Αν το παιδί σας περπατάει συνεχώς στις μύτες των ποδιών του για περισσότερο από έξι μήνες, χρειάζεται οπωσδήποτε έλεγχος! Η ιδιοπαθής βάδιση έχει πολλές αιτίες που πρέπει να εξεταστούν.
Τα αναπτυξιακά ορόσημα είναι τόσο συναρπαστικά όσο η στιγμή που συνειδητοποιείτε ότι το παιδί σας ξεκίνησε το περπάτημα. Αλλά μερικές φορές τα νήπια δεν περπατούν κανονικά. Εάν ανησυχείτε σίγουρα δεν είστε μόνοι: πολλοί γονείς αγχώνονται όταν συνειδητοποιούν ότι το παιδί τους κάνει κάτι που δεν φαίνεται συνηθισμένο. Το να περπατά δηλαδή στις μύτες των ποδιών σαν μπαλαρίνα είναι περίεργο, σωστά; Είναι όμως κάτι για το οποίο πρέπει να αγχώνετε ή είναι απλώς ένα σημείο ανάπτυξης;
Πολλά παιδιά περπατούν στις μύτες των ποδιών τους καθώς μαθαίνουν να περπατούν και θεωρείται φυσιολογικό μέχρι την ηλικία των 2 έως 3 ετών. Τα περισσότερα παιδιά σταματούν να περπατούν έτσι μέχρι την ηλικία των 3 ετών. Εάν ένα παιδί συνεχίσει να περπατά μετά από αυτήν την ηλικία, το 50% αυτών των παιδιών θα σταματήσει μέχρι την ηλικία των 5 ½ ετών. Με άλλα λόγια: μην εκπλαγείτε αν, τα πρώτα χρόνια της ζωής του το παιδί σας περπατά στις μύτες των ποδιών του αντί να χρησιμοποιεί ολόκληρο το πέλμα.
Τι γίνεται όμως αν συνεχίσει να περπατά στις μύτες των ποδιών του
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που το παιδί μπορεί να συνεχίσει να περπατά στις μύτες των ποδιών, αλλά δεν υπάρχει πάντα κάποια υποκείμενη αιτία. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Pediatrics διαπίστωσε ότι 5 έως 12% των υγιών παιδιών περπατούν με αυτόν τον τρόπο χωρίς εμφανή λόγο. Μερικές φορές γίνεται μια ασυνείδητη συνήθεια και ενθαρρύνεται ακόμη και από τους γονείς που σκέφτονται ότι είναι… χαριτωμένο.
Πολλοί θεωρούν πως η ιδιοπαθής βάδιση, όπως λέγεται επιστημονικά το περπάτημα στις μύτες, οφείλεται σε ορθοπεδικές, νευρολογικές ή ψυχιατρικές διαταραχές, ωστόσο δεν είναι πάντοτε έτσι. Επίσης, παρότι έχει συσχετιστεί με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (π.χ. αυτισμό), δεν είναι βέβαιο πως τα παιδιά με ιδιοπαθή βάδιση έχουν κάποιο αναπτυξιακό πρόβλημα.
Κάποιες φορές η ιδιοπαθής βάδιση συνδέεται με αισθητηριακά προβλήματα, όπως μειωμένη όραση και διαταραχή της αισθητηριακής ολοκλήρωσης και αναπτυξιακές καθυστερήσεις. Συχνά, τα παιδιά με αισθητηριακά προβλήματα δεν μπορούν να ανεχθούν ορισμένες υφές κάτω από τα πόδια.
Επίσης, μερικά παιδιά που γεννήθηκαν πρόωρα το κάνουν επειδή στα πόδια τους και τις φτέρνες τους είχαν επανειλημμένα τσιμπήματα για τις αιματολογικές εξετάσεις και πιθανότατα να υπάρχει μια υπερευαισθησία.
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί
Ο εργοθεραπευτής Χρήστος Λιναρδάτος δίνει κάποιες ιδέες:
1 Επιλέγετε τα κατάλληλα παπούτσια με άκαμπτη σόλα.
2 Αφήστε το να περπατήσει στην άμμο. Για τα παιδιά που δεν τους αρέσει να ακουμπούν τις φτέρνες τους στο έδαφος, εκθέστε τα πόδια τους σε ολοένα και πιο έντονες υφές, ξεκινώντας το περπάτημα σε βότσαλα ή άμμο ή σε δάπεδο με κλίση.
3 Κάντε γιόγκα. Δραστηριότητες που βελτιώνουν την ισορροπία, τον έλεγχο και τη δύναμη όπως η γιόγκα, οι πολεμικές τέχνες και το πατινάζ, μπορούν να βοηθήσουν.
4 Βάλτε τα squats στο πρόγραμμα. Τα squats (βαθιά καθίσματα) με τα πόδια επίπεδα στο πάτωμα, όπου το παιδί σιγά-σιγά χαμηλώνει το σώμα του μέχρι το πάτωμα κάμπτοντας τα γόνατα και τους γοφούς, αλλά διατηρώντας το στήθος του όρθιο, μειώνουν το περπάτημα στις μύτες.
5 Οι διατάσεις μπορεί επίσης να βοηθήσουν. Επειδή τα παιδιά αναπτύσουν βραχύνσεις στους μυς και έχουν μειωμένη κίνηση της ποδοκνημικής, οι μύες στο μπροστινό μέρος των ποδιών τους μπορεί να εμφανίσουν αδυναμία. Στόχος είναι η διάταση των μυών του οπίσθιου μέρους των ποδιών καθώς και η ενίσχυση των μυών του μπροστινού μέρους των ποδιών.
6 Κάντε μασάζ: Το μασάζ των ποδιών και των χεριών είναι σημαντικό για να μπορέσει το νήπιο να τεντώσει ορισμένους μυς που μπορεί να έχουν σφίξει.
Πότε και σε ποιον ειδικό να απευθυνθείτε;
Ο καλύτερος χρόνος για να παρέμβει ένας ειδικός παιδοορθοπεδικός, παιδονευρολόγος, αναπτυξιολόγος ή εργοθεραπευτής είναι περίπου στα 3 έτη, όπου τα μοτίβα κίνησης δεν έχουν ακόμη εγκατασταθεί. Όταν γεννιόμαστε, τα οστά είναι πολύ μαλακά και γίνονται πιο γερά χρόνο με τον χρόνο. Τα οστά στο πόδι σταθεροποιούνται περίπου στην ηλικία των έξι ετών. Αν νομίζετε ότι το παιδί σας θα το ξεπεράσει και δεν το ελέγξετε, στα έξι μπορεί να είναι πολύ αργά για αντιμετώπιση, επειδή η ιδιοπαθής βάδιση οδηγεί στη δημιουργία βλαισοπλατυποδίας, βλαίσου μεγάλου δακτύλου και στροφή της κνήμης προς τα έξω. Αποτέλεσμα; Το παιδί κουράζεται ευκολότερα ενώ πονά στις αρθρώσεις και στην πλάτη.