Κάνουμε ένα βήμα αναμόρφωσης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, δήλωσε η Ειρήνη Αγαπηδάκη. Ενστάσεις από την αντιπολίτευση.
Η διεύρυνση της «δεξαμενής» των προσωπικών γιατρών, η δυνατότητα εγγραφής του ανήλικου πληθυσμού ηλικίας έως 16 ετών σε προσωπικό παιδίατρο, η σύσταση πανεπιστημιακών κέντρων υγείας και η χορήγηση ειδικού κινήτρου για την προσέλκυση γιατρών που θα επιλέξουν να εκπαιδευτούν στις ειδικότητες της γενικής οικογενειακής ιατρικής και της εσωτερικής παθολογίας το 2025, περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας για την ΠΦΥ που συζητείται, από σήμερα στην επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, και αναμένεται να ψηφιστεί στην ολομέλεια έως τα μέσα του μήνα.
Προσωπικός γιατρός: Ποιοι γιατροί συμμετέχουν στο σύστημα και πώς γίνεται η εγγραφή
Με το νομοσχέδιο:
Επανακαθορίζονται οι κατηγορίες των Προσωπικών Ιατρών. Στη δεξαμενή των προσωπικών γιατρών εντάσσονται οι αγροτικοί γιατροί, οι ειδικευόμενοι στην εσωτερική παθολογία και τη γενική ιατρική, αλλά και αμιγώς ιδιώτες γιατροί (δηλαδή εκτός σύμβασης με τον ΕΟΠΥΥ οι οποίοι ωστόσο θα αμείβονται από τον πολίτη που θα τους επιλέξει). Οι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ προσωπικοί γιατροί διατηρούν το δικαίωμα να παρέχουν υπηρεσίες προσωπικού γιατρού και ως αμιγώς ιδιώτες, υπό την προϋπόθεση ότι δεν μεταβάλλουν τη σχέση που έχουν με τους ήδη εγγεγραμμένους ως συμβεβλημένοι.
Εισάγονται κίνητρα για τους νέους γιατρούς προκειμένου να επιλέξουν τις ειδικότητες της γενικής οικογενειακής ιατρικής και της εσωτερικής παθολογίας. Κάθε γιατρός που υποβάλλει εντός του 2025 αίτηση για τις συγκεκριμένες ειδικότητες θα λάβει επιπλέον των προβλεπόμενων αποδοχών του και εφάπαξ ποσό 40.000 ευρώ (μεικτά). Προϋπόθεση για τη λήψη του ποσού αυτού είναι να μην αλλάξει ειδικότητα και να συμμετάσχει στις εξετάσεις για την απόκτηση τίτλου εντός ενός έτους από τη συμπλήρωση του απαιτούμενου χρόνου εκπαίδευσης.
Όσοι πολίτες δεν πραγματοποιήσουν εγγραφή σε Προσωπικό Ιατρό της επιλογής τους έως την 01.06.2025, θα εγγράφονται από το σύστημα αυτομάτως σε Προσωπικό Ιατρό. Η εγγραφή θα γίνεται σε επίπεδο δήμου ή όμορων δήμων ώστε ο πολίτης να έχει πρόσβαση σε ιατρό κοντά στο μέρος όπου κατοικεί, μειώνοντας τα εμπόδια πρόσβασης.
Προσωπικός γιατρός: Στη Βουλή το σχέδιο νόμου-Τι προβλέπεται για όσους δεν εγγραφούν
Καθιερώνεται σύστημα δεικτών απόδοσης των προσωπικών ιατρών, βάσει αντικειμενικών δεδομένων, όπως η συμμετοχή του εγγεγραμμένου πληθυσμού σε δράσεις πρόληψης κ.λπ.
Προβλέπεται έκδοση υπουργικής απόφασης για τη διαδικασία για τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση των προσωπικών ιατρών και την έκδοση κατευθυντήριων γραμμών και πρωτοκόλλων, στη βάση των διεθνών προτύπων, με τα οποία εξειδικεύονται τα καθήκοντα και οι υποχρεώσεις των προσωπικών ιατρών.
