Κατά τη διάρκεια μίας πυρκαγιάς, ο καπνός που παράγεται περιέχει διάφορα αιωρούμενα σωματίδια, η σύσταση των οποίων εξαρτάται από το είδος του καύσιμου υλικού. Δείτε τι συμβαίνει στο σώμα σας όταν εισπνέετε καπνό και σωματίδια και ποιες είναι οι επιπτώσεις.
Αν σήμερα κοιτάξατε το αυτοκίνητό σας, πιθανότατα να είδατε ένα λεπτό στρώμα λευκής στάχτης πάνω του. Αυτή ακριβώς μπορεί να βρίσκεται και μέσα στους πνεύμονές σας. Και αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα.
Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να την ανεχθούν, επομένως βήχουν και φταρνίζονται όλη μέρα. Σύμφωνα με ειδικούς από την κλινική του Κλίβελαντ ο καπνός έχει επιπτώσεις, όχι μόνον παροδικές αλλά και μακροπρόθεσμες, στην υγεία μας. Δείτε ποιες είναι αυτές και λάβετε τα μέτρα σας.
Καπνός και σωματίδια, το επικίνδυνο κοκτέιλ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
Μια πυκνή ομίχλη που κυριεύει τον ουρανό σε αρκετές περιοχές στην Ελλάδα τις τελευταίες μέρες, έχει ωθήσει τους ειδικούς να μας παροτρύνουν να μείνουμε σε εσωτερικούς χώρους – και για καλό λόγο. Ο καπνός που στροβιλίζεται από τις πυρκαγιές εκτοξεύει την ατμοσφαιρική ρύπανση σε ορισμένες πόλεις σε επίπεδα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν προβλήματα υγείας σε όσους εκτίθενται, ιδιαίτερα στα άτομα ευάλωτων ομάδων.
Ο καπνός από τις δασικές πυρκαγιές περιέχει μια ποικιλία από αέρια και σωματίδια, όπως όζον, μονοξείδιο του άνθρακα, πολυκυκλικές αρωματικές ενώσεις, διοξείδιο του αζώτου και σωματίδια – ρύπους που συνδέονται με αναπνευστικές και καρδιαγγειακές ασθένειες, σύμφωνα με μια μελέτη στην επιστημονική επιθεώρηση της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας.
Οι «ευαίσθητες ομάδες», παιδιά, ηλικιωμένοι και έγκυες, όπως και άτομα με προϋπάρχοντα αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα, είναι πιο ευάλωτες στις επιπτώσεις από την εισπνοή καπνού.
Τι συμβαίνει στο σώμα σας όταν εισπνέετε καπνό
Όταν ένα υγιές άτομο εισπνέει καπνό από τις φωτιές, μπορεί να αισθανθεί ένα τσούξιμο στα μάτια του, να έχει δύσπνοια και βήχα. Αλλά τι συμβαίνει στο ίδιο άτομο όταν αναπνέει καπνό για πολλές ημέρες ή κάθε χρόνο; Ο καπνός από τις φωτιές:
1. Προκαλεί πονοκέφαλο
Μεταξύ των πιο ασήμαντων συμπτωμάτων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι οι πονοκέφαλοι, ο ερεθισμός των παραρρίνιων κόλπων και των ματιών καθώς και η κόπωση. Παρόλο που δεν είναι τόσο σοβαρές, όσο κάποιες άλλες πιθανές επιπτώσεις, θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντική ενόχληση ή να επιδεινώσουν κάποια υποκείμενα νοσήματα.
2. Επιδείνωνει τα αναπνευστικά προβλήματα
Όσοι έχουν προϋπάρχοντα αναπνευστικά προβλήματα, όπως άσθμα, είναι πιο επιρρεπείς στις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που τροφοδοτείται από τις πυρκαγιές. Η δυσκολία στην αναπνοή, οι κρίσεις άσθματος, ο ερεθισμένος λαιμός, η βρογχίτιδα, η μειωμένη λειτουργία των πνευμόνων, ο βήχας και οι πόνοι στο στήθος είναι όλες οι επιπτώσεις στην υγεία από τον καπνό. Και σύμφωνα με την EPA, συχνά οδηγεί σε «αυξημένο κίνδυνο» επισκέψεων στα επείγοντα.
