Εάν εμφανίσετε συμπτώματα όπως κόπωση ή δύσπνοια και οι εξετάσεις αίματος δείξουν μια ξαφνική πτώση αιματοκρίτη, συμβουλευτείτε έναν γιατρό για αξιολόγηση και καθοδήγηση. Είναι σημαντικό να παρακολουθείτε τα επίπεδα του αιματοκρίτη σας για να εντοπίσετε πιθανά προβλήματα υγείας, όπως αναιμία ή αφυδάτωση, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την ενέργεια και τη γενική ευεξία σας.
Ο αιματοκρίτης είναι το ποσοστό των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα ενός ατόμου. Τα χαμηλά επίπεδα ερυθρών αιμοσφαιρίων, δηλαδή ο χαμηλός αιματοκρίτης, μπορεί να υποδηλώνουν καταστάσεις όπως η αναιμία. Από την άλλη, τα υψηλά επίπεδα ερυθρών αιμοσφαιρίων (υψηλός αιματοκρίτης) συχνά σηματοδοτούν αφυδάτωση, αλλά ίσως υποδηλώνουν άλλες καταστάσεις, όπως πολυκυτταραιμία, αυξάνοντας την πιθανότητα ενός ατόμου να αναπτύξει θρόμβο αίματος.
Τροφές που ανεβάζουν τον αιματοκρίτη – Τα 4 είδη τροφίμων που απαγορεύονται όταν είναι χαμηλός
Εάν ένα άτομο αισθάνεται κουρασμένο, ζαλισμένο ή νιώθει δύσπνοια, ένας γιατρός μπορεί να του συστήσει να ελέγξει τα επίπεδα αιματοκρίτη του για να δει εάν εμπίπτουν στο τυπικό εύρος.
Τι είναι ο αιματοκρίτης
Ο αιματοκρίτης μετρά το ποσοστό των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο σώμα, σε σχέση με το σύνολο του αίματος. Για παράδειγμα, εάν ένα άτομο έχει 50 χιλιοστόλιτρα (ml) ερυθρών αιμοσφαιρίων σε 100 ml αίματος, το επίπεδο του αιματοκρίτη του είναι 50%.
Το σύνολο του αίματος περιλαμβάνει πλάσμα, πρωτεΐνες και άλλα κύτταρα, συμπεριλαμβανομένων των λευκών αιμοσφαιρίων και των αιμοπεταλίων. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα και δίνουν στο αίμα το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα του.
Περιέχει επίσης αιμοσφαιρίνη, μια πρωτεΐνη που συνδέεται με τα μόρια οξυγόνου. Αυτό επιτρέπει στα ερυθρά αιμοσφαίρια να πάρουν οξυγόνο από τους πνεύμονες και να το παραδώσουν σε όλο το σώμα. Μια επαρκής ποσότητα ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι απαραίτητη για να διατηρούνται ομαλές οι διαδικασίες του σώματος.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές αιματοκρίτη
Ακολουθούν τα φυσιολογικά επίπεδα αιματοκρίτη ανά φύλο και ηλικία:
- Ενήλικες άνδρες: 41% έως 50%.
- Ενήλικες γυναίκες: 36% έως 44%.
- Βρέφη: 32% έως 42%.
- Νεογέννητα: 45% έως 61%.
Χαμηλός αιματοκρίτης: Τιμές
Οι επαγγελματίες υγείας μπορεί να θεωρούν τα ακόλουθα επίπεδα αιματοκρίτη ως χαμηλά:
- κάτω του 40% για τους ενήλικες άνδρες
- κάτω από 36% για τις ενήλικες γυναίκες
- κάτω του 30% για τα παιδιά
Επίπεδα κάτω από αυτές τις τιμές μπορεί να σημαίνουν χρόνια αναιμία. Επιπλέον, σε μελέτη του 2012 στο Preventative Medicine Reports διατυπώθηκε ότι σε υπερτασικούς ασθενείς, οι απόλυτες τιμές αιματοκρίτη κάτω του 44% τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
Χαμηλά αιμοπετάλια: Τι να τρώτε για να τα αυξήσετε – Τι σημαίνει όταν είναι κατεβασμένα
Υψηλός αιματοκρίτης: Τιμές
Οι επαγγελματίες υγείας μπορεί να θεωρούν τα ακόλουθα επίπεδα αιματοκρίτη ως υψηλά:
- άνω του 54% για τους ενήλικες άνδρες
- άνω του 48% για τις ενήλικες γυναίκες
- άνω του 44% για τα παιδιά
Ξαφνική πτώση αιματοκρίτη: Πού μπορεί να οφείλεται
Τρεις παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν πτώση τόσο του αιματοκρίτη όσο και της αιμοσφαιρίνης:
- Απώλεια αίματος από τραυματισμό ή ασθένεια.
- Ο μυελός των οστών δεν παράγει αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια.
- Τα ερυθρά αιμοσφαίρια πεθαίνουν νωρίτερα από το συνηθισμένο.
Τι σημαίνει αν ο αιματοκρίτης σας είναι χαμηλός
Η υποψία αναιμίας είναι η πιο κοινή αιτία για τον έλεγχο αιματοκρίτη. Ένας γιατρός είναι η καλύτερη πηγή για πληροφορίες σχετικά με το αποτέλεσμα της εξέτασής σας. Άλλες καταστάσεις περιλαμβάνουν:
- Απώλεια αίματος λόγω τραυματισμού ή ασθένειας: Η απώλεια αίματος επηρεάζει τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια σημαίνουν χαμηλότερα επίπεδα αιματοκρίτη.
- Λευχαιμία: Έχετε λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια από το κανονικό, επειδή τα λευχαιμικά κύτταρα στον μυελό των οστών σας εκτοπίζουν τα υγιή ερυθρά αιμοσφαίρια.
- Αιμολυτική αναιμία: Τα ερυθρά αιμοσφαίρια καταστρέφονται ή πεθαίνουν πιο γρήγορα από ό,τι μπορεί να τα αντικαταστήσει το σώμα σας.
- Υπονατριαιμία: Αυτή η κατάσταση σημαίνει ότι έχετε πάρα πολύ νερό στο σώμα σας, το οποίο κάνει το αίμα σας πιο αραιό.
- Νεφρική νόσο: Τα χαμηλά επίπεδα αιματοκρίτη είναι σημάδι αναιμίας. Η αναιμία είναι μια συχνή επιπλοκή της νεφρικής νόσου.
- Νόσος του θυρεοειδούς: Οι θυρεοειδικές ορμόνες υποστηρίζουν την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια σημαίνουν χαμηλότερα επίπεδα αιματοκρίτη.
Χαμηλός αιματοκρίτης – Συμπτώματα
Ένα άτομο με χαμηλά επίπεδα αιματοκρίτη μπορεί να έχει τα ακόλουθα συμπτώματα:
- χλωμή επιδερμίδα
- αδυναμία
- κόπωση ή χαμηλή ενέργεια
- δυσκολία στην αναπνοή
- ακανόνιστο καρδιακό παλμό
- κρύα χέρια ή πόδια
Χαμηλά λεμφοκύτταρα: Ποια είναι τα αίτια – Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν αναιμία, μια κατάσταση όπου τα επίπεδα αιμοσφαιρίνης είναι χαμηλά. Η ήπια αναιμία είναι πιο κοινή σε γυναίκες, έγκυες και ηλικιωμένους. Η σοβαρή αναιμία θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια πιο σοβαρή υποκείμενη κατάσταση υγείας που απαιτεί πιο εκτεταμένη θεραπεία
Πηγές: Cleveland Clinic, Medical News Today