Λόγο και συμμετοχή στη διαμόρφωση του νέου Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) πρέπει να έχουν οι λήπτες υπηρεσιών υγείας και η Φωνή των Ασθενών επιβάλλεται να ενδυναμωθεί περαιτέρω στη χάραξη πολιτικών υγείας.
Αυτό ήταν το συμπέρασμα των εργασιών του 12ο Πανελληνίου Συνεδρίου Ασθενών που διοργάνωσε η Ένωση Ασθενών Ελλάδας, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και τη συμμετοχή εκπροσώπων της Πολιτείας, της Ακαδημαϊκής και Επιστημονικής Κοινότητας, της Βιομηχανίας, της Κοινωνίας των Πολιτών και των εκπροσώπων Συλλόγων Ασθενών από όλη την Ελλάδα, με τίτλο «Συνδιαμορφώνοντας ένα Νέο ΕΣΥ».
Το φετινό συνέδριο έδειξε για άλλη μια φορά το δρόμο για τη συμμετοχή των ασθενών στις πολιτικές διεργασίες και αποφάσεις που αφορούν την υγεία.
Οι θεματικές του Συνεδρίου
Οι θεματικές του διήμερου συνεδρίου (20-21 Νοεμβρίου) κάλυψαν σημαντικά και ακανθώδη θέματα που σχετίζονται με τη διαμόρφωση ενός δίκαιου και βιώσιμου Εθνικού Συστήματος Υγείας, όπως:
- πρόληψη και πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας
- κλιματική κρίση
- συμμετοχή των ασθενών σε λήψη αποφάσεων για πολιτικές υγείας
- νέος Υγειονομικός Χάρτης και ιδιωτικές δαπάνες στην Υγεία
- αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας
- πρόσβαση των ασθενών στην καινοτομία και σε κλινικές μελέτες
Συμμετοχή των ασθενών σε όλα τα κρίσιμα όργανα λήψης αποφάσεων
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας αναγνώρισε τη σημασία και την προστιθέμενη αξία της συμμετοχής των ασθενών και των εκπροσώπων τους, στη διαμόρφωση πολιτικών, στη λήψη αποφάσεων και στην αξιολόγηση υπηρεσιών και μεταρρυθμίσεων, η οποία ήδη γίνεται πράξη, και δεσμεύτηκε για την περαιτέρω έμπρακτη θεσμική θωράκιση και ενίσχυση του ρόλου αυτού.
Ο Υπουργός Υγείας Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, αφού αναφέρθηκε στα μεγάλα στοιχήματα που πρέπει να κερδίσει το σύστημα υγείας, που έχουν να κάνουν με την πρόσβαση, την ισότητα και την παρακολούθηση των χρόνιων ασθενών, αρίθμησε στρατηγικούς στόχους του Υπουργείου, όπως:
- η δημιουργία κέντρων αναφοράς
- η ψηφιοποίηση
- το Μητρώο Καρκίνου
- το Εθνικό Δικτύου ΜΑΦ για την αντιμετώπιση των εγκεφαλικών και αντίστοιχων μονάδων για το Τραύμα
- τη συγκρότηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Άνοια
- την Εθνική Δράση κατά της παιδικής παχυσαρκίας
- τα προγράμματα για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού
Στη συζήτηση που ακολούθησε με εκπροσώπους της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, ο Υπουργός αναφέρθηκε στο επικείμενο σχέδιο νόμου που θα θεσμοθετεί το ρόλο του φροντιστή, και στην πρόθεση νομοθέτησης της δυνατότητας σε πολίτες να αναλάβουν ρόλο φροντιστή σε συγγενείς τους.
