Ποιος είναι ο «ηλικιακός τύπος» σας; Οι επιστήμονες αποκαλύπτουν τους τέσσερις τρόπους με τους οποίους γερνάμε βιολογικά που έχουν μεγαλύτερη σημασία από το πόσο χρονών είμαστε.
Υπάρχουν τέσσερις τύποι ηλικίας αφορούν τη λειτουργία του ήπατος, το μεταβολισμό, τα νεφρά, την υγεία του ανοσοποιητικού. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι ένα άτομο μπορεί να έχει βιολογική ηλικία 40, αλλά ανοσοποιητική ή νεφρική ηλικία 55
Η γήρανση είναι ένα αναπόφευκτο μέρος της ανθρώπινης ζωής, αλλά δεν γερνούν όλα τα μέρη του σώματος με τον ίδιο τρόπο και τον ίδιο ρυθμό με τη γήρανση του καθενός να εξαρτάται από τον τύπο στον οποίο ανήκει. Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ εντόπισαν τέσσερα βιολογικά πρότυπα γήρανσης ή ηλικιακούς τύπους, που εξηγούν γιατί ορισμένα μέρη του σώματος ορισμένων ανθρώπων αλλάζουν με τον καιρό με διαφορετικό ρυθμό από άλλα.
Οι τέσσερις ηλικιακοί τύποι για τη βιολογική ηλικία
Οι τέσσερις τύποι περιλαμβάνουν το μεταβολισμό, το ανοσοποιητικό σύστημα, το ήπαρ και τα νεφρά. Κάποιος μπορεί να έχει, για παράδειγμα, χρονολογική ηλικία 40 ετών, αλλά ηλικία ανοσοποιητικού συστήματος 45 ετών που τον θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσει μια αυτοάνοση νόσο, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ενώ ένας διαφορετικός ηπατικός ηλικιακός τύπος σε σχέση με τον χρονολογικό πιθανότατα θα έχει υψηλότερο κίνδυνο ηπατικών ασθενειών όπως η κίρρωση.
Η ομάδα ειδικών γενετικής ξεκίνησε να κατανοήσει γιατί ορισμένοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς σε διάφορες διαταραχές που σχετίζονται με τη γήρανση κατά τη διάρκεια της ζωής τους, πληροφορίες που λένε ότι θα μπορούσαν να δώσουν στους ανθρώπους καλύτερες πιθανότητες να αποτρέψουν τυχόν προβλήματα υγείας καθώς μεγαλώνουν.
Για να προσδιορίσουν τις τέσσερις κατηγορίες γήρανσης, οι ερευνητές στο Στάνφορντ πήραν δείγματα αίματος, κοπράνων, γενετικού υλικού, μεταβολίτη, πρωτεΐνης και λιπιδίων κατά τη διάρκεια δύο ετών για να δουν πώς γερνούσαν τα σωματικά συστήματα των ανθρώπων.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι με τον προσδιορισμό του ηλικιακού τύπου, οι άνθρωποι θα αποκτήσουν τη δυνατότητα να αναζητήσουν την καλύτερη τακτική πρόληψης για αυτούς, είτε αυτό σημαίνει περισσότερη να εντάξουν στην καθημερινότητα τους άσκηση που θα αποτρέψει τις μεταβολικές διαταραχές που σχετίζονται με την ηλικία είτε π.χ. να περιορίσουν την πρόσληψη αλκοόλ για την πρόληψη ηπατικής νόσου
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ επιχειρούν να προσδιορίσουν πώς γερνούν τα άτομα σε μοριακό επίπεδο με την πάροδο του χρόνου, σε μία από τις μοναδικές μελέτες του είδους της, εξετάζοντας τους τρόπους με τους οποίους το σώμα μας αλλάζει με την πάροδο του χρόνου.
Ο Δρ Μάικλ Σνάιντερ, πρόεδρος της γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ και κύριος συγγραφέας της έκθεσης για τους ηλικιακούς τύπους, ανέφερε: «Η μελέτη μας αποτυπώνει μια πολύ ολοκληρωμένη άποψη για το πώς γερνάμε μελετώντας ένα ευρύ φάσμα βιολογικών μορίων και λαμβάνοντας πολλαπλά δείγματα ανά χρόνια από κάθε συμμετέχοντα».
«Είμαστε σε θέση να δούμε ξεκάθαρα μοτίβα για το πώς τα άτομα βιώνουν τη γήρανση σε μοριακό επίπεδο, και υπάρχει αρκετή διαφορά από άτομο σε άτομο», πρόσθεσε.
Κατάφεραν να εντοπίσουν τέσσερις κύριες βιολογικές οδούς που θα μπορούσαν να εξηγήσουν γιατί ορισμένα μέρη του σώματος των ανθρώπων φθείρονται πιο γρήγορα από άλλα και πώς μπορούν να λάβουν προληπτικά μέτρα νωρίτερα στη ζωή τους.
Η ομάδα παρακολούθησε 43 υγιείς άνδρες και γυναίκες ηλικίας από 34 έως 68 ετών για δύο χρόνια. Οι ερευνητές πήραν δείγματα κοπράνων, αίματος, γενετικού υλικού, μικροβίων, πρωτεϊνών και άλλων υποπροϊόντων μεταβολικών διεργασιών κατά τη διάρκεια τουλάχιστον πέντε επισκέψεων τους και παρακολούθησαν τα επίπεδα βιολογικών μορίων με την πάροδο του χρόνου.
