Η κορτιζόλη, κοινώς γνωστή ως «ορμόνη του στρες», είναι ζωτικής σημασίας για να βοηθήσει το σώμα σας να ανταποκριθεί σε στρεσογόνες καταστάσεις. Ωστόσο, όταν τα επίπεδα της ορμόνης είναι πολύ υψηλά, είναι πιθανό να εμφανίσετε σοβαρά προβλήματα υγείας. Ποια είναι τα σημάδια που πρέπει να σας ανησυχήσουν.
Η κορτιζόλη παράγεται από τα επινεφρίδια και περιλαμβάνει διάφορες λειτουργίες, όπως η ρύθμιση του μεταβολισμού, η μείωση της φλεγμονής και η μνήμη. Όταν, όμως, τα επίπεδα είναι στα ύψη για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να προκαλέσουν διάφορα προβλήματα υγείας που πολλοί ενήλικες παραβλέπουν. Καλό είναι να αναγνωρίσετε έγκαιρα τα σημάδια για να αντιμετωπίσετε το άγχος σας και να προστατεύσετε την υγεία σας.
Τα δέκα σημάδια που δείχνουν ότι τα επίπεδα κορτιζόλης έχουν χτυπήσει «κόκκινο»:
- Αυξημένη κόπωση.
- Συχνοί πονοκέφαλοι.
- Δυσκολία συγκέντρωσης.
- Αλλαγές στην όρεξη.
- Μεταπτώσεις της διάθεσης.
- Αύξηση βάρους.
- Μυϊκή αδυναμία.
- Διαταραχές του ύπνου.
- Ακμή ή αλλαγές στο δέρμα.
- Αυξημένη δίψα και συχνή ούρηση.
1. Αυξημένη κόπωση
Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να οδηγήσουν σε επίμονη κόπωση παρά τον πλήρη νυχτερινό ύπνο. Η κορτιζόλη, που συχνά αποκαλείται «ορμόνη του στρες», υποτίθεται ότι παρέχει ενέργεια και εγρήγορση σε καταστάσεις στρες.
Ωστόσο, όταν τα επίπεδά της παραμένουν χρόνια υψηλά, τα ενεργειακά αποθέματα του οργανισμού μπορεί να εξαντληθούν, με αποτέλεσμα ένα γενικό αίσθημα κόπωσης και έλλειψης ενέργειας που δεν επιλύεται με τον ύπνο.
2. Συχνοί πονοκέφαλοι
Το χρόνιο στρες και τα αυξημένα επίπεδα της ορμόνης μπορεί να οδηγήσουν σε συχνούς πονοκεφάλους ή ημικρανίες. Η υψηλή κορτιζόλη μπορεί να επηρεάσει τον τόνο των αιμοφόρων αγγείων και την κυκλοφορία, συμβάλλοντας στην ένταση και τον πόνο στο κεφάλι.
Τα άτομα μπορεί να παρατηρήσουν αυξημένους πονοκεφάλους κατά τη διάρκεια περιόδων υψηλού στρες, κάτι που μπορεί να είναι ένα ανεπαίσθητο σημάδι αυξημένων επιπέδων της ορμόνης.
3. Δυσκολία συγκέντρωσης
Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης μπορούν να επηρεάσουν τη μνήμη και τη συγκέντρωση. Οι ορμόνες του στρες επηρεάζουν τη λειτουργία των περιοχών του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην εκτελεστική λειτουργία και τη μνήμη, όπως ο προμετωπιαίος φλοιός και ο ιππόκαμπος. Έτσι, είναι πολύ πιθανό να ξεχνάτε διάφορα πράγματα και να δυσκολεύεστε να ολοκληρώσετε μία εργασία στη δουλειά ή στο σπίτι.
4. Αλλαγές στην όρεξη
Η αύξηση ή η μείωση της όρεξης μπορεί να υποδηλώνει υψηλά επίπεδα κορτιζόλης. Η ορμόνη μπορεί να επηρεάσει άλλες ορμόνες που ρυθμίζουν την όρεξη, όπως η γκρελίνη και η λεπτίνη, οδηγώντας σε μη φυσιολογικές ενδείξεις πείνας ή έλλειψη ενδιαφέροντος για το φαγητό, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει ιδιαίτερη σύγχυση εάν οι διατροφικές συνήθειες του ατόμου αλλάζουν χωρίς προφανή λόγο.
5. Μεταπτώσεις της διάθεσης
Η αυξημένη κορτιζόλη μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική αστάθεια ή εναλλαγές της διάθεσης. Τα υπερβολικά υψηλά επίπεδα μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη, που παίζουν βασικό ρόλο στη ρύθμιση της διάθεσης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απροσδόκητα συναισθήματα ευερεθιστότητας, άγχους ή κατάθλιψης.
6. Αύξηση βάρους
Η κορτιζόλη μπορεί να προάγει την αύξηση του σωματικού βάρους, ειδικά γύρω από τη μέση. Τα υψηλά επίπεδα μπορούν να ενισχύσουν την όρεξη και την επιθυμία για τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες και επίσης μεταβάλλει τον μεταβολισμό και τα πρότυπα αποθήκευσης λίπους, ευνοώντας τη συσσώρευση κοιλιακού λίπους, το οποίο συνδέεται με πολυάριθμα προβλήματα υγείας.
7. Μυϊκή αδυναμία
Η παρατεταμένη έκθεση σε υψηλά επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκή αδυναμία. Η ορμόνη μπορεί να προκαλέσει διάσπαση των μυϊκών πρωτεϊνών, οδηγώντας σε μυϊκή απώλεια και αδυναμία. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα αισθητό σε καταστάσεις όπου τα άτομα μπορεί να κουράζονται πιο εύκολα από το συνηθισμένο ή να δυσκολεύονται με δραστηριότητες που απαιτούν μυϊκή αντοχή.
8. Διαταραχές του ύπνου
Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να διαταράξουν τα πρότυπα ύπνου, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε και να ξυπνάτε πολλές φορές μέσα στη νύχτα. Η αυξημένη κορτιζόλη τη νύχτα μπορεί να κρατήσει τον οργανισμό σε αυξημένη κατάσταση εγρήγορσης, εμποδίζοντας τον βαθύ, αναζωογονητικό ύπνο και οδηγώντας σε αϋπνία ή συχνές νυχτερινές αφυπνίσεις. Έτσι, δεν ξεκουράζεστε και την επόμενη μέρα νιώθετε περισσότερο κουρασμένοι.
9. Ακμή ή αλλαγές στο δέρμα
Η αυξημένη κορτιζόλη μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στο δέρμα, όπως ακμή ή άλλες δερματικές διαταραχές. Συγκεκριμένα, μπορεί να αυξήσει την παραγωγή ελαίου στους αδένες του δέρματος, οδηγώντας σε εξάρσεις ακμής, ειδικά κατά τη διάρκεια του στρες. Επιπλέον, μπορεί να σας προκαλέσει άλλα δερματικά προβλήματα, όπως κνίδωση ή εξάνθημα.
10. Αυξημένη δίψα και συχνή ούρηση
Η κορτιζόλη μπορεί να επηρεάσει την κατακράτηση υγρών και την ισορροπία των ηλεκτρολυτών, αυξάνοντας τη δίψα και την ούρηση. Αυτό το σύμπτωμα μπορεί εύκολα να αγνοηθεί, αλλά μπορεί να υποδεικνύει ότι τα επίπεδα της ορμόνης επηρεάζουν τη λειτουργία των νεφρών και την ισορροπία των ορμονών που σχετίζονται με τη ρύθμιση των υγρών.