Δρομολογείται η δωρεάν πρόσβαση παιδιών 0-16 ετών σε Προσωπικό Παιδίατρο.
Ιδρύονται Πανεπιστημιακά Κέντρα Υγείας ένα σε κάθε Ιατρική Σχολή/Τμήμα της χώρας, με βασικό μέλημα την παροχή υπηρεσιών Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας στους πολίτες, την εκπαίδευση ιατρών της ΠΦΥ, την έρευνα, την ανάπτυξη προγραμμάτων με στόχο την προαγωγή υγείας της κοινότητας και την παροχή υπηρεσιών τηλεϊατρικής.
Προβλέπονται Σταθμοί Τηλεϊατρικής στα Πανεπιστημιακά Κέντρα Υγείας, προκειμένου να αντιμετωπίζονται περιπτώσεις Επείγουσας Ιατρικής και να είναι δυνατό να εξετάζονται πολίτες που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές.
Σε ποσοστό περίπου 55% έμεινε ανεφάρμοστη η μεταρρύθμιση του προσωπικού ιατρού
Σύμφωνα με τα δεδομένα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), στην Ελλάδα μόνο το 6% του συνόλου των ιατρών είναι ειδικευμένοι στις ειδικότητες της γενικής/οικογενειακής ιατρικής ή εσωτερικής παθολογίας, ειδικότητες οι οποίες συγκροτούν τον θεσμό του προσωπικού ιατρού, καθόσον αφορά στον ενήλικο πληθυσμό, σε αντίθεση με τον μέσο όρο των ευρωπαϊκών χωρών που είναι 20%.
Σημαντικό μειονέκτημα του θεσμού είναι ότι η πλειονότητα των υφιστάμενων σήμερα ιατρών στις ειδικότητες της γενικής/οικογενειακής ιατρικής και της εσωτερικής παθολογίας δεν επιθυμεί να ενταχθεί στον θεσμό του προσωπικού ιατρού, λόγω του ότι τα οικονομικά κίνητρα είναι χαμηλότερα σε σχέση με τις εναλλακτικές που τους παρέχονται στον ιδιωτικό τομέα. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα η μεταρρύθμιση του προσωπικού ιατρού να έχει μείνει ανεφάρμοστη σε ποσοστό περίπου 55% του συνόλου των ληπτών υπηρεσιών υγείας, όπως καταγράφεται στην αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου.
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται σύστημα αξιολόγησης των προσωπικών ιατρών, το οποίο βασίζεται σε ποιοτικούς και ποσοτικούς δείκτες απόδοσης και συνοδεύεται με τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων. Οι ποιοτικοί και ποσοτικοί δείκτες σχετίζονται με τα καθήκοντα των προσωπικών ιατρών και αφορούν, ενδεικτικά, στην πρόληψη και προαγωγή της υγείας των εγγεγραμμένων ληπτών υπηρεσιών υγείας (όπως καταγραφή δεδομένων και παροχή συμβουλών για την κατάσταση της υγείας του λήπτη υπηρεσιών υγείας και συμμετοχή του λήπτη υπηρεσιών υγείας σε δράσεις πρόληψης), στη διαχείριση των χρόνιων νοσημάτων (όπως καταγραφή δεδομένων αναφορικά με την αρτηριακή πίεση και το άσθμα), στον εγγραμματισμό υγείας των εγγεγραμμένων ληπτών υπηρεσιών υγείας και στη σχέση ιατρού – ασθενούς.
Απλός πτυχιούχος ιατρικής γίνεται προσωπικός γιατρός-Έντονες αντιδράσεις
Ειρήνη Αγαπηδάκη: Bήμα για την αναμόρφωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας
«Αυτό το νομοσχέδιο είναι το πρώτο βήμα αναμόρφωσης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ). Ούτε εγώ προσωπικά ούτε συνολικά η ηγεσία του υπουργείου Υγείας είμαστε μάγοι. Είμαστε άνθρωποι που επιχειρούμε μέσα σε μια δύσκολη πραγματικότητα να φέρουμε λύσεις και αυτές τις λύσεις τις εφαρμόζουμε σταδιακά. Δεν έχουμε μαγικές λύσεις. Όποιος έχει μαγικές λύσεις, ας φέρει ένα νομοσχέδιο που θα λύνει όλα τα προβλήματα. Εγώ δεν έχω τέτοιες ικανότητες…», ανέφερε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, σχολιάζοντας τις επικρίσεις της αντιπολίτευσης ότι δεν αποδίδει η κυβερνητική πολιτική.
