Σε ποια θέση βρίσκεται η Ελλάδα σε θανάτους μεταξύ 40 χωρών του ΟΟΣΑ. Ποιος ο ρόλος του ΕΣΥ στο θλιβερό ρεκόρ θανάτων.
Ρεκόρ υπερβάλλουσας θνητότητας καταγράφηκε στην Ελλάδα το 2022, κατά τη διάρκεια της πανδημίας covid-19. Η Ελλάδα βρίσκεται στην πέμπτη χειρότερη θέση μεταξύ 41 χωρών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). H υπέρβαση θανάτων άγγιξε το 12%, όταν το μέσο ποσοστό αύξησης στον Οργανισμό ήταν μόλις 5,3%. Αυτό προκύπτει, μεταξύ άλλων, από έκθεση του ΟΟΣΑ, με θέμα «Πρόσφατες τάσεις στη θνησιμότητας: Ο αντίκτυπος της δημογραφικής αλλαγής».
H έκθεση εξετάζει τα δεδομένα από την αρχή της πανδημίας μέχρι και 3 χρόνια μετά και προσπαθεί να καταγράψει ποιες χώρες είχαν τους περισσότερους θανάτους.
Τι είναι η υπερβάλλουσα θνητότητα
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο δείκτης της υπερβάλλουσας θνητότητας ή θνησιμότητας αποτελεί έναν δείκτη της επίδρασης της πανδημίας στο συνολικό αριθμό θανάτων. Σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς, η υπερβάλλουσα θνησιμότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συγκρίσεις της επίδρασης της πανδημίας στη θνησιμότητα μεταξύ διαφορετικών περιοχών. Σημειώνεται ότι η υπερβάλλουσα θνησιμότητα ορίζεται ως η διαφορά μεταξύ του αριθμού των θανάτων από κάθε αίτια σε μια χρονική περίοδο (π.χ πανδημία) και του αναμενόμενου αριθμού θανάτων στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Ποιες χώρες κατέγραψαν μείωση και ποιες αύξηση
Στο σύνολο των χωρών – μελών, οι ειδικοί του ΟΟΣΑ κατέγραψαν αύξηση της θνητότητας την περίοδο 2020 – 2022. Ωστόσο υπάρχουν και εκπλήξεις, όπως η Νέα Ζηλανδία που κατέγραψε μείωση θανάτων κατά την διάρκεια της πανδημίας, 4,4%. Αντίθετα, μεγάλη αύξηση καταγράφεται σε χώρες όπως το Μεξικό (30,5%) αλλά και η Κολομβία (23,5%).
Στοιχεία για την Ευρώπη
Στην πρώτη φάση της πανδημίας (έως το τέλος του 2020), στην Ευρώπη επλήγησαν σοβαρά η Ιταλία, η Ισπανία, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο, με αυξήσεις στην αναμενόμενη θνητότητα μεταξύ 10% και 15%. Ακολούθησε αύξηση στην Πολωνία και στην Τσεχία.
Τα μέσα ποσοστά θνησιμότητας στις χώρες του ΟΟΣΑ μειώθηκαν σημαντικά το 2022, χάρη στη συνεχιζόμενη ανάπτυξη προγραμμάτων μαζικού εμβολιασμού και λιγότερο θανατηφόρων παραλλαγών του κορονοϊού. Δεν συνέβη το ίδιο στο Μεξικό και στην Κολομβία, όπου υπήρξε αύξηση 5,7% και 8,9% αντίστοιχα.
Θλιβερό ρεκόρ στην Ελλάδα
Η υψηλότερη αύξηση της θνησιμότητας, της τάξεως του 12% καταγράφεται στην Ελλάδα, λόγω του υψηλού ακόμη αριθμού θανάτων που αναφέρθηκαν από Covid -19 το πρώτο εξάμηνο του έτους. Ακολούθησε κορύφωση των θανάτων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, πιθανώς λόγω του καύσωνα, ενώ ρόλο έπαιξαν και άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Οι περισσότεροι θάνατοι αφορούν τους άνω των 65 ετών. Η μέση υπερβάλλουσα θνητότητα στην τριετία της πανδημίας ήταν υψηλότερη στην ηλικιακή ομάδα άνω των 65 ετών (5,6%), ακολουθούμενη από την ομάδα 45 – 64 ετών (4,5%), ενώ η αύξηση για την ηλικιακή ομάδα 0 – 44 ετών ήταν της τάξης του 1,1%.
Χώρες με μεγάλο πληθυσμό ηλικιωμένων όπως η Ελλάδα, η Πολωνία και η Λιθουανία σημείωσαν υψηλή αύξηση στη θνητότητα στους άνω των 65 ετών (10% – 12%). Το ίδιο συνέβη για χώρες, όπως η Γερμανία και η Φινλανδία.
Εξαίρεση η Σουηδία
Αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση της Σουηδίας, η οποία είχε υπερβολική θνητότητα στους άνω των 65 ετών στην αρχή της πανδημίας, αλλά ακολούθησε μείωση της υπερβάλλουσας θνητότητας σε ποσοστά κάτω από την προ-πανδημική περίοδο.
Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, τα ανθεκτικά συστήματα Υγείας έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της Covid -19 και άλλων σύνθετων απειλών, όπως καύσωνες και γρίπη. Αξίζει να σημειωθεί ότι όσο καλύτερη ήταν η πρόσβαση στα συστήματα την προ-πανδημική περίοδο, τόσο καλύτερα ήταν τα αποτελέσματα.