Οι νευροαναπτυξιακές διαταραχές επηρεάζουν τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου και μεταβάλλουν τη νευρολογική ανάπτυξη στα παιδιά, προκαλώντας δυσκολίες στην κοινωνική, γνωστική και συναισθηματική λειτουργία. Οι πιο συχνές είναι ο αυτισμός και η ΔΕΠΥ, αλλά μέχρι στιγμής, οι επιστήμονες δεν έχουν αναδείξει κάποια σαφή αιτία που τις προκαλεί. Μια νέα μελέτη, όμως, υποδεικνύει ένα σημαντικό παράγοντα που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.
Νέα μελέτη συνδέει τον διαβήτη κύησης με κίνδυνο αυτισμού και ΔΕΠΥ στα παιδιά
Ο μητρικός διαβήτης είναι μια επιπλοκή της εγκυμοσύνης που μπορεί να επηρεάσει έως και το ένα τρίτο των γυναικών παγκοσμίως και η νέα αυτή μελέτη προστίθεται σε ένα αυξανόμενο σύνολο στοιχείων που συνδέουν τον μητρικό διαβήτη με μια σειρά επιπλοκών υγείας τόσο για τη μητέρα όσο και για το παιδί.
Πιο αναλυτικά, ημελέτη, που δημοσιεύθηκε στο The Lancet Diabetes & Endocrinology, αποκάλυψε μια σχέση μεταξύ του διαβήτη κύησης και του αυξημένου κινδύνου νευροαναπτυξιακών διαταραχών όπως η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) στα παιδιά. Οι Κινέζοι ερευνητές που διεξήγαν τη μετα-ανάλυση δήλωσαν ότι, ενώ χρειάζεται περισσότερη έρευνα, η επιμελής παρακολούθηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι επιτακτική.
Πώς διεξήχθη η μελέτη για τον μητρικό διαβήτη και τον κίνδυνο νευροαναπτυξιακών διαταραχών στα παιδιά
Η ανάλυση περιελάμβανε 202 μελέτες που εξέτασαν περισσότερες από 56 εκατομμύρια κυήσεις. Από αυτές, 110 μελέτες εξέτασαν τον διαβήτη κύησης -ο οποίος αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και συνήθως υποχωρεί μετά τη γέννηση και 80 εξέτασαν τον διαβήτη προ της κύησης, όταν μια γυναίκα έχει διάγνωση διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2 πριν από την εγκυμοσύνη.
Η ανάλυση διαπίστωσε ότι τα παιδιά μητέρων με διαβήτη κύησης είχαν 28% αυξημένο κίνδυνο να έχουν οποιαδήποτε νευροαναπτυξιακή διαταραχή σε σύγκριση με παιδιά των οποίων οι μητέρες δεν είχαν την πάθηση, ακόμη και σε μελέτες που έλαβαν υπόψη άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να εξηγήσουν τη συσχέτιση.
ΔΕΠΥ και αυτισμός: Η διατροφή στην εγκυμοσύνη που αυξάνει τον κίνδυνο κατά 122%
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι υπήρχε:
- 25% αυξημένος κίνδυνος διαταραχής του φάσματος του αυτισμού,
- 30% αυξημένος κίνδυνος διαταραχής ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ADHD) και
- 32% αυξημένος κίνδυνος διανοητικής αναπηρίας.
Οι κίνδυνοι ήταν υψηλότεροι σε γυναίκες που είχαν διαβήτη πριν από την εγκυμοσύνη σε σύγκριση με γυναίκες που ανέπτυξαν διαβήτη κύησης. Βασιζόμενοι στα αποτελέσματά τους, οι επιστήμονες τόνισαν ότι η επιμελής παρακολούθηση των γλυκαιμικών συγκεντρώσεων της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι επιτακτική.
«Από όσο γνωρίζουμε, αυτή είναι η πρώτη ολοκληρωμένη συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση για την αξιολόγηση των νευροαναπτυξιακών αποτελεσμάτων σε παιδιά που γεννήθηκαν από μητέρες με συγκεκριμένους τύπους διαβήτη», σημείωσε η ερευνητική ομάδα. Προειδοποίησαν επίσης ότι ενώ τα ευρήματα παρέχουν νέες γνώσεις για τους πιθανούς κινδύνους, θα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή.
Οι συστάσεις των επιστημόνων για τις γυναίκες με διαβήτη
Η Αμερικανική Ένωση Διαβήτη συνιστά στις γυναίκες με διαβήτη να επισκεφθούν ενδοκρινολόγο ή ειδικό στη μητρική-εμβρυϊκή ιατρική όταν σκοπεύουν να συλλάβουν. Εκτός από τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα τους πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειαστεί να σταματήσουν να παίρνουν ορισμένα φάρμακα, όπως σουλφονυλουρίες, τα οποία είναι γνωστό ότι διαπερνούν τον πλακούντα και συνήθως δεν συνιστώνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
«Το ανθρώπινο έμβρυο είναι εξαιρετικά ευάλωτο σε αλλαγές στο περιβάλλον του που μπορεί να επηρεάσουν δια βίου την υγεία του. Η καλά διεξαγόμενη ανασκόπηση ωφελείται από την εστίαση σε μελέτες που απέκλεισαν πολλούς παράγοντες, όπως η μητρική παχυσαρκία ή η κοινωνικοοικονομική κατάσταση που θα μπορούσαν να εξηγήσουν τη συσχέτιση», δήλωσε η Lucilla Poston, καθηγήτρια υγείας της μητέρας και του εμβρύου στο King’s College του Λονδίνου, σχολιάζοντας τη μελέτη και πρόσθεσε:
«Ενώ το συμπέρασμα είναι ότι τα παιδιά που γεννιούνται από μητέρες με διαβήτη κινδυνεύουν από νευροαναπτυξιακές διαταραχές, όλες οι μελέτες που αξιολογήθηκαν ήταν παρατηρητικές, χωρίς προσπάθεια παρέμβασης για την αποφυγή οποιουδήποτε αποτελέσματος και η αιτιότητα πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή. Όπως εκτιμάται από τους συγγραφείς, η ερμηνεία μπορεί να περιπλέκεται από τα αποτελέσματα της θεραπείας του διαβήτη και τη μη συμμόρφωση στη διάγνωση του διαβήτη κύησης. Ωστόσο, άλλα στοιχεία υποδηλώνουν αιτιότητα, μεταξύ των οποίων και πολλές μελέτες σε πειραματόζωα».
Προδιαβήτης: Τα 12 πρώιμα συμπτώματα που δείχνουν ότι είστε στα όρια της νόσου
«Επίσης, προκύπτουν δεδομένα από τη μαγνητική τομογραφία του εγκεφάλου παιδιών που εκτίθενται σε μητρικό διαβήτη, δείχνοντας δομικές και λειτουργικές αλλαγές στον υποθάλαμο, μια περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται περίπλοκα τόσο στην ψυχική όσο και στη σωματική υγεία. Για αυτόν και άλλους λόγους, η πρόληψη, ο έλεγχος και η θεραπεία του διαβήτη παραμένουν κρίσιμης σημασίας όχι μόνο για την υγεία της μητέρας, αλλά και του παιδιού της», κατέληξε η καθηγήτρια.
Πηγές: New York Times, Independent, Diabetes Research and Clinical Practice, Current Opinion in Neurology, The Lancet Diabetes & Endocrinology, American Diabetes Association