Οι αμυγδαλές είναι μορφώματα που ευρίσκονται στο εσωτερικό του λαιμού, είναι πλούσιες σε λεμφικό ιστό και αποτελούν μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος. Στην αμυγδαλίτιδα, αναπτύσσεται λοιμώδης φλεγμονή των αμυγδαλών.
Παρά το γεγονός ότι αρκετές περιπτώσεις οφείλονται σε κοινές ιώσεις, μεγάλο μέρος των περιπτώσεων αμυγδαλίτιδας οφείλεται στον β αιμολυτικό στρεπτόκοκκο, ο οποίος εάν δεν αντιμετωπιστεί με κατάλληλη αντιβίωση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές όπως καρδιακή νόσο, ρευματικό πυρετό, αποστήματα, σηψαιμία, νεφρική σπειραματονεφρίτιδα.
Αμυγδαλές: Από ποιο σοβαρό αυτοάνοσο κινδυνεύετε αν τις έχετε βγάλει
Σπανιότερα αίτια λοιμώδους αμυγδαλίτιδας είναι ο ιός της λοιμώδους μονοπυρήνωσης EPSTEIN BARR, η NEISSERIA GONORRHEA, ο ιός της ιλαράς, o HIV, o CMV, το κορυνοβακτηρίδιο της διφθερίτιδας κλπ.
Συχνότερο από τα σπανιότερα αυτά αίτια στον πληθυσμό είναι η λοιμώδης μονοπυρήνωση από τον ιό EPSTEIN BARR. H λεμφαδενοπάθεια είναι συνήθως εμφανής στην λοιμώδη μονοπυρήνωση, ενώ συχνά υπάρχει σπληνομεγαλία. Μεταξύ άλλων επιπλοκών είναι η ηπατίτιδα, η απόφραξη αεραγωγών, η προσβολή του νευρικού συστήματος, η νεφρική ανεπάρκεια, η πνευμονική προσβολή, η μυοκαρδίτιδα, η ρήξη του σπλήνα.
Στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα, το πιο κοινό αίτιο αμυγδαλίτιδας που χρήζει αντιβίωσης
Ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α (GABHS) είναι το πιο κοινό βακτήριο που σχετίζεται με αμυγδαλίτιδα. Μεταδίδεται κυρίως μέσω αερομεταφερόμενων μολυσμένων σταγονιδίων ή με μολυσμένα αντικείμενα. Η εισβολή γίνεται με πονόλαιμο, πυρετό, πρήξιμο αδένων, κακουχία.
Οι αμυγδαλές είναι εξέρυθρες και στην επιφάνειά τους μπορεί να υπάρχει πύο ή εξίδρωμα. Ο ρευματικός πυρετός, η πιο σοβαρή επιπλοκή του στρεπτόκοκκου σε νεαρές ηλικίες, αναπτύσσεται κυρίως σε άτομα 5 με 40 ετών, οφείλεται σε μία ανοσολογική διαδικασία που προκαλεί ο στρεπτόκοκκος μία με πέντε εβδομάδες μετά την λοίμωξη και χαρακτηρίζεται από καρδιακή βλάβη, ερύθημα και υποδόρια οζίδια, νευρολογικές εκδηλώσεις με ακούσιες χοριοαθετωσικές κινήσεις, πολυαρθρίτιδα.
Το σημαντικότερο πρόβλημα του ρευματικού πυρετού είναι η προοδευτική ανάπτυξη ρευματικής καρδιακής νόσου, παρά τα μικρά ποσοστά άμεσης θνητότητας. Σήμερα υπάρχει αποτελεσματική αντιμετώπιση της αμυγδαλίτιδας με κατάλληλη αγωγή εκρίζωσης του αιτίου που την προκαλεί.
Αμυγδαλές: Πότε πρέπει να γίνεται αφαίρεση
Συχνές αμυγδαλίτιδες
Οι συχνές αμυγδαλίτιδες παρατηρούνται κυρίως σε νέους ασθενείς έως 40 ετών και συνηθέστερα εκδηλώνονται με πονόλαιμο που υποτροπιάζει.
Ενώ η αμυγδαλεκτομή έχει θέση σε επιλεγμένες περιπτώσεις συχνών αμυγδαλίτιδων, πολλές φορές γίνεται κατάχρηση, με αποτέλεσμα την επιδείνωση της συνολικής υγείας του σώματος με δεδομένο ότι οι αμυγδαλές έχουν καθοριστικό ρόλο στην σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και στην επαρκή απομάκρυνση ποικίλων τοξικών παραγόντων από το σώμα.
Υπάρχουν μελέτες που συνδέουν την αμυγδαλεκτομή με αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης καρκινωμάτων και αυτοάνοσων νοσημάτων ενώ και οι οξείες εγχειρητικές επιπλοκές όπως αιμορραγία, λαρυγγόσπασμος, δύσπνοια αν και σπάνιες, δεν είναι ανύπαρκτες.
Ανοσοποιητικό σύστημα και λοιμώξεις – Ποιοι παράγοντες μειώνουν την άμυνα του οργανισμού
Πριν κατευθυνθεί ο ασθενής στο χειρουργείο πρέπει οπωσδήποτε:
- Να διερευνηθεί εάν υπάρχει εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος από συστηματικό νόσημα ή παράγοντα που πρέπει επίσης να θεραπευτεί.
- Να γίνει σωστός εντοπισμός και εκρίζωση του υποκείμενου αιτίου από έμπειρο παθολόγο με κλινική εμπειρία. Πολλές φορές εκτός από στρεπτόκοκκο, συνυπάρχουν σπανιότεροι παθογόνοι μικροοργανισμοί που εντοπίζονται με ειδικούς εργαστηριακούς ελέγχους και η αγωγή εκρίζωσης πρέπει να περιλάβει και αυτούς.
- Να διακοπούν συνήθη λάθη που γίνονται από τους πάσχοντες.
Κοινά λάθη που γίνονται σε περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας
- Δεν μεριμνούν για τη σωστή οδοντική υγιεινή, με αποτέλεσμα η στοματική κοιλότητα να αποτελεί καταφύγιο μικροβίων
- Δε μασούν καλά την τροφή τους, τρώνε αργά το βράδυ ή κοιμούνται άμεσα μετά το γεύμα με αποτέλεσμα την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση υγρών του στομάχου που ερεθίζουν την περιοχή των αμυγδαλών.
- Χρησιμοποιούν κοινές οδοντόβουρτσες ή κοινόχρηστα ακάθαρτα σκεύη κατά την διάρκεια του φαγητού (π.χ. τρώνε μαζί από το ίδιο πιάτο και με τα ίδιο κουτάλι με άλλα μέλη της οικογένειας).
- Τρώνε συστηματικά και σε ποσότητες επεξεργασμένα τρόφιμα, fast food ή κάνουν κατάχρηση αλκοόλ με αποτέλεσμα να μην εφοδιάζουν τον οργανισμό τους με τις σωστές βιταμίνες και μέταλλα.
- Καταναλώνουν συστηματικά καυτά ή πολύ κρύα γεύματα και ποτά, με αποτέλεσμα να ερεθίζεται ο ευαίσθητος φαρυγγικός βλεννογόνος