Ποιο είναι το μυστικό πίσω από τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών; Ανακαλύψτε τις 7 συμπεριφορές των γονιών που καλλιεργούν την ενσυναίσθηση, την ανθεκτικότητα και τη δημιουργικότητά τους.
Η ανατροφή ενός παιδιού στη σημερινή μας κοινωνία δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ενώ πολλοί γονείς εστιάζουν στους βαθμούς και τις εξωσχολικές δραστηριότητες, μία από τις πιο παραμελημένες δεξιότητες είναι η συναισθηματική νοημοσύνη.
Αυτή δεν βοηθά μόνο τα παιδιά να αναρριχηθούν κοινωνικά — τα βοηθάει να γίνουν ανθεκτικοί, συμπονετικοί και επιτυχημένοι ενήλικες που μπορούν να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις με αυτοπεποίθηση, να δημιουργούν ουσιαστικές σχέσεις και να νιώθουν ικανοποιημένοι με τη ζωή τους.
Τα 13 χαρακτηριστικά όσων δεν άκουγαν το «σ’ αγαπώ» ως παιδιά και 5 τρόποι να το αντιμετωπίσετε
Σύμφωνα με την έρευνα Emotional Intelligence in Children, που δημοσιεύθηκε στο International Journal of Trend in Research and Development τον Απρίλιο του 2020, η καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης στην πρώιμη παιδική ηλικία – την πιο ταχεία περίοδο ανάπτυξης στη ζωή ενός ανθρώπου – είναι καθοριστική για την ανάπτυξη των παιδιών.
Η εργασία αυτή τονίζει πως τόσο οι γονείς όσο και οι δάσκαλοι βοηθούν να αναπτυχθεί η συναισθηματική νοημοσύνη στα παιδιά, και υπογραμμίζει τη σύνδεσή της με την ακαδημαϊκή επιτυχία, την κοινωνική προσαρμοστικότητα και τη σταθερότητα στη συμπεριφορά.
Μέσω της εφαρμογής προγραμμάτων όπως το RULER – μιας σχολικής προσέγγισης για τη διδασκαλία της συναισθηματικής νοημοσύνης μέσω της αναγνώρισης, κατανόησης, ονοματοδότησης, έκφρασης και ρύθμισης των συναισθημάτων – και της παροχής θετικών πρώιμων εμπειριών φροντίδας, οι ενήλικες μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών, και κατ’ επέκταση να προετοιμάσουν την επόμενη γενιά με εφόδια για τις συναισθηματικές και κοινωνικές δεξιότητες που είναι απαραίτητες για να ευδοκιμήσει κανείς στον 21ο αιώνα.
Τι κάνουν, λοιπόν, διαφορετικά οι γονείς που μεγαλώνουν τα παιδιά τους με συναισθηματική νοημοσύνη; Η Reem Raouda, ειδικός στη συμβουλευτική γονέων με βάση στην Αμερική μοιράζεται σύμφωνα με το CNBC τις 7 συμπεριφορές των γονιών που θα βοηθήσουν τα παιδιά τους να αναπτύξουν τη συναισθηματική νοημοσύνη τους.
Οι 7 συμπεριφορές των γονιών που ενισχύουν τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών
- Κατανοούν τη δύναμη της σιωπής
- Ονοματίζουν τα συναισθήματα συχνά και από νωρίς
- Ζητούν συγγνώμη από το παιδί τους
- Δεν επιμένουν στο να πουν «παρακαλώ», «ευχαριστώ» και «συγγνώμη»
- Δεν υποτιμούν τις μικρές ανησυχίες
- Δεν δίνουν πάντα τις λύσεις
- Αποδέχονται τη βαρεμάρα
1. Κατανοούν το πόσο σημαντική είναι η σιωπή
Δίνουν στο παιδί τους χώρο να επεξεργαστεί τα συναισθήματά του και να εμπιστευτεί τη δική του εσωτερική φωνή. Όταν το παιδί τους είναι στενοχωρημένο, κάθονται ήσυχα δίπλα του, προσφέροντας παρηγοριά χωρίς λόγια. Η αποδοχή της σιωπής μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να κατανοήσουν και να αναλογιστούν καλύτερα τα συναισθήματά τους.
2. Ονοματίζουν τα συναισθήματα συχνά και από νωρίς
Μέσα από τη λεκτική έκφραση των συναισθημάτων τους — όπως «είμαι εκνευρισμένος» ή «είμαι χαρούμενος» — μαθαίνουν στα παιδιά τους να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα και τους δίνουν λέξεις για να εκφραστούν. Αυτό βοηθά τα παιδιά να δουν τα συναισθήματα ως κάτι φυσιολογικό και να τα μοιράζονται ανοιχτά αντί να τα καταπιέζουν.
