Εάν έχετε διαγνωστεί με υψηλά τριγλυκερίδια, πιθανότατα έχετε επαναξιολογήσει τις συνήθειες διατροφής και άσκησης, αναζητώντας τρόπους για να είστε πιο υγιείς.
Ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής και περισσότερη άσκηση είναι σημαντικοί παράγοντες για τη μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων. Αλλά υπάρχουν και κάποιοι ένοχοι που μπορούν επίσης να συμβάλουν σε υψηλά τριγλυκερίδια που μπορεί να μην έχετε αντιληφθεί.
Τα τριγλυκερίδια είναι ένας τύπος λιπιδίου στην κυκλοφορία του αίματος. Όπως η υψηλή χοληστερόλη, η οποία συχνά εμφανίζεται παράλληλα με αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων, η υπερτριγλυκεριδαιμία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για αθηροσκλήρωση, η οποία σας θέτει σε κίνδυνο για καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό.
Επιπλέον, τα εξαιρετικά υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων μπορεί να σας θέσουν σε κίνδυνο για παγκρεατίτιδα, μια φλεγμονή του παγκρέατος, σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας.
Ενώ η τροφή που καταναλώνετε μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στα επίπεδα των τριγλυκεριδίων, λιγότερο γνωστοί παράγοντες, όπως το πόσο κοιμάστε, πόσο αλκοόλ πίνετε, ακόμη και το επίπεδο άγχους, μπορούν επίσης να τa επηρεάσουν.
«Όταν έχετε υψηλά τριγλυκερίδια, συνήθως υπάρχουν και άλλοι παράγοντες του τρόπου ζωής. Η κακή διατροφή, η άσκηση, το άγχος και ο κακός ύπνος επηρεάζουν την καρδιαγγειακή υγεία, αλλά σπάνια αναγνωρίζονται», λέει στο EveryDay Health ο Andrew Freeman, καρδιολόγος στο National Jewish Health.
Τα καλά νέα είναι ότι ανεξάρτητα από την αιτία, οι γιατροί μπορούν να συνεργαστούν μαζί σας για να ομαλοποιήσουν τα επίπεδα. Ακολουθούν 6 εκπληκτικοί λόγοι για τους οποίους τα τριγλυκερίδια μπορεί να είναι υψηλά και τι μπορείτε να κάνετε για αυτό.
6 λόγοι για τα υψηλά τριγλυκερίδια
1. Γονίδια
Όπως και με τη χοληστερόλη, τα ασυνήθιστα υψηλά τριγλυκερίδια μπορούν να κληρονομηθούν -μια κατάσταση που ονομάζεται οικογενής υπερτριγλυκεριδαιμία. Πολλοί άνθρωποι έχουν αυξημένα τριγλυκερίδια χωρίς να έχουν οικογενειακό ιστορικό της πάθησης, που σημαίνει ότι προκαλείται από άλλους παράγοντες, όπως η διατροφή ή οι συνήθειες του τρόπου ζωής.
Υπάρχουν όμως κάποιοι για τους οποίους τα υψηλά τριγλυκερίδια πιθανότατα προκαλούνται από έναν συνδυασμό γενετικών ελαττωμάτων και περιβαλλοντικών παραγόντων.
Η εξέταση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων σας θα παρέχει ισχυρές ενδείξεις εάν η πάθηση προκαλείται από γενετική. Τα επίπεδα τριγλυκεριδίων πάνω από 200 στους ενήλικες ή 100 στα παιδιά είναι πιθανό σημάδι οικογενούς υπερτριγλυκεριδαιμίας. Και οι αριθμοί μπορεί να φτάσουν τα 4.000 mg/dL, κάτι που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για παγκρεατίτιδα.
Τα άτομα με οικογενή υπερτριγλυκεριδαιμία συνήθως αντιμετωπίζονται με παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής, όπως μια δίαιτα. Άλλα μέτρα μπορεί να περιλαμβάνουν φάρμακα, όπως συνταγογραφούμενα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα. «Συστήνω σε αυτούς τους ασθενείς να ακολουθούν μια διατροφή εξαιρετικά χαμηλή σε λιπαρά», λέει ο ειδικός.
2. Φάρμακα
Ορισμένα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, καθώς και ορισμένα αντιιικά, καρδιαγγειακά, αντιψυχωσικά και ορμονικά φάρμακα μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων από 5 έως 200%, σύμφωνα με μια μελέτη.
«Εξετάζουμε τα φάρμακα ενός ασθενούς για εκείνα που μπορεί ενδεχομένως να συμβάλλουν στα αυξημένα επίπεδά», λέει ο Δρ. Freeman. Αν και δεν είναι σαφές εάν τα υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων που προκαλούνται από φάρμακα προκαλούν μακροπρόθεσμη βλάβη, ο γιατρός μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο αλλαγής του φαρμάκου ή να παρακολουθεί τα επίπεδα λιπιδίων κατά τη θεραπεία.
