Η φωνή αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο επικοινωνίας για τα παιδιά. Ωστόσο, ορισμένα παιδιά μπορεί να έχουν βραχνή φωνή, κάτι που επηρεάζει την καθημερινή τους ζωή, την αυτοπεποίθηση τους και την επικοινωνία με τους γύρω τους.
Εάν το παιδί σας έχει βραχνή φωνή, καθαρίζει συνέχεια τον λαιμό του, πονάει όταν καταπίνει ή καταβάλει προσπάθεια για να μιλήσει υπάρχει περίπτωση να έχει δυσφωνία, μία διαταραχή φωνής που είναι συχνότερη στα αγόρια; Το ποσοστό των παιδιών που εμφανίζουν διαταραχές της φωνής κυμαίνεται από 10-20%, σύμφωνα με έρευνες.
Τι είναι η δυσφωνία;
Δυσφωνία παρουσιάζεται όταν δεν μπορεί να παραχθεί η φωνή ή ακούγεται βραχνή φωνή ή λαχανιασμένη, σκληρή ή τραχιά. Η δυσφωνία εμφανίζεται συνήθως σε επαγγελματίες φωνής π.χ. τραγουδιστές, ηθοποιούς, πωλητές, δασκάλους αλλά και σε οποιοδήποτε άνθρωπο κάθε ηλικίας (παιδιά, εφήβους, ενήλικες).
Ποιες είναι οι αιτίες της δυσφωνίας;
Οι αιτίες της δυσφωνίας μπορεί να είναι πολλές. Συχνά, η κακή χρήση της φωνής μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν αλλεργίες, αναπνευστικές λοιμώξεις, αμυγδαλίτιδα, φλεγμονές των φωνητικών χορδών και γενετικούς παράγοντες. Επιπλέον, το παθητικό κάπνισμα, η η έκθεση σε επιβλαβείς ουσίες συμβάλλουν στο πρόβλημα. Πιο συγκεκριμένα:
- Η κακή διαχείριση της φωνής (τσιρίζει, φωνάζει δυνατά, κάνει περίεργους ήχους με τη φωνή του ερεθίζοντας τις φωνητικές χορδές).
- Κάποιες παθήσεις όπως οζίδια, πολύποδες, οξεία λαρυγγίτιδα κ.λπ.
- Νευρολογικές διαταραχές φωνής: π.χ. σπασμωδική δυσφωνία.
- Ψυχογενή αίτια: π.χ. ένα τραυματικό γεγονός.
Πώς θα το καταλάβετε;
Τα παιδιά με δυσφωνία αντιμετωπίζουν ποικίλα συμπτώματα. Η φωνή τους μπορεί να ακούγεται τραχιά, να πονάει η να νιώθουν κόπωση κατά την ομιλία, να δυσκολεύονται στην προφορά ορισμένων ήχων και να κάνουν προσπάθεια για να μιλήσουν δυνατά. Τα παιδιά μπορεί επίσης να αναγκάζονται να κάνουν διακοπές κατά την ομιλία τους ή να αποφεύγουν μα μιλήσουν. Πιο συγκεκριμένα ένα παιδί με δυσφωνία:
- Έχει βραχνή φωνή ή η φωνή του δεν συνάδει με την ηλικία του και το φύλο.
- Μιλά με προσπάθεια.
- Δυσκολευόνται να το ακούσουν.
- Καθαρίζει συνέχεια το λαιμό του.
- Πιθανότατα έχει επίμονο και ενοχλητικό βήχα.
- Πονά κατά την κατάποση.
- Έχει πονόλαιμο καθώς και την αίσθηση ξένου σώματος στο λαιμό του.
- Κουράζεται όταν μιλά.
- Αλλάζει η φωνή του κατά τη διάρκεια της μέρας σε τόνο, ένταση και δύναμη.
- Τεντώνονται οι μύες γύρω από τον λαιμό του και «πετάγονται» οι φλέβες.
