Αυτισμός ή ΔΕΠΥ; Ένα νέο βιντεοπαιχνίδι μπορεί να κάνει τη διαφορά με ακρίβεια 80%. Θα μπορούσε αυτό το βιντεοπαιχνίδι ενός λεπτού να είναι η ανακάλυψη που είναι αναγκαίες για έγκαιρες και πιο στοχευμένες παρεμβάσεις;
Αυτισμός: Τα 10 πρώιμα σημάδια του συνδρόμου Άσπεργκερ στο παιδί
Βιντεοπαιχνίδι βοηθά στη διάγνωση του αυτισμού και τον διαφοροποιεί από την ΔΕΠΥ
Πολλές φορές η διάγνωση των αναπτυξιακών διαταραχών καθυστερεί, με αποτέλεσμα να χάνεται πολύτιμος χρόνος που είναι καθοριστικός για την αποκατάσταση των προβλημάτων του παιδιού. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένοι οι γονείς και να συμβουλεύονται ειδικό εάν έχουν αντιληφθούν ότι κάτι δεν πάει καλά στην ανάπτυξη του παιδιού. Πολλές φορές ο αυτισμός συγχέεται με τη ΔΕΠΥ, γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν εργαλεία για την έγκαιρη διάγνωση και την πρώιμη παρέμβαση.
Τι είναι ο αυτισμός
Ο αυτισμός είναι μια διαταραχή φάσματος, που σημαίνει ότι επηρεάζει τα άτομα με διαφορετικούς τρόπους. Τα αυτιστικά άτομα μπορεί να δυσκολεύονται με την επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση, να αγωνίζονται να κατανοήσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα των άλλων και να βιώνουν αισθητηριακή υπερφόρτωση από πράγματα όπως τα έντονα φώτα ή οι δυνατοί θόρυβοι, σύμφωνα με το NHS.
Μπορεί επίσης να αγχώνονται σε άγνωστες καταστάσεις, να επεξεργάζονται πληροφορίες πιο αργά και να εμπλέκονται σε επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές ή μοτίβα σκέψης. Ενώ η ακριβής αιτία του αυτισμού παραμένει ασαφής, η έρευνα υποδηλώνει ότι μπορεί μερικές φορές να εμφανίζεται σε οικογένειες. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο αυτισμός δεν προκαλείται από κακή ανατροφή, εμβόλια (όπως το MMR), δίαιτα ή μόλυνση.
Τι είναι η ΔΕΠΥ
Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας ή ΔΕΠΥ εν συντομία είναι μια κατάσταση που επηρεάζει τη συμπεριφορά, και κάνει τα άτομα να φαίνονται ανήσυχα, να δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν και να ενεργούν παρορμητικά. Τα συμπτώματα συχνά γίνονται αντιληπτά σε μικρή ηλικία και γίνονται πιο εμφανή όταν οι συνθήκες αλλάζουν, όπως όταν ξεκινούν το σχολείο, και οι περισσότερες διαγνώσεις γίνονται πριν την ηλικία των 12 ετών, αν και είναι δυνατές οι διαγνώσεις σε ενήλικες, σύμφωνα με το NHS.
Ενώ τα συμπτώματα μπορεί να βελτιωθούν με την ηλικία, πολλοί συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Η ακριβής αιτία της ΔΕΠΥ είναι άγνωστη, αλλά τείνει να εμφανίζεται σε οικογένειες και η έρευνα υποδηλώνει ότι οι διαφορές στον εγκέφαλο μπορεί να παίζουν ρόλο. Ο πρόωρος τοκετός, το χαμηλό βάρος γέννησης και η χρήση ουσιών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι επίσης πιθανοί συντελεστές.
Η ΔΕΠΥ μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε ανεξάρτητα από τη νοητική ικανότητα, αν και είναι πιο συχνή σε άτομα με μαθησιακές δυσκολίες. Οι ενήλικες με ΔΕΠΥ μπορεί να δυσκολεύονται με την οργάνωση, τη διαχείριση του χρόνου, τη συγκέντρωση, το άγχος, την παρορμητικότητα και τις σχέσεις.
CAMI: Το βιντεοπαιχνίδι που διαγιγνώσκει τον αυτισμό και τον διαφοροποιεί από τη ΔΕΠΥ
Οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει ένα βιντεοπαιχνίδι που μπορεί να εντοπίσει εάν ένα παιδί έχει αυτισμό με ακρίβεια που αγγίζει το 80%. Ονομάζεται Computerized Assessment of Motor Imitation (CAMI) και ζητά από τα παιδιά να μιμηθούν τις χορευτικές κινήσεις ενός χαρακτήρα στην οθόνη για ένα λεπτό. Είναι αποτελεσματικό στη διάγνωση επειδή τα άτομα με αυτισμό συχνά δυσκολεύονται να αντιγράψουν ή να μιμηθούν τις κινήσεις των άλλων.
Αυτισμός και ΔΕΠΥ: Πώς το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο πριν τα συμπτώματα
Οι ερευνητές, από το Πανεπιστήμιο Nottingham Trent και το Ινστιτούτο Kennedy Krieger στις ΗΠΑ, διαπίστωσαν επίσης ότι το CAMI ήταν σε θέση να διαφοροποιήσει τον αυτισμό από τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) με ακρίβεια 70%. Είπαν ότι αυτό ήταν σημαντικό καθώς είναι συνηθισμένο για τα παιδιά να έχουν και τις δύο παθήσεις – και μπορεί να είναι δύσκολο για τους ειδικούς να διακρίνουν τα συμπτώματα.
