μπορούμε επίσης να μάθουμε πολλά από τις λεπτομέρειες που μένουν έξω, παραγνωρίζονται ή ξεχνιούνται έως ότου η σωστή ερώτηση κλονίσει τη μνήμη χαλαρά.
Δοκιμάστε αυτή τη βιωματική άσκηση:
- Ζητήστε ο ένας από τον άλλον να ξαναδιηγηθεί μια παλιά ιστορία από διαφορετική οπτική γωνία — πώς θα έλεγε την ιστορία ένας άγνωστος στο παρασκήνιο;
- Ποια είναι τα κυρίαρχα χρώματα, αρώματα και υφές που θυμάστε από την αρχική εμπειρία;
- Τι πιστεύετε ότι θα είχε παρατηρήσει το άλλο άτομο που εμπλέκεται στην ιστορία; Γιατί;
- Αν δεν είχε συμβεί η εμπειρία, πώς θα μπορούσε να εξελισσόταν η υπόλοιπη ημέρα;
- Για ποιες αρνητικές πτυχές της εμπειρίας είστε ευγνώμονες τώρα; Γιατί;
- Πόσο διαφορετική θα ήταν η εμπειρία αν ήσασταν στην ηλικία που είστε τώρα;