Το Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών επηρεάζει τον ύπνο και την καθημερινότητα, αλλά οι νέες θεραπευτικές οδηγίες προσφέρουν αποτελεσματική ανακούφιση. Πώς μπορεί η κατάλληλη θεραπεία να βελτιώσει την ποιότητα ζωής σας;
Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (Restless Legs Syndrome – RLS) εκτιμάται ότι επηρεάζει το 7-10% του πληθυσμού στις Ηνωμένες Πολιτείες και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Αν και επηρεάζει τόσο άνδρες όσο και γυναίκες, οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στο να το αναπτύξουν. Πολλοί είναι μεσήλικες ή μεγαλύτεροι, με τα συμπτώματα να γίνονται πιο συχνά και να διαρκούν περισσότερο με την πάροδο της ηλικίας.
Η έρευνα δείχνει ότι πολλοί παράγοντες μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνιση του συνδρόμου ανήσυχων ποδιών. Οι γενετικοί παράγοντες είναι σημαντικοί, καθώς μπορεί να κληρονομήσετε το σύνδρομο από τους γονείς σας.
Ομοίως, η ανεπάρκεια σιδήρου στον εγκέφαλο, παρά την κανονική συγκέντρωσή του στο αίμα, μπορεί να προκαλέσει RLS. Επίσης, ορισμένες υποκείμενες ιατρικές παθήσεις και φάρμακα, όπως τα αντιισταμινικά, τα αντικαταθλιπτικά και τα φάρμακα κατά της ναυτίας, μπορεί να επιδεινώσουν ή να προκαλέσουν το σύνδρομο.
Τι είναι το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών
Το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών είναι μια πάθηση που προκαλεί έντονη ανάγκη να κινείτε τα πόδια σας όταν βρίσκεστε σε ηρεμία ή ακινησία. Αυτή η αίσθηση συνοδεύεται συχνά από άλλες δυσάρεστες αισθήσεις, όπως φαγούρα, τράβηγμα ή πόνο. Αν και δεν υπάρχει ολοκληρωμένη θεραπεία για το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών, υπάρχουν διαθέσιμες μέθοδοι και οδηγίες για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών επηρεάζει το νευρικό σύστημα, τον εγκέφαλο και τον ύπνο, προκαλώντας μια έντονη ανάγκη να κινήσετε τα πόδια σας, η οποία ανακουφίζεται τουλάχιστον εν μέρει με την κίνηση. Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται όταν το σώμα είναι σε κατάσταση ηρεμίας και ιδιαίτερα το βράδυ. Τις περισσότερες περιπτώσεις συνοδεύονται από αίσθημα αδιαθεσίας ή αίσθημα τραβήγματος στα πόδια.
Συμπτώματα για το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών
Το κύριο σύμπτωμα του Συνδρόμου Ανήσυχων Ποδιών είναι η έντονη ανάγκη να κινείτε τα πόδια σας. Μπορεί επίσης να προκαλέσει δυσάρεστες αισθήσεις, όπως τσιμπήματα στα πόδια, τις γάμπες και τους μηρούς. Η αίσθηση αυτή είναι συνήθως πιο έντονη το βράδυ ή τη νύχτα, ενώ σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να επηρεάζει και τα χέρια.
Το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών συνδέεται επίσης με ακούσιες κινήσεις των ποδιών και των χεριών, γνωστές ως περιοδικές κινήσεις των άκρων (PLM).
Τα συμπτώματα του Σύνδρομου Ανήσυχων Ποδιών μπορεί να εμφανίζονται περιστασιακά σε ορισμένα άτομα, ενώ σε άλλους μπορεί να είναι καθημερινά. Η ένταση των συμπτωμάτων μπορεί να κυμαίνεται από ήπια έως σοβαρή, όπου στις σοβαρές περιπτώσεις να φτάσει στο σημείο να διαταράσει την καθημερινότητα του ανθρώπου με το σύνδρομο.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Δυσάρεστη αίσθηση που αρχίζουν όταν βρίσκεστε σε κατάσταση ηρεμίας.