Ο Δρ Μάικλ Σνάιντερ, πρόεδρος της γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ και κύριος συγγραφέας της έκθεσης για τους ηλικιακούς τύπους, ανέφερε: «Η μελέτη μας αποτυπώνει μια πολύ ολοκληρωμένη άποψη για το πώς γερνάμε μελετώντας ένα ευρύ φάσμα βιολογικών μορίων και λαμβάνοντας πολλαπλά δείγματα ανά χρόνια από κάθε συμμετέχοντα.
Κατά την παρακολούθηση του τρόπου με τον οποίο άλλαξαν τα δείγματα με την πάροδο του χρόνου, η ομάδα εντόπισε 608 μόρια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να προβλέψουν τι μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την ηλικία.
Ο μεταβολικός ηλικιακός τύπος
Ένα άτομο του οποίου ο ηλικιακός τύπος είναι μεταβολικός έχει μεγαλύτερη πιθανότητα καθώς μεγαλώνει να αντιμετωπίσει προβλήματα υγείας που επηρεάζουν το μεταβολισμό του, ένα καλά συντονισμένο σύστημα χημικών αντιδράσεων στο σώμα που μετατρέπει την τροφή σε καύσιμο για τις πολλές βιολογικές διεργασίες του σώματος.
Το άτομο αυτό θα έχει περισσότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσει προβλήματα στη διαχείριση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα του και είναι πιο επιρρεπής σε καρδιακή ανεπάρκεια, αντίσταση στην ινσουλίνη, παχυσαρκία και διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή. Επίσης, μπορεί να έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνει παχύσαρκος στα τελευταία του χρόνια, ενώ μπορεί ταυτόχρονα να έχει το ανοσοποιητικό σύστημα ενός πολύ νεότερου ατόμου.
Ο ανοσολογικός ηλικιακός τύπος
Ένας ανοσολογικός ηλικιακός τύπος αναφέρεται σε ένα άτομο του οποίου το ανοσοποιητικό σύστημα γερνάει πιο γρήγορα από το υπόλοιπο σώμα. Οι άνθρωποι αυτοί συσσωρεύουν περισσότερους δείκτες φλεγμονής ολόκληρου του σώματος, η οποία είναι μια απάντηση στη μάχη του σώματος ενάντια σε επιβλαβή παθογόνα και τοξικές ενώσεις, όπως οι ελεύθερες ρίζες που εισβάλλουν στο σώμα.
Αυτά τα άτομα μπορεί επίσης να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο αυτοάνοσων νοσημάτων που προκαλούνται από μια υπερβολική απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος στα κύτταρα του ίδιου του σώματος, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο λύκος, ο διαβήτης τύπου 1 και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Ο ηπατικός ηλικιακός τύπος
Ένας ηπατικός ηλικιακός τύπος είναι αυτός στον οποίο το ήπαρ γερνά γρηγορότερα από το υπόλοιπο σώμα. Η γήρανση σχετίζεται ήδη με επιδείνωση της ηπατικής λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης ροής αίματος στο ήπαρ.
Το συκώτι είναι ένα ζωτικό όργανο επιφορτισμένο με το φιλτράρισμα και την αποτοξίνωση του αίματος, την επεξεργασία ουσιών όπως το αλκοόλ και τα ναρκωτικά και εκατοντάδες άλλες λειτουργίες ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ζωής.
Ωστόσο, ένας ηπατικός τύπος θα δει τη λειτουργία του ήπατος να επιδεινώνεται καθώς μεγαλώνει θέτοντάς τον σε υψηλότερο κίνδυνο κίρρωσης και μη αλκοολικής λιπώδους ηπατικής νόσου.
Ο νεφρικός τύπος
Ο νεφρικός τύπος αφορά στη νεφρική λειτουργία. Τα νεφρά καθαρίζουν τις άχρηστες ουσίες από το αίμα παράγοντας ούρα και εξισορροπούν τα υγρά του σώματος, στέλνοντας το καθαρό αίμα πίσω σε όλο το σώμα. Τα υγιή νεφρά βοηθούν επίσης στη διαχείριση της αρτηριακής πίεσης. Οι ηλικιακοί τύποι αυτοί διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο νεφρικών παθήσεων αργότερα στη ζωή τους.
Η χρηστικότητα των ευρημάτων
Τα ευρήματα των ερευνητών του Στάνφορντ, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature Medicine, πρότειναν ότι καθώς οι άνθρωποι κατανοούν καλύτερα ποιες βιολογικές διεργασίες είναι πιθανό να καταρρεύσουν πρώτα, θα έχουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να βελτιώσουν την υγεία τους χάνοντας βάρος, περιορίζοντας το κάπνισμα και χρήση αλκοόλ και τη διαχείριση της υψηλής αρτηριακής πίεσης και των επιπέδων γλυκόζης.
Ο Δρ Σνάιντερ είπε: «Ο ηλικιακός τύπος είναι κάτι περισσότερο από μια ετικέτα. μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να μηδενίσουν τους παράγοντες κινδύνου για την υγεία και να βρουν τους τομείς στους οποίους είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν προβλήματα στη συνέχεια.
«Το πιο σημαντικό είναι ότι η μελέτη μας δείχνει ότι είναι δυνατό να αλλάξεις τον τρόπο που γερνάς προς το καλύτερο. Αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε πώς συμβαίνει αυτό με τη συμπεριφορά, αλλά θα χρειαστούμε περισσότερους συμμετέχοντες και περισσότερες μετρήσεις με την πάροδο του χρόνου για να κατανοήσουμε πλήρως τον μηχανισμό αυτό».