3. Υδατάνθρακες και ζάχαρη
Η κακή διατροφή είναι μακράν η πιο κοινή αιτία υψηλών επιπέδων τριγλυκεριδίων. «Θεωρώ τα υψηλά τριγλυκερίδια ως δείκτη ότι κάποιος μπορεί να μην τρώει όσο καλά θα έπρεπε», λέει ο Δρ. Freeman. Οι υπερβολικές θερμίδες και η ζάχαρη μετατρέπονται σε τριγλυκερίδια πριν αποθηκευτούν ως λίπος, σημειώνει η Cleveland Clinic.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η κατανάλωση περισσότερων από τεσσάρων μερίδων υπερεπεξεργασμένων τροφών την ημέρα αύξησε τον κίνδυνο θανάτου από όλες τις αιτίες κατά 62%. «Αυτές οι τροφές, που περιλαμβάνουν επεξεργασμένα δημητριακά και πρόσθετη ζάχαρη, αυξάνουν και τα τριγλυκερίδια», σημείωσε.
4. Αλκοόλ
Το αλκοόλ προσθέτει επιπλέον θερμίδες, υδατάνθρακες και ζάχαρη στη διατροφή, κάτι που μπορεί να έχει ιδιαίτερα αρνητική επίδραση στα τριγλυκερίδια, σύμφωνα με την Mayo Clinic. Και μπορεί να αυξήσει τη λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL ή «κακή») χοληστερόλη και να βλάψει τη διάσπαση των λιπών, σύμφωνα με μια επισκόπηση μελέτης. «Ζητάμε από τους ασθενείς να μειώσουν την πρόσληψη αλκοόλ και αν τα επίπεδα είναι πολύ υψηλά, θα προτείνουμε να απέχουν από το αλκοόλ για λίγο», σημειώνουν οι ειδικοί.
5. Ύπνος
Ο Δρ, Freeman συνιστά στους ασθενείς να κοιμούνται τουλάχιστον 7 ώρες τη νύχτα, κάτι που είναι σύμφωνο με τις συμβουλές των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Η συνεχής έλλειψη ύπνου σχετίζεται όχι μόνο με την υψηλή αρτηριακή πίεση, αλλά και με διαβήτη τύπου 2 και παχυσαρκία -δύο καταστάσεις που έχουν συνδεθεί με υψηλά τριγλυκερίδια, σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας.
Οι διαταραχές ύπνου, συμπεριλαμβανομένης της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου -που χαρακτηρίζονται από διαταραχές, σύντομες παύσεις στην αναπνοή κατά τη διάρκεια της νύχτας- έχουν επίσης συσχετιστεί με αυξημένα τριγλυκερίδια και LDL χοληστερόλη. Αυτός μπορεί να είναι ο λόγος που η άπνοια ύπνου αυξάνει επίσης τον κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις, σύμφωνα με μελέτη.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο ύπνος περισσότερες από 10 ώρες τη νύχτα έχει επίσης βρεθεί ότι συμβάλλει στο μεταβολικό σύνδρομο, συμπεριλαμβανομένων των αυξημένων τριγλυκεριδίων τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, σύμφωνα με μια μελέτη. Ο πολύς ύπνος μπορεί να είναι δείκτης κακής ποιότητας ύπνου και συνδέεται με κόπωση και λιγότερη σωματική δραστηριότητα, επηρεάζοντας τα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα.
6. Στρες
Δεν είναι ακόμα σαφές εάν το άγχος είναι αιτία καρδιακών παθήσεων, αλλά οδηγεί σε όχι και τόσο υγιεινές συνήθειες, όπως η κατανάλωση αλκοόλ και η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ζάχαρη και υδατάνθρακες που, με τη σειρά τους, αυξάνουν τα επίπεδα τριγλυκεριδίων. Και, σύμφωνα με μια μελέτη, το χρόνιο στρες συμβάλλει επίσης στη φλεγμονή, η οποία λειτουργεί στα τριγλυκερίδια με δύο τρόπους:
- Παρεμβαίνει στην ικανότητα του σώματος να καθαρίζει αυτά τα λίπη από το αίμα
- Αυξάνει την παραγωγή από το ήπαρ σωματιδίων λιποπρωτεΐνης πολύ χαμηλής πυκνότητας (VLDL), τα οποία μεταφέρουν τριγλυκερίδια στους ιστούς μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.
Για ανακούφιση από το άγχος, ο Δρ. Freeman συνιστά να εφαρμόζεται πρακτικές μείωσης του στρες, όπως διαλογισμό ή γιόγκα, 30 λεπτά την ημέρα και 30 λεπτά μέτριας ή έντονης σωματικής δραστηριότητας κάθε μέρα.