- Ανακούφιση με την κίνηση: Η αίσθηση μειώνεται με την κίνηση. Το stretching, το κούνημα των ποδιών και το περπάτημα μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα.
- Επιδείνωση το βράδυ: Τα συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως τη νύχτα.
- Συσπάσεις ποδιών τη νύχτα: Το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών μπορεί να συνυπάρχει και με μία άλλη πάθηση που λέγεται Periodic Limb Movement Disorder (ή αλλιώς υπνική μυοκλονία), στην οποία κλωτσάτε περιοδικά ή κάνετε συσπάσεις στα πόδια, κατά τη διάρκει του ύπνου.
Οι αισθήσεις περιγράφονται συνήθως ως:
- Τσίμπημα
- Τράβηγμα
- Συσπάσεις
- Πόνος
- Φαγούρα
- Αίσθηση ηλεκτρισμού
Συχνά, τα συμπτώματα του Συνδρόμου Ανήσυχων Ποδιών είναι δύσκολο να εξηγηθούν. Οι ασθενείς συνήθως δεν τα περιγράφουν ως κράμπες ή μουδιάσματα, αλλά αναφέρουν τη συνεχόμενη ανάγκη να κινούν τα πόδια τους. Τα συμπτώματα μπορεί να βελτιώνονται και να επιδεινώνονται κατά καιρούς, και συχνά μπορεί να εξαφανιστούν για κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι να επανέλθουν.
Θεραπεία του Συνδρόμου Ανήσυχων Ποδιών
Οι ήπιες περιπτώσεις του Συνδρόμου Ανήσυχων Ποδιών που δεν σχετίζονται με υποκείμενη πάθηση μπορεί να μην απαιτούν καμία θεραπεία, εκτός από μερικές αλλαγές στον τρόπο ζωής. Αυτές οι αλλαγές περιλαμβάνουν:
- Συμβουλές για το πώς να κοιμηθείτε (όπως να ακολουθείτε μια ρουτίνα ύπνου, να κοιμάστε σε λογικές ώρες και να αποφεύγετε το αλκοόλ και την καφεΐνη αργά το βράδυ).
- Διακοπή του καπνίσματος, εάν καπνίζετε.
- Τακτική άσκηση κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Σίδηρος: Τα 8 σημάδια ότι χρειάζεστε περισσότερο – Πώς εκδηλώνεται η ανεπάρκεια
Εάν τα συμπτώματα είναι πιο σοβαρά, ενδέχεται να χρειαστείτε φαρμακευτική αγωγή για να ρυθμίσετε τα επίπεδα της ντοπαμίνης και του σιδήρου στο σώμα σας. Εάν το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών προκαλείται από αναιμία λόγω έλλειψης σιδήρου, τα συμπληρώματα σιδήρου μπορεί να είναι η μόνη θεραπεία που απαιτείται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Η θεραπεία για το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών μπορεί να περιλαμβάνει και τη λήψη φαρμάκων πέρα από την αλλαγή στην καθημερινής σας ρουτίνας για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να μειώσουν τα συμπτώματά τους με τη διαχείριση άλλων υποκείμενων παθήσεων, σε συνεργασία με τον γιατρός τους. Ο γιατρός σας θα συζητήσει μαζί σας τα αίτια, καθώς και όλες τις διαθέσιμες θεραπείας, όπως και τυχόν παρενέργειες.
Ορισμένα φάρμακα και συμπληρώματα που μπορεί να σας βοηθήσουν περιλαμβάνουν:
- Συμπληρώματα σιδήρου, που λαμβάνονται με βιταμίνη C.
- Φάρμακα κατά των επιληπτικών κρίσεων (γκαμπαπεντίνη, πρεγκαμπαλίνη).
- Αγωνιστές της ντοπαμίνης (πραμιπεξόλη, ροπινιρόλη).
- Προδρόμους της ντοπαμίνης ή φάρμακα που μετατρέπονται σε ντοπαμίνη (λεβοντόπα).
