Μπήκατε ποτέ σε ένα δωμάτιο και νιώσατε μια βαριά ατμόσφαιρα; Βρεθήκατε συναισθηματικά εξαντλημένοι μετά από μια αλληλεπίδραση που είχατε με συγκεκριμένα άτομα; Η αρνητική ενέργεια είναι μια αόρατη αλλά ισχυρή δύναμη που μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή σας, την ευημερία σας και ακόμη και τις σχέσεις σας. Τι είναι ακριβώς και πώς διαμορφώνει την καθημερινότητά μας;
Οι 7 συμπεριφορές που χαλάνε τις φιλίες σας
Αρνητική ενέργεια: Τι είναι και τι επίδραση έχει στην υγεία και τις σχέσεις μας
Αν και δεν μπορούμε να τη μετρήσουμε επιστημονικά, η αρνητική ενέργεια είναι κάτι που νιώθουν οι περισσότεροι. Μπορεί να εκδηλωθεί σε πολλές μορφές—να προέρχεται από ανθρώπους, περιβάλλοντα, ή ακόμα και τις δικές μας σκέψεις—και μπορεί να έχει επιπτώσεις τόσο στη ψυχική όσο και στη σωματική υγεία μας. Η αρνητική ενέργεια δεν είναι απλώς η κακή διάθεση που έρχεται και φεύγει. Μπορεί να είναι ένας φαύλος κύκλος που μας στερεί το κίνητρο, αυξάνει το άγχος και ενισχύει τις συγκρούσεις.
Πρόσφατες έρευνες έχουν ρίξει φως στο ποιες είναι οι κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις της αρνητικής συναισθηματικής ενέργειας, και δείχνουν ότι μπορεί να διαμορφώσει τις αλληλεπιδράσεις, να ενισχύσει την αρνητικότητα και ακόμη να επηρεάσει τη μακροπρόθεσμη ευημερία μας.
Πώς «λειτουργεί» η αρνητική ενέργεια; Πώς μπορούμε να την αναγνωρίζουμε και να τη διαχειριζόμαστε; Μπορούμε να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο και να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες για μια πιο θετική και ισορροπημένη ζωή;
Η σκοτεινή πλευρά της συναισθηματικής ενέργειας στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις
Η έρευνα του 2015 με τίτλο Negative Emotional Energy: A Theory of the “Dark-Side” of Interaction Ritual Chains εξερευνά την έννοια της συναισθηματικής ενέργειας μέσα στη θεωρία τελετουργικών αλληλεπίδρασης (IRT) του Randall Collins, με ιδιαίτερη έμφαση στις αρνητικές της διαστάσεις. Ενώ η θεωρία τελετουργικών αλληλεπίδρασης παραδοσιακά μας μαθαίνει ότι τα τελετουργικά αλληλεπίδρασης δημιουργούν μια θετική συναισθηματική ενέργεια, αυτή η μελέτη εισάγει την ιδέα της αρνητικής συναισθηματικής ενέργειας ως μια ξεχωριστή και ισχυρή δύναμη που διαμορφώνει τις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις.
Οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι η συναισθηματική ενέργεια δεν είναι απλώς διακυμάνσεις πάνω-κάτω, αλλά μπορεί να δημιουργήσει διαρκή συναισθήματα αποξένωσης, σύγκρουσης και εχθρότητας. Μέσα από έξι βασικές προτάσεις, εξετάζουν τον τρόπο με τον οποίο η αρνητική συναισθηματική ενέργεια μπορεί να οδηγήσει σε διαπροσωπικές και ομαδικές εντάσεις, οδηγώντας σε διαρκείς αντιπαλότητες, κοινωνικό αποκλεισμό και ακόμη και βίαιες συγκρούσεις.
Ποιοι είναι οι τύποι της αρνητικής ενέργειας
Δεν μπορείτε πραγματικά να αντιμετωπίσετε την αρνητική ενέργεια μέχρι να μάθετε από πού πηγάζει. Αυτές οι τρεις πηγές μπορεί να επηρεάζουν τα συναισθήματά σας αρνητικότητας.