Μάλιστα, δεν χρειάζεται καν να είστε κοντά στις πυρκαγιές για να έχετε αυτές τις επιπτώσεις. Η ρύπανση από τον καπνό των δασικών πυρκαγιών μπορεί να ταξιδέψει έως και 25 χιλιόμετρα με τον αέρα και στη συνέχεια μεταφέρεται με ριπές ανέμου, γι’ αυτό μας επηρεάζει όλους. Έτσι, ακόμα κι αν δεν βρίσκεστε πολύ κοντά στις πυρκαγιές εκτίθεστε σε όλη αυτή την τοξική ρύπανση.
3. Αυξάνει τα καρδιαγγειακά προβλήματα
Καρδιακή ανεπάρκεια, καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά είναι όλα πιθανά όταν εκτίθεστε σε κακή ποιότητα αέρα, ακόμη και για σύντομο χρονικό διάστημα. Χρόνια καρδιακά προβλήματα, όπως η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και η υψηλή αρτηριακή πίεση, έχουν συνδεθεί με πρόωρο θάνατο.
4. Αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα
Σύμφωνα με την κλινική του Κλίβελαντ, υπάρχουν ενδείξεις ότι η εισπνοή καπνού αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα. Εισπνέουμε καπνό, ο οποίος εισέρχεται στο αίμα μας, στη συνέχεια τα σωματίδια κολλάνε σε κάποιο σημείο και το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται, δημιουργώντας φλεγμονώδη απόκριση.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου Νοσημάτων, η έκθεση στον καπνό της πυρκαγιάς μπορεί να αποτρέψει ένα άτομο να καταπολεμήσει αναπνευστικές ασθένειες όπως η COVID-19. Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα δεν μπορεί να καταπολεμήσει τους ιούς, η ατμοσφαιρική ρύπανση το επιδεινώνει.
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Environmental International διαπίστωσε ότι η έκθεση στον καπνό της δασικής πυρκαγιάς το καλοκαίρι συσχετίστηκε με τρεις έως πέντε φορές περισσότερα κρούσματα γρίπης αργότερα μέσα στο έτος.
5. Πυροδοτεί τις αλλεργίες
Τα άτομα που έχουν αλλεργίες διατρέχουν κίνδυνο επιδείνωσης των συμπτωμάτων τους. Αυτά έχουν συχνά χρόνια φλεγμονή στους αεραγωγούς, γεγονός που τα κάνει πολύ ευαίσθητα σε ερεθιστικούς παράγοντες όπως είναι ο καπνός. Μπορεί να παρουσιάσουν επιδείνωση των αλλεργικών συμπτωμάτων τους ακόμη και σε χαμηλά επίπεδα καπνού.
6. Επηρεάζει διάφορα όργανα του σώματος
Τα σωματίδια PM 2,5 είναι ικανά να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες ενός ατόμου. Το σώμα ανταποκρίνεται απελευθερώνοντας τα ίδια ανοσοκύτταρα που θα χρησιμοποιούσε για να επιτεθεί σε έναν ιό. Σε αντίθεση όμως με έναν ιό, τα σωματίδια δεν διασπώνται από αυτήν την ανοσολογική απόκριση και καταλήγουν σε χρόνια φλεγμονή. Αυτή η φλεγμονή επηρεάζει τους πνεύμονες, τα νεφρά, το συκώτι και πιθανώς τον εγκέφαλό σας.
7. Δημιουργεί φλεγμονή σε όλο το σώμα
Με την εισπνοή καπνού είναι δύσκολο να μεταφερθεί το τόσο απαραίτητο οξυγόνο στο υπόλοιπο σώμα. Καθώς το οξυγόνο εισέρχεται στους πνεύμονες κατευθύνεται προς τις κυψελίδες και περνά μέσω του αίματος στα τριχοειδή αγγεία.
Όταν το σώμα καταπολεμά μια απειλή, οι κυψελίδες γεμίζουν με βλέννα έτσι ώστε ο αέρας να μην μπορεί να περάσει μέσα. Αυτό καθιστά πιο δύσκολο για το σώμα να αποβάλει το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο μπορεί επίσης να προκαλέσει αναπνευστική δυσχέρεια.
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι τα σωματίδια διαπερνούν αυτό το φράγμα στα τριχοειδή αγγεία, εισχωρώντας στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλώντας μια φλεγμονώδη απόκριση σε όλο το σώμα.