O καπνός της φωτιάς μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην υγεία μας. Ειδικά όσοι ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού θα πρέπει να λάβουν μέτρα προφύλαξης.
Ο καπνός που αντιμετωπίζουν αυτές τις μέρες στην Ελλάδα όσοι είναι κοντά σε περιοχές με πυρκαγιά είναι μια από τις πολλές εκθέσεις στη ρύπανση που δέχεται ο οργανισμός μας με την πάροδο του χρόνου, κάτι που δεν μπορούν να εντοπίσουν οι ειδικοί εάν ένα πρόβλημα υγείας στο μέλλον εμφανιστεί.
Σχεδόν 110.000 τετρ. χιλιόμετρα καλύπτει ο καπνός από τις πυρκαγιές το πρωί της Τρίτης. «Κρύφτηκε» ο ουρανός σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως στα νησιά του Ιονίου (Λευκάδα, Κεφαλονιά, Ιθάκη) αλλά και περιοχές όπως Αλεξανδρούπολη, Καβάλα αλλά και περιοχές όπως Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, ενώ τις τελευταίες ώρες, η πύρινη λέλαιπα μαίνεται και στην Αττική .
Τι να κάνετε εάν η φωτιά σας πλησιάζει
Ο καπνός της φωτιάς πόσο επιβαρύνει τον οργανισμό μας;
Οι ισχυροί άνεμοι εξαπλώνουν γρήγορα τη φωτιά, οι υψηλές θερμοκρασίες ενθαρρύνουν την καύση. Κατά τη διάρκεια μίας πυρκαγιάς, ο καπνός της φωτιάς αποτελείται από πληθώρα αιωρούμενων σωματιδίων, η σύσταση των οποίων εξαρτάται από το είδος του καύσιμου υλικού. Οι επιπτώσεις στην υγεία από την εισπνοή αυτών των σωματιδίων, ποικίλλουν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της σύστασης τους, τη διάμετρο τους, το βαθμό και τη διάρκεια έκθεσης, τις ατμοσφαιρικές συνθήκες, το επίπεδο της υγείας του κάθε ατόμου, καθώς και την αντίδραση του κάθε οργανισμού.
«Η πολύ σύντομη έκθεση στον καπνό της φωτιάς δεν έχει σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στον γενικό πληθυσμό. Ωστόσο, υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα σχετικά με τον τρόπο αξιολόγησης των επιπτώσεων στην υγεία από μια έκρηξη καπνού.», δήλωσε στη New York Times ο Δρ Παναγής Γαλιατσάτος, πνευμονολόγος και ιατρός εντατικής θεραπείας στο Johns Hopkins Medicine.
«Σε γενικές γραμμές, η έκθεση στον καπνό μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό των ματιών και του αναπνευστικού συστήματος, καθώς και επιδείνωση τυχόν αναπνευστικών και καρδιολογικών νοσημάτων», σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ.
«Τι συμβαίνει με το άτομο που δεν έχει εξωτερικά συμπτώματα από αυτή τη σύντομη έκθεση; Πιθανώς υπάρχουν αλλαγές στην κυκλοφορία του αίματός τους, αλλά ίσως αυτό είναι παροδικό», λέει ο ειδικός.
Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί πώς η έκθεση στον καπνό μπορεί να επηρεάσει τη γνωστική απόδοση χρόνια αργότερα ή άλλες συνέπειες,. Και επίσης οι ειδικοί δεν γνωρίζουν το ακριβές όριο για το πόση έκθεση καπνού έχει μακροπρόθεσμο αντίκτυπο. Αυτό που γνωρίζουν οι ειδικοί είναι ότι ακόμη και λίγα λεπτά έκθεσης στον καπνό της πυρκαγιάς μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στο σώμα.
