Είναι φυσιολογικό να έχετε κάποια πράγματα στη λίστα με αυτά που έχετε να κάνετε, τα οποία συνεχώς αναβάλλετε. Όταν, όμως, η αναβλητικότητα σας προκαλεί στρες και ενοχές, πρέπει να βρείτε μια άλλη λύση.
Όλοι έχουμε βιώσει την αναβλητικότητα και περιμένουμε μέχρι την τελευταία στιγμή να κάνουμε κάποια πράγματα μερικές φορές. Αλλά πολλοί αναβλητικοί πληρώνουν ένα σημαντικό τίμημα, από κακή απόδοση στην εργασία μέχρι άγχος, οικονομικά προβλήματα και συγκρούσεις σχέσεων. Ευτυχώς, όπως μπορείτε να αναβάλλετε, έτσι μπορείτε και να μάθετε πώς να σταματήσετε να είστε αναβλητικοί.
Τι είναι η αναβλητικότητα;
Η αναβλητικότητα που μας κάνει να αναβάλλουμε κάτι που γνωρίζουμε ότι πρέπει ή χρειάζεται να κάνουμε, αποτελεί μια γενικευμένη συμπεριφορική διάθεση που συνδέεται άμεσα με την αποφυγή του άγχους. Άρα αυτό που η αναβλητικότητα εξυπηρετεί είναι η ανακούφιση από το στρες, μέσω της αποφυγής (αναβολής) του αγχογόνου ερεθίσματος.
Η αποφυγή όμως δεν είναι ένας λειτουργικός τρόπος αντιμετώπισης/διαχείρισης μιας κατάστασης, κάτι που οι περισσότεροι άνθρωποι με αναβλητική συμπεριφορά γνωρίζουν στην πράξη.
Ο αναβλητικός άνθρωπος έχει μια ψεύτικη αίσθηση ασφάλειας. Αισθάνεται αισιόδοξος ότι όλα είναι υπό έλεγχο, οπότε υπάρχει άφθονος χρόνος για τεμπελιά. Συχνά υποτιμά τον χρόνο που χρειάζεται για να ολοκληρώσει μια υποχρέωση, π.χ. υπολογίζει ότι θα χρειαστεί 30 λεπτά ενώ απαιτούνται 2 ώρες για την ολοκλήρωσή της.
Είναι η αναβλητικότητα τεμπελιά;
Η αναβλητικότητα συχνά συγχέεται με την τεμπελιά, αλλά είναι μια ενεργή διαδικασία. Επιλέγετε να κάνετε κάτι άλλο αντί για την εργασία που ξέρετε ότι πρέπει να κάνετε. Αντίθετα, η τεμπελιά υποδηλώνει απάθεια, αδράνεια και απροθυμία για δράση.
Η αναβλητικότητα συνήθως περιλαμβάνει την παράβλεψη μιας δυσάρεστης, αλλά πιθανώς πιο σημαντικής εργασίας, προς όφελος μιας πιο ευχάριστης ή ευκολότερης. Αλλά η υποχώρηση σε αυτή την παρόρμηση μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Για παράδειγμα, ακόμη και μικρά επεισόδια αναβλητικότητας μπορεί να μας κάνουν να νιώθουμε ενοχές ή ντροπή. Μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη παραγωγικότητα και να μην πετύχουμε τους στόχους μας.
Αν χρονοτριβούμε για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να αποθαρρυνθούμε και να απογοητευτούμε, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε άγχος, κατάθλιψη και ακόμη και σε απώλεια εργασίας, σε ακραίες περιπτώσεις.
Ποιες είναι οι μορφές της αναβλητικότητας
Καθυστερήσεις σε deadlines και ραντεβού: Αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου της αναβλητικότητας. Κάτω από την επιφάνειά του, βρίσκεται ένα ευρύ φάσμα καθυστερήσεων που αφορούν ζητήματα συντήρησης και προσωπικής φροντίδας ή ανάπτυξης, τα οποία, επίσης, μπορεί να έχουν μεγάλο κόστος.
Αναβλητικότητα συντήρησης: Σχετίζεται με ακαταστασία, συσσώρευση σαβούρας, αμέλεια πρακτικών ζητημάτων, όπως σέρβις αυτοκινήτου, φροντίδα σπιτιού κ.α.
Παραμέληση προσωπικών αναγκών και αυτο-φροντίδας: Αποτελεί την πιο συνηθισμένη μορφή αναβλητικότητας που αφορά δραστηριότητες που σκεφτόμαστε ότι θα μας ωφελήσουν, όπως το να ξεκινήσουμε γυμναστική ή δίαιτα, να κόψουμε το κάπνισμα, να κάνουμε ιατρικές εξετάσεις, να αφιερώσουμε χρόνο στον εαυτό μας για να ασχοληθούμε με πράγματα που μας ευχαριστούν ή μας ξεκουράζουν.
3 τρόποι να σταματήστε την αναβλητικότητα
Πρώτα απ΄όλα σταματήστε τις δικαιολογίες. Μετά περάστε στη δράση! Οι άνθρωποι που αναβάλλουνκαταλήγουν τις περισσότερες φορές να: δουλεύουν ως αργά το βράδυ, να δυσκολεύονται να κοιμηθούν και να αποφεύγουν ποιοτικό χρόνο με τους δικούς τους ανθρώπους, ώστε να αντισταθμίσουν τον χαμένο χρόνο.
Η ειδικός στη γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία Monica Ramirez Basco, συγγραφέας του The Procrastinator’s Guide to Getting Things Done σας βάζει στο σωστό δρόμο, αρκεί να ακολουθήσετε τις συμβουλές της.
Δικαιολογία: «Δεν ξέρω από πού να ξεκινήσω»
Ποιος λέει ότι πρέπει να ξεκινήσετε ένα πρότζεκτ από την αρχή; «Κάντε το πρώτο βήμα από όπου εσείς νομίζετε και μόλις αρχίσετε να σημειώνετε πρόοδο, θα έχετε μια πιο ξεκάθαρη ιδέα για τα υπόλοιπα βήματα που πρέπει να γίνουν» συμβουλεύει η Μπάσκο.
Δικαιολογία: «Έχω χρόνο μπροστά μου για να το κάνω»
Όποτε σκεφτείτε αυτή την πρόταση, ένα προειδοποιητικό καμπανάκι θα πρέπει να χτυπήσει μέσα σας! «Προσπαθήστε να είστε ρεαλιστές και να σκεφτείτε πότε στο παρελθόν σας έτυχε κάτι παρόμοιο. Τότε θα μπορέσετε να συγκρίνετε και να βρείτε ένα μέσο όρο του χρόνου που χρειάζεστε πραγματικά για να φέρετε εις πέρας το συγκεκριμένο καθήκον.»
Δικαιολογία: «Βαριέμαι»
Καταρχάς έχετε υπόψη σας ότι ποτέ δε θα θελήσετε με χαρά να τακτοποιήσετε όλες τις αγγαρείες που σας περιμένουν. «Βρείτε ένα λόγο που θα εξηγεί γιατί είναι καλή ιδέα να αρχίσετε να δραστηριοποιείστε και ποια θα είναι τα οφέλη που θα αποκομίσετε αν το κάνετε τώρα!» συμπληρώνει η ίδια.