Η κ. Αγαπηδάκη αναφέρθηκε σε όσα έχουν ήδη υλοποιηθεί για την ενίσχυση των ΤΟΜΥ και ενημέρωσε τους βουλευτές ότι το επόμενο διάστημα θα ακολουθήσει μια νέα νομοθετική παρέμβαση για τις Κινητές Ομάδες Υγείας, τις ΚΟΜΥ. «Επιπλέον των προγραμμάτων προληπτικών εξετάσεων-η χώρα έχει το πρώτο πρόγραμμα οργανωμένο πρόληψης, στην ιστορία της, για τα κυριότερα χρόνια νοσήματα– και της ενίσχυσης που έχουμε κάνει στην πρωτοβάθμια σε εξοπλισμό, σε υποδομές και σε προσλήψεις, θα φέρουμε και τις ΚΟΜΥ», είπε η Ειρήνη Αγαπηδάκη και εξήγησε ότι η επικείμενη νομοθετική παρέμβαση θα επιχειρήσει να δώσει ανάσα για τις ορεινές και νησιωτικές περιοχές, όπου υπάρχει γερασμένος πληθυσμός και πληθυσμός με κοινωνικές και υγειονομικές ανάγκες και με το μοντέλο των Κινητών Ομάδων της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας θα επιχειρηθεί ολιστική φροντίδα. «Θα μπορούν να επισκέπτονται τους ανθρώπους κατ΄οίκον, να τους παρέχουν ιατρικές υπηρεσίες αλλά και κοινωνικές υπηρεσίες», είπε η αναπληρώτρια υπουργός και διευκρίνισε: «Μπορεί για παράδειγμα, κάποιος να είναι μόνος του σε ένα χωριό, τα παιδιά του να είναι σε άλλη χώρα, σε άλλη πόλη, να δικαιούται ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και να μην έχει κάποιον να του κάνει τα χαρτιά».
Παράλληλα ανέφερε ότι η πρωτοβάθμια φροντίδα θα ενισχυθεί και με τη βελτίωση των δεξιοτήτων των επαγγελματιών υγείας δεδομένου ότι έχει προγραμματιστεί, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια, η εκπαίδευση 10.000 επαγγελματιών της πρωτοβάθμιας στις νέες δεξιότητες που έχουν να κάνουν με τις αλλαγές συμπεριφορών υγείας.
«Το νομοσχέδιο αυτό έχει πολλά θετικά στοιχεία», είπε η Ειρήνη Αγαπηδάκη και δήλωσε ότι το υπουργείο είναι ανοιχτό αν υπάρχουν προτάσεις σε θετική κατεύθυνση, μέχρι το νομοσχέδιο να εισαχθεί στην ολομέλεια, να τις συζητήσει.