3. Ζητούν συγγνώμη από το παιδί τους
Δείχνουν στο παιδί τους ότι τα λάθη είναι μέρος της ζωής και ότι το να αναλάβουν ευθύνη είναι δύναμη. Το να ζητούν συγγνώμη χτίζει εμπιστοσύνη και δείχνει σεβασμό, και έτσι κάνουν το παιδί τους να νιώθει σημαντικό. Παράλληλα, αποτελεί πρότυπο ενσυναίσθησης και του μαθαίνει πώς να αποκαθιστά τις σχέσεις του.
4. Δεν επιμένουν στο να πουν «παρακαλώ», «ευχαριστώ» και «συγγνώμη»
Ίσως αυτό ακούγεται ασυνήθιστο, αλλά ξέρουν ότι η καλοσύνη και ο σεβασμός δεν μπορούν να επιβληθούν. Αντίθετα, δίνουν το παράδειγμα, και εμπιστεύονται το παιδί τους ότι θα μάθει μέσα από τη μίμηση. Αν το παιδί τους ξεχάσει να πει ευχαριστώ, το λένε εκείνοι στη θέση του παιδιού, και είναι βέβαιοι ότι το μάθημα θα αποτυπωθεί στη μνήμη και τη συμπεριφορά του παιδιού με την πάροδο του χρόνου.
Πώς θα κάνετε τα παιδιά σας πιο χαρούμενα – Θα τα βοηθήσετε να αποφύγουν άγχος και κατάθλιψη
«Αυτό απαιτεί πολύ θάρρος. Αλλά ως σύμβουλος γονέων, δεν έχω πει ποτέ στον 6χρονο γιο μου να πει “παρακαλώ” ή “ευχαριστώ”. Τώρα τα λέει συνεχώς μόνος του — γιατί με ακούει να τα λέω εγώ», δηλώνει σύμφωνα με το CNBC.
5. Δεν υποτιμούν τις μικρές ανησυχίες
Παίρνουν σοβαρά τις ανησυχίες του παιδιού τους, είτε αφορούν ένα χαμένο παιχνίδι είτε προβλήματα με έναν φίλο. Με το να επικυρώνουν τα συναισθήματα του παιδιού, του δείχνουν ότι τα συναισθήματά του έχουν σημασία. Αυτό ενισχύει την αυτοεκτίμηση, την συναισθηματική ασφάλεια και τον σεβασμό στις εμπειρίες τους.
6. Δεν δίνουν πάντα τις λύσεις
Ο καλύτερος τρόπος για να διδάξουν τη λήψη αποφάσεων είναι να ενθαρρύνουν το παιδί να πάρει τις δικές του αποφάσεις. Έτσι, οι γονείς που προάγουν την καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης στο παιδί τους, αντί να λύνουν τα προβλήματά του, ρωτούν «Τι πιστεύεις ότι πρέπει να κάνουμε;» Αυτό βοηθά στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, της αυτοπεποίθησης και της ανεξαρτησίας.
7. Αποδέχονται τη βαρεμάρα
Αφήνουν το παιδί τους να βαρεθεί, κάτι που το βοηθά να αισθάνεται άνετα με τη σιωπή. Αυτό ενισχύει τη δημιουργικότητα, την αυτορρύθμιση και τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Το παιδί τους μαθαίνει να απολαμβάνει τη δική του συντροφιά και να βρίσκει χαρά στις απλές στιγμές, όπως το να κοιτάζει έξω από το παράθυρο του αυτοκινήτου αντί να χρειάζεται μια οθόνη για να περάσει καλά.
Πώς να καλλιεργήσετε τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών
- Δώστε το παράδειγμα για τις συμπεριφορές που θέλετε να βλέπετε στο παιδί σας. Εκφράστε τα συναισθήματά σας ανοιχτά, ζητήστε συγγνώμη όταν κάνετε λάθη και δείξτε καλοσύνη και ενσυναίσθηση στις αλληλεπιδράσεις σας.
- Επικυρώστε τα συναισθήματα του παιδιού σας, όσο ασήμαντα κι αν φαίνονται, και δώστε του χώρο να τα επεξεργαστεί χωρίς να βιαστείτε να τα διορθώσετε ή να τα υποτιμήσετε.
- Ενθαρρύνετε την επίλυση προβλημάτων με το να κάνετε ανοιχτές ερωτήσεις αντί να μπείτε στη διαδικασία να δώσετε όλες τις απαντήσεις.
- Αφήστε τα να βιώσουν στιγμές ηρεμίας ή ακόμα και βαρεμάρας για να αναπτύξουν δημιουργικότητα και αυτορρύθμιση.
Αυτά είναι τα 9 λεπτά της ημέρας που το παιδί σάς χρειάζεται περισσότερο
Το πιο σημαντικό είναι να εστιάζετε στη δημιουργία μιας σχέσης βασισμένης στον σεβασμό και την εμπιστοσύνη — γιατί η συναισθηματική νοημοσύνη ξεκινά από το να νιώθει κανείς ασφάλεια, αξία και κατανόηση.