Η Δρ Bahar Tunçgenç, ειδικός στην κοινωνική ανάπτυξη στο Nottingham, είπε ότι ενώ ο αυτισμός συνδέεται παραδοσιακά με προβλήματα επικοινωνίας, το CAMI αξιοποιεί άλλα, λιγότερο γνωστά σημάδια. «Γνωρίζουμε όλο και περισσότερο ότι τα αυτιστικά άτομα έχουν αισθητηριοκινητικές δυσκολίες, όπως η κινητική μίμηση, οι οποίες μπορεί να έχουν επιπτώσεις στο πώς αναπτύσσουν κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και επικοινωνιακές δεξιότητες στην παιδική ηλικία», είπε σύμφωνα με το Daily Mail.
CAMI: Πώς λειτουργεί;
«Το CAMI αξιοποιεί αυτές τις αισθητηριοκινητικές δυσκολίες και δείχνει ότι δεν τις μοιράζονται τα παιδιά με ΔΕΠΥ». Η Δρ Tunçgenç πρόσθεσε ότι το CAMI είναι τόσο συναρπαστικό λόγω της απλότητάς του σε σύγκριση με τις παραδοσιακές διαγνωστικές μεθόδους. «Τα βιντεοπαιχνίδια είναι ήδη τόσο δημοφιλή. Είναι διασκεδαστικό για τα παιδιά και παρέχει γρήγορα αποτελέσματα που είναι εύκολο να ερμηνευτούν από τους κλινικούς», είπε.
«Η ελπίδα μου είναι το CAMI να χρησιμοποιηθεί τελικά σε κλινικές σε όλον τον κόσμο». Ο Αμερικανός Δρ Stewart Mostofsky, παιδονευρολόγος στο Kennedy και συν-συγγραφέας της μελέτης, είπε επίσης ότι το CAMI θα μπορούσε να αντιπροσωπεύσει ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός στη διάγνωση του αυτισμού. «Αυτό το εργαλείο έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει τη διάγνωση του αυτισμού παγκοσμίως», είπε.
Πρώιμη διάγνωση στα παιδιά με αυτισμό και ΔΕΠΥ
«Με το να εντοπίζουμε τον αυτισμό με μεγαλύτερη ακρίβεια, μπορούμε να προσφέρουμε στα παιδιά παρεμβάσεις που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και τις μακροπρόθεσμες εκβάσεις τους. Θέλουμε να δούμε το CAMI να χρησιμοποιείται ευρέως σε κλινικές για να υποστηρίξει τις διατάξεις διάγνωσης και θεραπείας ως μια εναλλακτική λύση που είναι γρήγορη, χαμηλή σε κόστος και απαιτεί ελάχιστη εγκατάσταση».
Η ίδια η μελέτη περιελάμβανε λίγο περισσότερα από 180 παιδιά μεταξύ 7 και 13 ετών. Από αυτά, τα 21 είχαν αυτισμό, τα 35 είχαν ΔΕΠΥ, τα 63 είχαν και τις δύο παθήσεις ενώ τα 65 δεν είχαν καμία διαταραχή και λειτούργησαν ως ομάδα ελέγχου. Τα παιδιά έπαιξαν το βιντεοπαιχνίδι CAMI για ένα λεπτό και το καθένα βαθμολογήθηκε για την ικανότητά του να ακολουθεί τις κινήσεις του avatar.
Διαπιστώθηκε ότι τα παιδιά με αυτισμό είχαν σταθερά χαμηλότερες βαθμολογίες σε σύγκριση με τα παιδιά χωρίς τη διαταραχή. Η έρευνα έρχεται καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι η πλειοψηφία των παιδιών με ύποπτο αυτισμό αναγκάζονται να περιμένουν πάρα πολύ καιρό για μια διάγνωση. Υπήρξε μια λεγόμενη «έκρηξη» του αυτισμού σε όλο τον κόσμο τα τελευταία χρόνια.
Ορισμένοι ειδικοί έχουν επανειλημμένα κατηγορήσει αυτή την αύξηση της συχνότητας εμφάνισης στην αυξανόμενη ευαισθητοποίηση για τη διαταραχή. Αυτό έχει οδηγήσει σε μια «συσσώρευση» περιπτώσεων, ιδιαίτερα μεταξύ γυναικών και κοριτσιών που ήταν λιγότερο πιθανό να διαγνωστούν στο παρελθόν. Ορισμένοι ειδικοί έχουν εκφράσει ανησυχία για την υπερδιάγνωση που θα μπορούσε επίσης να παίζει ρόλο.
Πέρυσι μια μελέτη αποκάλυψε ότι οι ενήλικες που παραπέμπονται σε ορισμένες εγκαταστάσεις αξιολόγησης αυτισμού έχουν 85% πιθανότητες να τους πουν ότι βρίσκονται στο φάσμα. Ωστόσο, το ποσοστό μπορεί να είναι τόσο χαμηλό όσο 35% σε άλλα μέρη, διαπίστωσαν ερευνητές στο University College του Λονδίνου. Ο αυτισμός είναι μια διαταραχή φάσματος που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι επικοινωνούν και αλληλεπιδρούν.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περίπου 1 στα 100 παιδιά σε όλο τον κόσμο έχει την πάθηση. Μελέτη του Οκτωβρίου 2024 με τίτλο Perinatal and Demographic Risk Factors Associated with Autism Spectrum Disorder: A National Survey of Potential Predictors and Severity υποδηλώνει ότι και στην Ελλάδα διαγιγνώσκονται 1 στα 100 παιδιά με αυτισμό.
Πηγές: Daily Mail, NIH (1), NIH (2), NHS (1), NHS (2)