Οι θέσεις των κομμάτων
Η εισηγήτρια της Νέας Δημοκρατίας Μαρία Κεφάλα είπε ότι το νομοσχέδιο ακουμπά τον πυρήνα της προωθούμενης πολιτικής της κυβέρνησης στον τομέα της υγείας προτάσσοντας την πρόληψη, μέσα από την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Ιδίως για την αναμόρφωση του θεσμού του προσωπικού γιατρού, η βουλευτής της ΝΔ, είπε ότι επιδίωξη είναι να καταστεί ο θεσμός αυτός, ο πυλώνας ενός συστήματος προληπτικής ιατρικής και να διασφαλιστεί επαρκής αναλογία προσωπικών γιατρών προς τους λήπτες υπηρεσιών υγείας. «Ο προσωπικός γιατρός δεν είναι αυτός που απλά και μόνο συνταγογραφεί αλλά είναι αυτός που παρέχει τις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, με ιδιαίτερη έμφαση στην εφαρμογή δράσεων πρόληψης και στην υποστήριξη, τον προσανατολισμό και την υπεύθυνη καθοδήγηση των ασθενών και των ληπτών υγείας, μέσα στο σύστημα υγείας», είπε η Μαρία Κεφάλα.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Παναγιωτόπουλος κατηγόρησε την κυβέρνηση για «αποτυχία νομοθετικών παρεμβάσεων στο θέμα της πρωτοβάθμιας», όπως άλλωστε προκύπτει και από την εισηγητική έκθεση που συνοδεύει το κείμενο το σχεδίου νόμου, αφού «ομολογείται ότι, παρά τους νόμους, παρά τις προθεσμίες, τους αποκλεισμούς, και κυρίως παρά τις απειλές περί κυρώσεων, έχει εγγραφεί σε προσωπικό γιατρό μόλις το 55% του πληθυσμού».
Κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν έχει σχέδιο για την πρωτοβάθμια, ότι απαξιώνει συνεχώς το δημόσιο σύστημα υγείας, διότι έχει… αλλεργία σε καθετί που δεν είναι ιδιωτικό και ότι ενώ διατείνεται ότι προωθεί την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας υγείας, στην πραγματικότητα φέρνει «τσαπατσούλικες» παρεμβάσεις και «γονατογραφήματα» που θα αναγκάσουν τους πολίτες να στραφούν στον ιδιωτικό τομέα.
Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ Ιωάννης Τσίμαρης είπε ότι στο νομοσχέδιο κυριαρχούν η προχειρότητα, τα λάθη και οι ασάφειες. Ως χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της διαχείρισης, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, ανέφερε ότι το υπουργείο συμπεριλαμβάνει τους ειδικευόμενους γιατρούς της γενικής ιατρικής, κατά την εκπαίδευσή τους, στον προσωπικό γιατρό αλλά και ότι το υπουργείο επιχειρεί να επιστρατευτούν οι αγροτικοί γιατροί όλης της χώρας για να αναλάβουν τον ρόλο του προσωπικού γιατρού. «Είναι ένα σκεπτικό που ξεφεύγει πολύ από το πρότυπο μιας ιδανικής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, καθώς οι αγροτικοί γιατροί είναι ανειδίκευτοι γιατροί που παραμένουν σε μια περιοχή, περίπου 12 μήνες, και μετά αποχωρούν, για να συνεχίσουν την ειδικότητά τους. Είναι άλλο όμως η εκπαίδευση και άλλο η κλινική πρακτική», είπε ο κ. Τσίμαρης και αναρωτήθηκε πού εφαρμόζεται παγκοσμίως, οι ειδικευόμενοι να ασκούν έργο ειδικευμένου.
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Γιώργος Λαμπρούλης είπε η αναμόρφωση του θεσμού του προσωπικού γιατρού, έχει κυρίως, ως περιεχόμενο, την ένταξη στο θεσμό των ανειδίκευτων πτυχιούχων των ιατρικών σχολών ή αυτών που θέλουν να αποκτήσουν τον τίτλο κάποιας ειδικότητας. «Έτσι με αυτή την στόχευση, η κυβέρνηση βαφτίζει τις παλιές θέσεις της υπηρεσίας υπαίθρου σε υπηρεσία προσωπικού γιατρού, όπου αυτοί οι γιατροί, με μια ταχύρρυθμη εκπαίδευση, για ένα μήνα, θα αναλαμβάνουν να επιτελούν αυτό το ρόλο. Αυτό το μέτρο αντιστοιχεί σε υπηρεσίες… ό,τι να ‘ναι, και από όπου να ‘ναι…. Αρκεί το κόστος να είναι εντός των δημοσιονομικών στόχων», είπε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ και πρόσθεσε ότι αυτά θα συμβούν με δεδομένη την «σχεδόν ανύπαρκτη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, με τις τεράστιες ελλείψεις σε γιατρούς και νοσηλευτές και την παντελή έλλειψη αρκετών ειδικοτήτων σε πολλές περιοχές της χώρας και σχεδόν ανύπαρκτο εξοπλισμό».