Ο Υπουργός κάλεσε τα μέλη της Ένωσης Ασθενών να συμμετέχουν σε όλα τα κρίσιμα όργανα λήψης αποφάσεων, σε όλες τις επιτροπές που εισηγούνται κρίσιμες πολιτικές, δηλώνοντας ότι οι ασθενείς πρέπει να συμμετέχουν παντού, να αξιολογούν και να συμμετέχουν στα συστήματα αξιολόγησης και απόδοσης των υγειονομικών μονάδων για να υπάρχει πραγματικά μια συμπόρευση με την κοινωνία.
Η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, αναφερόμενη στο ζήτημα της συμβολής των Συλλόγων Ασθενών στη διαμόρφωση πολιτικών υγείας τόνισε ότι πρέπει να ενισχυθεί όχι μόνο γιατί είναι το σωστό ηθικά και το δίκαιο κοινωνικά αλλά γιατί είναι και το σωστό επιστημονικά.
Συνεπώς, είναι απαραίτητη η θεσμική συμμετοχή η οποία θα λάβει πολύ πιο επίσημη μορφή, ενώ έχει ενταχθεί ένα πρόγραμμα στο ταμείο ανάκαμψης για το σκοπό αυτό ώστε μεταξύ άλλων να αναβαθμιστεί και το επίπεδο εκπροσώπησης, καθώς οι Σύλλογοι Ασθενών αποτελούν ένα πολύτιμο μέσο που παρέχει επί σειρά ετών άτυπα πολλές υπηρεσίες στους ασθενείς.
Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να εστιάσουμε στην περαιτέρω αναβάθμιση του ρόλου της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας. Αυτό θα οδηγήσει και στην εκπροσώπηση των ασθενών σε ανώτερο επίπεδο.
Σύμπλευση απόψεων των εκπροσώπων των πολιτικών κομμάτων
Αντίστοιχη σύμπλευση απόψεων για τη συμμετοχή των ληπτών υπηρεσιών υγείας στη χάραξη πολιτικών υγείας, υπήρξε μεταξύ των εκπροσώπων των πολιτικών κομμάτων που συμμετείχαν στις εργασίες του Συνεδρίου.
Ο Βουλευτής Α’ Ανατολικής Αττικής της Νέας Δημοκρατίας και Πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής Βασίλειος Οικονόμου, ανέφερε ότι η θεσμοθέτηση της συμμετοχής των ασθενών έγινε το 2022 και οι εμπλεκόμενοι είναι υποχρεωμένοι πλέον να ακούν τους ασθενείς για τις παρεμβάσεις που κάνουν. Η επιτροπή της Βουλής καλεί πάντα τους ασθενείς όπως και τους επιστήμονες και τους επαγγελματίες για τη λήψη των αποφάσεων και του ελέγχου του νομοθετικού έργου.
Ο Τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και Βουλευτής Αχαΐας Ανδρέας Παναγιωτόπουλος, ανέφερε πως οι ενώσεις ασθενών αποτελούν σημαντικό παράγοντα στη χάραξη των πολιτικών υγείας οδηγώντας σε μεγαλύτερη ασφάλεια του Συστήματος Υγείας. Τάχθηκε υπέρ του να γίνει η συμμετοχή των ασθενών υποχρεωτική και να μην επαφίεται στην διακριτική ευχέρεια του Υπουργείου.
Ο Υπεύθυνος ΚΤΕ Υγείας, ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και Βουλευτής Ιωαννίνων Ιωάννης Τσίμαρης, υπογράμμισε ότι οι ασθενείς θα πρέπει να καλούνται να υποβάλουν τις προτάσεις τους συμβουλευτικά όταν διαμορφώνεται ο νόμος σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές.
Τονίζοντας τη σημασία της εγγραματοσύνης των εκπροσώπων ανέφερε ευρωπαϊκές καλές πρακτικές και κατέληξε ότι οι ασθενείς μπορούν να βοηθήσουν την Πολιτεία να επαληθεύσει αν τα δεδομένα που έχει βάση των ερευνών ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ώστε να είναι δυνατό να ληφθούν σωστές αποφάσεις.