Η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ΔΑΦ) είναι μια κατάσταση που επηρεάζει την κοινωνική αλληλεπίδραση, την επικοινωνία, τα ενδιαφέροντα και τη συμπεριφορά. Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν από 12 μηνών έως 18 μηνών ή και νωρίτερα
Ο αυτισμός προκαλείται από διαφορές στον εγκέφαλο και μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα με την κοινωνική επικοινωνία και αλληλεπίδραση, καθώς και περιορισμένες ή επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές ή ενδιαφέροντα.
Τα κοινά πρώιμα σημάδια περιλαμβάνουν προβλήματα με την οπτική επαφή, έλλειψη ανταπόκρισης στο όνομά τους, δυσκολία με τη βλεμματική επαφή -να ακολουθήσει το βλέμμα άλλου ατόμου ή ένα δάχτυλο που κινείται, κακές δεξιότητες στο παιχνίδι προσποίησης και μίμησης και προβλήματα με τη μη λεκτική επικοινωνία.
Αν και τα παιδιά με αυτισμό συνήθως διαγιγνώσκονται σε ηλικία τριών ετών ή μεγαλύτερα, οι επαγγελματίες υγείας μερικές φορές μπορούν να εντοπίσουν αναπτυξιακά προβλήματα νωρίτερα. Η έγκαιρη αναγνώριση και παρέμβαση μπορεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα.
Τα άτομα με ΔΑΦ μπορεί να εκδηλώνουν συμπεριφορές ή ενδιαφέροντα που φαίνονται ασυνήθιστα. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, παραθέτουν παραδείγματα περιορισμένων ή επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών και ενδιαφερόντων που σχετίζονται με τη ΔΑΦ:
- Παρατάσσουν παιχνίδια ή άλλα αντικείμενα και αναστατώνονται όταν αλλάζει η σειρά.
- Επαναλαμβάνουν λέξεις ή φράσεις ξανά και ξανά (ονομάζεται ηχολαλία).
- Παίζουν με τα παιχνίδια με τον ίδιο τρόπο κάθε φορά.
- Επικεντρώνονται σε σημεία των αντικειμένων (για παράδειγμα, τροχούς).
- Αναστατώνονται από μικρές αλλαγές.
- Έχουν εμμονικά ενδιαφέροντα.
- Πρέπει να ακολουθούν ορισμένες ρουτίνες.
- Κουνούν τα χέρια, το σώμα ή γυρίζουν γύρω από τον εαυτό τους.
- Έχουν ασυνήθιστες αντιδράσεις στον τρόπο που ακούγονται, μυρίζουν, γεύονται, φαίνονται ή αισθάνονται τα πράγματα.
Συμπτώματα στην ηλικία των 12 μηνών
Σύμφωνα με το HealthyChildren.org, τα περισσότερα παιδιά μπορούν να κοιτάξουν αμέσως προς την κατεύθυνση ενός αντικειμένου προς το οποίο δείχνει ένας γονέας. Στη συνέχεια θα κοιτάξουν πίσω στον γονέα και θα μιμηθούν την έκφραση του γονέα, συνήθως ένα χαμόγελο.
Τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού μπορεί να φαίνεται ότι αγνοούν τον γονέα, γεγονός που μπορεί να κάνει τους γονείς να ανησυχούν για την ακοή του παιδιού τους. Μέχρι την ηλικία των εννέα μηνών, μπορεί να μην εμφανίζουν εκφράσεις του προσώπου όπως ευτυχία, λύπη, θυμό ή έκπληξη ή να συμμετέχουν σε απλά διαδραστικά παιχνίδια.
Συμπτώματα στην ηλικία των 15 μηνών
Τα περισσότερα παιδιά μπορούν να δείξουν αντικείμενα που επιθυμούν και τα οποία τους είναι απρόσιτα. Ωστόσο, ένα παιδί στο φάσμα του αυτισμού μπορεί αντ ‘αυτού να καθοδηγήσει το χέρι του γονέα στο αντικείμενο χωρίς να κάνει σημαντική οπτική επαφή. Μερικές φορές, το παιδί μπορεί ακόμη και να τοποθετήσει το χέρι του γονέα απευθείας πάνω στο αντικείμενο.
Συμπτώματα στην ηλικία των 18 μηνών
Τα περισσότερα παιδιά θα δείχνουν αντικείμενα που τα ιντριγκάρουν. Συχνά θα κοιτάζουν μπρος-πίσω μεταξύ ενός αντικειμένου και ενός γονέα για να διασφαλίσουν ότι ο γονέας ασχολείται με αυτό που παρατηρεί.
Τα παιδιά στο φάσμα της διαταραχής του αυτισμού, ωστόσο, συχνά δείχνουν προς ένα αντικείμενο επειδή θέλουν ο γονέας να τους το φέρει, όχι επειδή θέλουν ο γονέας να μοιραστεί την εμπειρία της εξέτασης του αντικειμένου.
Συμπτώματα στην ηλικία των 24 μηνών
Τα περισσότερα παιδιά αυτής της ηλικίας απολαμβάνουν να παρατηρούν το ένα το άλλο να παίζουν και μπορεί ακόμη και να μιμούνται το ένα το άλλο.
Τα παιδιά στο φάσμα της διαταραχής του αυτισμού συχνά δεν αντιδρούν όταν οι άλλοι πληγώνονται ή αναστατώνονται από την ηλικία των 24 μηνών. Μπορεί να προσέξουν άλλα παιδιά και να συμμετάσχουν στο παιχνίδι τους μέχρι την ηλικία των 36 μηνών.
Επίσης, ενδέχεται να μην συμμετέχουν σε παιχνίδια προσποίησης, όπως να προσποιούνται ότι είναι δάσκαλος ή υπερήρωας, από την ηλικία των 48 μηνών. Μέχρι την ηλικία των 60 μηνών, δεν μπορούν να τραγουδήσουν, να χορέψουν ή να παίξουν για εσάς.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο αυτισμός είναι ένα φάσμα, που σημαίνει ότι όλοι οι άνθρωποι με αυτισμό είναι μοναδικοί. Μερικά άτομα με αυτισμό χρειάζονται ελάχιστη ή καθόλου υποστήριξη, ενώ άλλα μπορεί να χρειάζονται καθημερινή βοήθεια από γονέα ή φροντιστή. Τα σημάδια του αυτισμού μπορούν να ανιχνευθούν σε πολύ νεαρή ηλικία ή μπορεί να μην γίνουν εμφανή μέχρι αργότερα στη ζωή.