1. Αρνητικοί άνθρωποι
Πιθανώς να έχετε την εμπειρία να αισθάνεστε θετική ή αρνητική ενέργεια από ένα άτομο. Ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή η ενέργεια είναι πραγματική και μετρήσιμη. Άλλοι πιστεύουν ότι οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον θυμό, τη θλίψη και άλλα αρνητικά συναισθήματα που προβάλλουν οι άλλοι. Είμαστε καλοί στο να τα διαβάζουμε μέσω λεκτικών και μη λεκτικών ενδείξεων, ακόμη και όταν δεν εκφράζονται ανοιχτά.
2. Αρνητικά περιβάλλοντα
Μπορεί να έχετε βιώσει το αίσθημα να νιώθετε πολύ άνετα σε ορισμένα περιβάλλοντα και άβολα σε άλλα. Μερικές φορές αυτό οφείλεται στην εμπειρία που συνδέετε με τον χώρο. Είναι απίθανο να νιώθετε τόσο άνετα στο ιατρείο του οδοντιάτρου όσο στο σπίτι ενός φίλου. Υπάρχουν όμως και ενδείξεις ότι οι φυσικές λεπτομέρειες του περιβάλλοντός σας μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεσή σας. Η ακαταστασία, για παράδειγμα, μπορεί να δημιουργήσει άγχος και ακόμη και να παρεμβαίνει στον ύπνο σας. Τα περιβάλλοντα που σας κάνουν να αισθάνεστε άβολα μπορεί να περιγραφούν ότι έχουν αρνητική ενέργεια.
3. Αρνητικός αυτοδιάλογος
Ο αυτοδιάλογος είναι η ροή κυρίως άφωνων σκέψεων που περνούν από το μυαλό σας. Οι αρνητικές σκέψεις μπορούν να βλάψουν την υγεία και την ευημερία σας. Όσοι σκέφτονται θετικά είναι λιγότερο επιρρεπείς στα κρυολογήματα και έχουν καλύτερη καρδιαγγειακή υγεία. Είναι λιγότερο πιθανό να είναι καταθλιπτικοί και πιο πιθανό να ζήσουν περισσότερο. Το να σκέφτεστε θετικά δεν σημαίνει ότι αγνοείτε τα προβλήματα. Αντίθετα, μπορεί να βελτιώσει την ικανότητά σας να τα αντιμετωπίζετε.
Ποια είναι τα σημάδια της αρνητικής ενέργειας
Εάν έχετε βιώσει αρνητική ενέργεια με τη μορφή ανθρώπων ή χώρων, ή εάν έχετε εμπλακεί σε αρνητικό αυτοδιάλογο, μπορεί να εμφανίσετε αυτά τα σημάδια και συμπτώματα:
Άγχος: Άμεση αντιμετώπιση του στρες μέσα σε 3 λεπτά, σύμφωνα με ψυχοθεραπεύτρια
1. Είστε επικριτικοί
Το να είστε επικριτικοί προς τους άλλους είναι ένας τρόπος να ρίξετε την ευθύνη για τη δυσφορία σας σε κάποιον ή κάτι άλλο. Αν και η κριτική προς τους άλλους μπορεί να σας κάνει να νιώσετε καλύτερα στην αρχή, δεν θα κρατήσει για πολύ, ειδικά αν έχετε ασκήσει κριτική μπροστά σε κοινό.
2. Παραπονιέστε υπερβολικά
Παραπονιόμαστε όταν εκφράζουμε φωναχτά τις αρνητικές μας σκέψεις. Τα παράπονα μπορούν να γίνουν μια τόσο εδραιωμένη συνήθεια που δεν συνειδητοποιείτε πότε τα κάνετε. Όταν παραπονιέστε, βγάζετε την αρνητική ενέργειά σας εκεί έξω όπου μπορεί να επηρεάσει τους άλλους.