Η ειδική αγορήτρια της Ελληνικής Λύσης Μαρία Αθανασίου είπε ότι αν οι πολίτες συνεχίσουν να πληρώνουν, από την τσέπη τους, για όλες σχεδόν τις πρωτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας, δεν θα είναι δυνατό να υπάρξει προσωπική σχέση γιατρού με ασθενή και δεν θα μπορέσει να ολοκληρωθεί αυτός ο θεσμός. Αυτό συμβαίνει, είπε η βουλευτής της Ελληνικής Λύσης, ενώ δεν ενισχύθηκαν ούτε τα ΤΟΜΥ. Όπως εξάλλου ανέφερε, με το νομοσχέδιο εισάγονται στο σύστημα της πρωτοβάθμιας γιατροί χωρίς δεξιότητες πρωτοβάθμιας, αγροτικοί γιατροί δηλαδή μη ειδικευμένοι γιατροί.
Ο ειδικός αγορητής της Νέας Αριστεράς Οζγκιούρ Φερχάτ είπε ότι το νομοσχέδιο αποτελεί «άλλο ένα λιθαράκι στη διάλυση της δημόσιας υγείας», αν και η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας αποτελεί κομβικό σημείο για την πρόληψη και την προαγωγή της δημόσιας υγείας. «Αυτό που με συνέπεια νομοθετεί η κυβέρνηση είναι η δημιουργία γιατρών, υπηρεσιών υγείας και ασθενών πολλών ταχυτήτων», είπε ο βουλευτής της Νέας Αριστεράς και πρόσθεσε ότι τώρα «βαφτίζονται οι αγροτικοί γιατροί και οι ειδικευόμενοι της γενικής ιατρικής, προσωπικοί γιατροί».
Ο ειδικός αγορητής της «Νίκης» Νίκος Παπαδόπουλος είπε ότι η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο «δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται για να αυξήσει την αξιοπιστία του ΕΣΥ που ολοένα και υποβαθμίζεται». Το πρώτο βήμα που θα έπρεπε να κάνει η κυβέρνηση, και τότε η «Νίκη» θα το ψήφιζε, είπε ο κ. Παπαδόπουλος, θα ήταν ένα νομοσχέδιο για την μισθολογική αναβάθμιση των υγειονομικών που «πένονται».
Ο ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας Σπύρος Μπιμπίλας αναφέρθηκε στην «κακή κατάσταση» στα δημόσια νοσοκομεία και της Αθήνας και της Περιφέρειας όπου «συνεχίζουν να στοιβάζονται οι ασθενείς». Ο κ. Μπιμπίλας μίλησε για τις ανάγκες σε προσωπικό, σε αυξήσεις των μισθών, με αύξηση του προϋπολογισμού για την υγεία. Ερωτηματικά, όπως είπε, δημιουργεί κυρίως η πρόβλεψη ότι οι πολίτες θα πληρώνουν από την τσέπη τους τον προσωπικό γιατρό, αν είναι ιδιώτης γιατρός.
Ο ειδικός αγορητής των «Σπαρτιατών» Πέτρος Δημητριάδης είπε ότι ενώ σε όλες τις «σοβαρές» χώρες του κόσμου υπάρχει οργανωμένο πλαίσιο για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, που λειτουργεί προληπτικά και εξυπηρετεί άμεσα τον πολίτη, στην Ελλάδα σε μεγάλο βαθμό οι πολίτες απευθύνονται στα νοσοκομεία και πιέζεται το σύστημα που υποχρηματοδοτείται. Ο βουλευτής σχολίασε ότι δίνεται η δυνατότητα, με το νομοσχέδιο, να είναι προσωπικοί γιατροί οι αγροτικοί γιατροί, αν και δεν έχουν ειδικότητα και ανά δώδεκα μήνες υπηρετούν σε άλλο μέρος. Σε λάθος κατεύθυνση, όπως είπε, είναι και η πρόβλεψη για την ένταξη στο θεσμό του προσωπικού γιατροί, και των ειδικευόμενων γιατρών.