Ο αριθμός των παιδιών που διαγιγνώσκονται στο φάσμα του αυτισμού και με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) έχει αυξηθεί απότομα τις τελευταίες δεκαετίες και μια νέα μελέτη επισημαίνει αυτή την ουσία που βρίσκεται στα πλαστικά, τη δισφαινόλη Α (BPA), ως πιθανή αιτία.
Η δισφαινόλη Α (BPA) είναι μία χημική ένωση που χρησιμοποιείται από την βιομηχανία για τη παραγωγή πολυκαρβονικών πλαστικών και την συγκόλληση υλικών επίστρωσης. Η BPA χρησιμοποιείται σε πολλές διαδικασίες παραγωγής πλαστικών και πλαστικών, και μπορεί επίσης να βρεθεί μέσα σε κουτιά τροφίμων και ποτών. Προηγούμενες έρευνες την έχουν συνδέσει επίσης με προβλήματα υγείας, ορμονικές διαταραχές, καρκίνο του μαστού και στειρότητα.
Η δισφαινόλη Α προκαλεί επίσης βλάβες στο συκώτι, στον θυρεοειδή αδένα και στο αναπαραγωγικό σύστημα, ενώ παράλληλα ενοχοποιείται για νευρολογικές ασθένειες και για την εμφάνιση καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα, του προστάτη και των όρχεων. Έχει την ικανότητα να «μεταναστεύει» από τα πλαστικά δοχεία, σκεύη, μαχαιροπίρουνα και μπιμπερό, όπου περιέχεται, στην τροφή και εν τέλει στον ανθρώπινο οργανισμό.
Τι έδειξε η νέα μελέτη για τη δισφαινόλη Α και τη σχέση της με τον αυτισμό και τη ΔΕΠΥ
Σε αυτήν τη νέα μελέτη, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Rowan και το Πανεπιστήμιο Rutgers στις ΗΠΑ εξέτασαν τρεις ομάδες παιδιών:
- 66 με αυτισμό,
- 46 με ΔΕΠΥ και
- 37 νευροτυπικά παιδιά.
Συγκεκριμένα, ανέλυσαν τη διαδικασία της γλυκουρονιδίωσης, μια χημική διαδικασία που χρησιμοποιεί το σώμα για να καθαρίσει τις τοξίνες στο αίμα μέσω των ούρων.
Η έρευνα διαπίστωσε ότι τα παιδιά που βρίσκονταν στο φάσμα αυτισμού και ΔΕΠΥ δεν μπορούσαν να αποβάλλουν τη ΒPA καθώς και μια άλλη παρόμοια ένωση, που ονομάζεται φθαλικός αιθυλεξυλεστέρας (DEHP), με την ίδια αποτελεσματικότητα οδηγούσαν σε μεγαλύτερη έκθεση στις τοξικές τους επιπτώσεις.
«Η αποτοξίνωση αυτών των δύο πλαστικοποιητών διακυβεύεται σε παιδιά με φάσμα αυτισμού και ΔΕΠΥ», γράφουν οι ερευνητές στη δημοσιευμένη εργασία τους. «Συνεπώς, οι ιστοί τους είναι πιο εκτεθειμένοι σε αυτά».
Μόνο στην περίπτωση της BPA η διαφορά ήταν στατιστικά σημαντική όμως η αποτελεσματικότητα μειώθηκε κατά περίπου 11% για τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα αυτισμού και 17% για τα παιδιά με ΔΕΠΥ, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου των παιδιών.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι γονιδιακές μεταλλάξεις σε ορισμένα άτομα σημαίνουν ότι η BPA δεν μπορεί να απομακρυνθεί από τον οργανισμό τόσο καλά, πράγμα που σημαίνει ότι η ουσία κολλάει στο σώμα. Αυτό δυνητικά θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβη όσον αφορά την ανάπτυξη και τη λειτουργία των νευρώνων.
Καταστάσεις όπως ο αυτισμός και η ΔΕΠΥ πιστεύεται ότι προκαλούνται από έναν συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών επιρροών και αυτή η νέα μελέτη συγκεντρώνει και τις δύο. Ωστόσο, όλα τα παιδιά στη μελέτη δεν είχαν νευροαναπτυξιακή διαταραχή, επομένως υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο.
Συνεχίζονται οι μελέτες για τον προσδιορισμό του τρόπου με τον οποίο ακριβώς το φάσμα αυτισμού και η ΔΕΠΥ εμφανίζονται, είτε είναι στη μήτρα πριν από τη γέννηση για παράδειγμα, είτε αργότερα στη ζωή, καθώς τα δεδομένα δεν αρκούν για να αποδείξουν ότι η έκθεση σε BPA προκαλεί διαταραχή.
«Το πόσο σημαντική είναι η νευροαναπτυξιακή διαταραχή που προέρχεται από πλαστικοποιητή στη συνολική εμφάνιση αυτών των διαταραχών δεν είναι γνωστό, αλλά πρέπει να αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό ποσοστό ή δεν θα ήταν τόσο εύκολο να εντοπιστεί σε μια μεταβολική μελέτη μέτριου μεγέθους όπως αυτή η μελέτη» λένε οι ερευνητές.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο PLOS ONE.