3. Δεν ευημερείτε
Τα αρνητικά συναισθήματα μπορούν να προκαλέσουν άγχος, το οποίο με τη σειρά του επηρεάζει την υγεία σας. Το άγχος μπορεί να καταστρέψει την ορμονική ισορροπία του σώματός σας, να βλάψει το ανοσοποιητικό σύστημα και να αποστραγγίσει τις θετικές χημικές ουσίες του εγκεφάλου σας.
4. Δεν μπορείτε να κοιμηθείτε
Οι επαναλαμβανόμενες αρνητικές σκέψεις σχετίζονται με την κακή ποιότητα ύπνου. Δεν είναι σαφές εάν η έλλειψη ύπνου πυροδοτεί την αρνητική σκέψη ή εάν οι αρνητικές σκέψεις σας κρατούν ξύπνιους τα βράδια. Ίσως ο συνδυασμός αρνητικών σκέψεων και κακού ύπνου δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο στον οποίο κάθε στοιχείο κάνει το άλλο χειρότερο.
Πώς να αντιμετωπίσετε την αρνητική ενέργεια
Είτε η αρνητική ενέργειά σας προέρχεται από άλλους ανθρώπους, το περιβάλλον σας ή τον εαυτό σας, μπορείτε να ακολουθήσετε αυτά τα τέσσερα βήματα για να τη μειώσετε:
1. Αντιμετωπίστε τους αρνητικούς ανθρώπους
Θα είστε πιο ευτυχισμένοι αν συναναστρέφεστε με θετικούς ανθρώπους, κάτι που μπορεί να σημαίνει ότι θα πρέπει να αναθεωρήσετε τον κοινωνικό σας κύκλο. Μπορεί να μην είναι δυνατό ή επιθυμητό να απομακρύνετε όλους τους αρνητικούς ανθρώπους από τη ζωή σας. Ωστόσο, μπορείτε να βρείτε τρόπους να διατηρήσετε θετική ενέργεια στην παρουσία τους. Ένας είναι να φανταστείτε μια αύρα θετικότητας να σας περιβάλλει σαν ασπίδα. Ένας άλλος είναι να χρησιμοποιήσετε το χιούμορ για να δημιουργήσετε θετική ενέργεια.
2. Δημιουργήστε ένα θετικό περιβάλλον
Το να μην είναι ακατάστατο το σπίτι σας και ο χώρος εργασίας σας μπορεί να απαλλαγεί από την αρνητική ενέργεια. Κρατήστε τα χρήσιμα πράγματα και τα αντικείμενα που αγαπάτε και πετάξτε ή αποθηκεύστε τα υπόλοιπα. Όταν έχετε τον πειρασμό να αγοράσετε περισσότερα πράγματα, υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι τα πράγματα δεν φέρνουν την ευτυχία.
3. Δουλέψτε με τον εαυτό σας
Οι ειδικοί έχουν μια μεγάλη λίστα με πρακτικές που μπορούν να σας βοηθήσουν να απαλλαγείτε από την αρνητική ενέργεια. Μερικές από τις προτάσεις τους περιλαμβάνουν:
- Ασκηθείτε τακτικά
- Επιλέξτε μια πιο υγιεινή διατροφή
- Περάστε χρόνο στη φύση
Ποια κοινή συνήθεια στα μηνύματά σας δείχνει υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη
Μπορεί να βρείτε αξία στον διαλογισμό ή στην εξάσκηση της ενσυνειδητότητας. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η ενσυνειδητότητα μπορεί να μετατρέψει τις καθημερινές εργασίες, όπως το πλύσιμο των πιάτων, σε θετικές εμπειρίες. Είτε διαλογίζεστε είτε όχι, η επανάληψη ενός κατευναστικού μάντρα μπορεί να διατηρήσει τη θετική ενέργειά σας σε ροή.
Πηγές: WebMD, ResearchGate (1), ResearchGate (2)