Ορισμένα φάρμακα, όπως οι βενζοδιαζεπίνες (κλοναζεπάμη), τα ηρεμιστικά (ζολπιδέμη) ή τα οπιοειδή (μεθαδόνη, βουπρενορφίνη) μπορεί να βοηθήσουν σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις εάν όλες οι άλλες μορφές θεραπείας δεν είναι αποτελεσματικές. Ωστόσο, οι παρενέργειες αυτών των φαρμάκων μπορεί να είναι επιβλαβείς και να οδηγήσουν σε εξάρτηση.
Νέες οδηγίες για τη θεραπεία του Συνδρόμου Ανήσυχων Ποδιών
Σε μια κατευθυντήρια οδηγία κλινικής πρακτικής που εκδόθηκε από την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου και δημοσιεύθηκε διαδικτυακά στις 26 Σεπτεμβρίου στο Journal of Clinical Sleep Medicine, παρουσιάζονται συστάσεις για τη θεραπεία του Συνδρόμου Ανήσυχων Ποδιών.
Ο John W. Winkelman, M.D., Ph.D., από το Massachusetts General Hospital στη Βοστώνη, και οι συνεργάτες του ανέπτυξαν συστάσεις για τη θεραπεία του Συνδρόμου Ανήσυχων Ποδιών και της περιοδικής διαταραχής κινήσεων των άκρων σε ενήλικες και παιδιατρικούς ασθενείς.
Οι ερευνητές ανέπτυξαν τρεις δηλώσεις καλής πρακτικής που βασίζονταν στη συναίνεση των ειδικών. Συνιστούν σε όλους τους κλινικούς να ελέγχουν τακτικά τις εξετάσεις σιδήρου στο αίμα, συμπεριλαμβανομένων της φερριτίνης και της κορεσμού της τρανσφερρίνης, σε όλους τους ασθενείς με κλινικά σημαντικό Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών, ιδανικά το πρωί. Η ανάλυση αυτών των εξετάσεων επηρεάζει την απόφαση για τη χρήση από του στόματος ή ενδοφλέβιου (IV) σιδήρου.
Οι συγγραφείς δηλώνουν επίσης ότι η αντιμετώπιση των επιδεινωτικών παραγόντων, όπως το αλκοόλ, η καφεΐνη, τα αντιισταμινικά, τα σεροτονινεργικά και τα αντι-ντοπαμινεργικά φάρμακα, θα πρέπει να είναι το πρώτο βήμα στη διαχείριση του Σύνδρομου Ανήσυχων Ποδιών. Σημειώνουν ότι το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών είναι κοινό στην εγκυμοσύνη και το ειδικό προφίλ ασφάλειας κάθε θεραπείας στην εγκυμοσύνη θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη.
Οι συστάσεις για ενήλικες με Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών περιλαμβάνουν τη χρήση ενός συγκεκριμένου είδους γκαμπαπεντίνης, τη χρήση πρεγκαμπαλίνης και τη χρήση ενδοφλέβιας φερικής καρβοξυμαλτόζης σε εκείνους με επαρκή επίπεδα σιδήρου. Αυτές είναι ισχυρές συστάσεις, με μέτρια βεβαιότητα σχετικά με τις αποδείξεις που προκύπτουν από μελέτες. Ομοίως, υπάρχει ισχυρή σύσταση κατά της χρήσης καμπεργολίνης.
Ύπνος: 9 λόγοι που ξυπνάτε κάθε δύο ώρες τη νύχτα – 7 συμβουλές για να κοιμάστε καλά
«Καθοδηγούμενοι από τις καλύτερες αποδείξεις στην επιστημονική βιβλιογραφία, παρέχουμε συστάσεις που θα βελτιώσουν την ικανότητα των κλινικών να παρέχουν φροντίδα επικεντρωμένη στον ασθενή για τους ανθρώπους που έχουν το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών», δήλωσε ο Winkelman σε ανακοίνωση σύμφωνα με το HealthDay. Ένας συγγραφέας αναφέρθηκε σε πιθανές συνδέσεις με φαρμακευτικές και ιατρικές βιομηχανίες.
Πηγές: HealthDay, JCSM, NHS, Cleveland Clinic, Mayo Clinic