Όσο περισσότερο επιμένει η φλεγμονή, τόσο περισσότερο αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά προβλήματα και εγκεφαλικά. Λίγες ημέρες ή μια εβδομάδα αυξημένης φλεγμονής πιθανότατα δεν είναι αρκετές για να οδηγήσουν σε προβλήματα υγείας στο μέλλον αλλά η φλεγμονή είναι φλεγμονή και αυτό είναι κακό» λέει ο ειδικός.
Πώς να προστατευτώ από τον καπνό της πυρκαγιάς
- Να φορέσω μάσκα; Το καλύτερο πράγμα που πρέπει να κάνετε για να αποτρέψετε την εισπνοή καπνού είναι να παραμείνετε σε εσωτερικούς χώρους. Αν πρέπει να βγείτε έξω, βάλτε μάσκα Ν95 και καλύψτε στόμα και μύτη. Η απλή χειρουργική μάσκα, ένα φουλάρι ή μια μπαντάνα δεν θα σας προστατεύσουν από τους ρύπους.
- Πώς μπορώ να διατηρήσω τον εσωτερικό αέρα καθαρό; Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, ένα καλό σύστημα φιλτραρίσματος αέρα μπορεί να μειώσει τη ρύπανση του καπνού σε εσωτερικούς χώρους κατά περίπου 50 έως 80%. Εάν διαθέτετε κεντρική μονάδα αέρα ή κλιματισμό, κλείστε τα παράθυρά σας και αλλάξτε τις ρυθμίσεις φιλτραρίσματος του συστήματός σας στην ανακύκλωση αέρα. Οι φορητοί καθαριστές αέρα με φίλτρα HEPA μπορεί να λειτουργήσουν καλά σε μικρότερους χώρους. Φορητοί ανεμιστήρες και ανεμιστήρες οροφής μπορούν επίσης να βοηθήσουν.
- Ποιος κινδυνεύει περισσότερο; Όλα τα παιδιά και οι ενήλικες με αναπνευστικές ή καρδιαγγειακές παθήσεις είναι από τα πιο ευάλωτα στις τοξίνες του καπνού. Οι ηλικιωμένοι και οι έγκυες γυναίκες διατρέχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο σοβαρών επιπτώσεων στην υγεία. Αυτά τα άτομα θα πρέπει να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια εάν παρουσιάζουν ενόχληση ή αυξημένα συμπτώματα.
- Τι πρέπει να κάνω εάν έχω πονοκέφαλο; Η εισπνοή καπνού μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους. Για να το αποφύγετε αυτό, περιορίστε τον χρόνο που περνάτε σε εξωτερικούς χώρους και προσπαθήστε να βελτιώσετε την ποιότητα του εσωτερικού αέρα. Η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τους πονοκεφάλους μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο, αλλά φάρμακα που δεν συνταγογραφούνται μπορούν να βοηθήσουν. Η ενυδάτωση είναι επίσης σημαντική.
- Μπορώ να πάω για τρέξιμο; Πιθανότατα δεν πρέπει, ειδικά αν υποφέρετε από χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις όπως το άσθμα. Κατά τη διάρκεια της άσκησης, αναπνέουμε σε μεγάλο βαθμό από το στόμα, το οποίο – σε αντίθεση με τη μύτη – δεν έχει φυσικό σύστημα φιλτραρίσματος για τους ρύπους. Η άσκηση σε πολύ μολυσμένο περιβάλλον έχει συνδεθεί με κινδύνους για την καρδιαγγειακή υγεία. Οι συνθήκες καπνού μπορεί επίσης να εμποδίσουν την ορατότητα. Επίσης, συνίσταται πλήρης αποφυγή μετακινήσεων για τους ανθρώπους με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, τους ηλικιωμένους, τα παιδιά και τις εγκύους.
- Πώς μπορώ να παρακολουθώ την ποιότητα του αέρα; Πολλές εφαρμογές, όπως το AirNow Mobile App, μπορούν να σας βοηθήσουν να παρακολουθείτε τα επίπεδα ποιότητας του αέρα.
Φωτιά: Οδηγίες προστασίας από την έκθεση στον καπνό και τα αιωρούμενα σωματίδια