Τι μπορείτε να κάνετε
Οι φωνητικές χορδές για να μπορέσουν να λειτουργήσουν με ρυθμό και χωρίς ένταση, το σώμα πρέπει να έχει σωστή θέση, ώστε οι κινήσεις των φωνητικών χορδών να μην παρεμποδίζονται και να γίνονται με ακρίβεια και κυρίως χωρίς ένταση. Γι΄αυτό:
1. Βοηθήστε το να μειώσει την πίεση ή τη φθορά των φωνητικών χορδών περιορίζοντας τις εντάσεις και τις φωνές στο σπίτι. Τα παιδιά από συνήθεια φωνάζουν για να τα προσέξουν σε ένα θορυβώδες περιβάλλον κάτι που ερεθίζει τις φωνητικές χορδές.
2. Φροντίστε να αποφεύγετε χώρους με καπνό και ξηρή ατμόσφαιρα.
3. Φροντίστε να πίνει πολλά υγρά και συχνά καθημερινά, 8 ποτήρια την ημέρα για να ενυδατώνει τις φωνητικές χορδές και να μην αφυδατώνονται.
4. Ενθαρρύνετέ το να μη χρησιμοποιεί περίεργους ήχους και να μη μιμείται αγαπημένους του ήρωες για να μην πιέζει τις φωνητικές του χορδές.
5. Αν βήχει συνεχώς ζητήστε του να καταπίνει, να πίνει νερό, αλλά όχι παγωμένο, ή δώστε του να μασήσει μία τσίχλα.
6. Να αποφεύγονται τα πολύ ζεστά, πολύ κρύα ή πικάντικα φαγητά, σε ορισμένες περιπτώσεις επιδρούν αρνητικά στο πρόβλημα των φωνητικών χορδών.
7 Δώστε προσοχή στην σχολική τσάντα. Μπορείτε να τη ζυγίζετε προκειμένου να διαπιστώσετε το βάρος της. Εάν είναι πολύ βαριά αφαιρέστε κάποια βιβλία που δεν είναι απαραίτητα ή αγοράστε μία τσάντα με ρόδες για να διευκολύνετε το παιδί κατά τη μεταφορά της.
8. Αγοράστε μία καρέκλα με σωστή πλάτη, που να στηρίζει σταθερά την σπονδυλική στήλη του παιδιού και ένα γραφείο με ανάκληση.
9. Αν το παιδί χρησιμοποιεί laptop για τις εργασίες του, φροντίστε να είναι πιο ψηλά από τα μάτια, για να μην σκύβει.
10. Αγοράστε ένα υποπόδιο ή ζητήστε του να ακουμπάει τα πόδια στο έδαφος, όταν μελετάει.
Που να απευθυνθείτε;
Όταν ένα παιδί έχει δυσφωνία είναι απαραίτητη η διεπιστημονική ομάδα φωνής για να διαπιστωθεί το είδος και το μέγεθος της δυσφωνίας και να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κάποιας οργανικής πάθησης. Αυτοί που αρχικά επεμβαίνουν είναι ο ΩΡΛ και ο λογοθεραπευτής, οι οποίοι καλό είναι να είναι ειδικευμένοι στην παθολογία της φωνής ή να έχουν εκπαιδευτεί σε κάποιες μεθόδους αποκατάστασης διαταραχών της φωνής.
Ο λογοθεραπευτής μπορεί να κρίνει αν το παιδί χρειάζεται συμβουλευτική από ψυχολόγο, εργοθεραπεία ή φυσικοθεραπεία για να εντοπίσουν πιθανόν αντισταθμιστικές συμπεριφορές όπως είναι η κακή στάση σώματος. Γιατί όλο αυτό; Επειδή όταν παρουσιάζεται δυσφωνία προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το δυναμικό της φωνής, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη στάση του σώματος. Η φτωχή στάση έχει επιπτώσεις στην ποιότητα, την ένταση, το ύψος και την αντήχηση της φωνής. Επιπλέον, τα συμπτώματα της δυσφωνίας συνοδεύονται πολλές φορές με συμπτώματα δυσπραξίας, με μυϊκή ένταση στην ωμική ζώνη ή και υποτονικότητα.