Οικονομικές δυσκολίες, παράνομες χρεώσεις, ελλείψεις φαρμάκων, καθυστερήσεις στα ραντεβού με γιατρό είναι τα συχνότερα προβλήματα των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη.
Τις στρεβλώσεις του συστήματος υγείας «πληρώνουν» οι πάσχοντες με Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ), αναφορικά με τη συνταγογράφηση φαρμάκων και αναλώσιμων υγειονομικών και ιατροτεχνολογικών υλικών, την εκτέλεση των συνταγών και τα ποσά που δαπανούν για τη φαρμακευτική τους αγωγή. Τα ευρήματα πανελλαδικής έρευνας, από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων-Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ), σε συνεργασία με τον επίκουρο Καθηγητή Οικονομικών της Υγείας Κώστα Αθνανασάκη, που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του 1ου Diabetes Empowerment Forum, με αφορμή την 14η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, είναι απογοητευτικά.
Ποια προβλήματα αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με ΣΔ
Το 40% των ασθενών με ΣΔ αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Η κατάσταση είναι χειρότερη για τους ανασφάλιστους διαβητικούς που υπολογίζονται στο 6%.
Για αναλώσιμα όσο και για φάρμακα υπάρχει ένα ποσοστό πασχόντων που πληρώνουν συμμετοχή στο φαρμακείο για την εκτέλεση της συνταγής τους, κάτι που είναι παράνομο, καθώς απαγορεύεται ρητά η μετακύληση κόστους στον πάσχοντα.
Παράλληλα, σοβαρό πρόβλημα παρατηρείται με τη διαθεσιμότητα των αναλωσίμων, ειδικά από τον Σεπτέμβριο του 2023.
Τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη, χρήστες συσκευών συνεχούς έγχυσης ινσουλίνης, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν άλλο προϊόν, λόγω δέσμευσης πενταετίας από τον ΕΚΠΥ του ΕΟΠΥΥ. Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που υπάρξουν ελλείψεις, κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς τα απαραίτητα αναλώσιμα ιατροτεχονολογικά προϊόντα για την υποστήριξη της υγείας τους.
Το θέμα των ελλείψεων αναδεικνύει ένα ακόμα σοβαρό ζήτημα που σχετίζεται με τους ανασφάλιστους πάσχοντες, καθώς, ο μόνος τρόπος να προμηθευτούν τα αναλώσιμά τους είναι είτε από τα Γενικά Νοσοκομεία της χώρας, τα οποία στερούνται, σε πολλές περιπτώσεις, ποιότητας και αξιοπιστίας, ή από Συλλόγους Ατόμων με Διαβήτη, ομάδες διαδικτύου και φίλους. Αυτό συνεπάγεται κακό έλεγχο, κακή ρύθμιση, οικονομική επιβάρυνση των πασχόντων, καθώς και οικονομική επιβάρυνση του Ε.Σ.Υ..
Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα που αποτυπώνεται στην έρευνα είναι η καθυστέρηση στα ραντεβού των Διαβητολογικών Κέντρων και Ιατρείων.
Ένα στα 5 ραντεβού γίνεται με καθυστέρηση και ο λόγος είναι ο έντονος συνωστισμός στους χώρους αναμονής των ιατρείων με το πρόβλημα να έχει ενταθεί τελευταία καθώς έχουν κλείσει 5 Διαβητολογικά Ιατρεία, κυρίως στην περιφέρεια.
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης σε αριθμούς
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ, το 2023 οι πάσχοντες από ΣΔ ανέρχονται σε 1.193.003, εκ των οποίων το 1.185.734 είναι τύπου 2 και 51.842 τύπου 1 ( παιδικός διαβήτης).
Επίσης 35.453 είναι άλλοι τύποι ΣΔ, 21.136 ΣΔ της κύησης, 37 νεογνικός ΣΔ και 1.371 ασθενείς με ινσουλινοπενία μετά από ιατρικές πράξεις.
Τα βασικά ευρήματα της μελέτης
Η μελέτη διενεργήθηκε την περίοδο 5-25 Οκτωβρίου 2022. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν 843 άτομα με ΣΔ τύπου 1 και με ΣΔ τύπου 2.
- • Το 41% των ατόμων με ΣΔ τον περισσότερο καιρό έχουν οικονομικά προβλήματα. Δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν τα καθημερινά έξοδα και στην πληρωμή λογαριασμών. Σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 43,6% έναντι με το 31,4 % του γενικού πληθυσμού.
• Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι 6% των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη είναι ανασφάλιστοι
Οι ασφαλισμένοι με ΣΔ τύπου 1:
- Το 40,1% χρησιμοποιούν αντλία ινσουλίνης ένταντι του 59,9% που χρησιμοποιεί πένα
Το 27% συνταγογράφησε τον τελευταίο μήνα αναλώσιμα , έναντι ποσοστού 70% που συνταγογράφησε εντός του τελευταίου τριμήνου,
Ένα ποσοστό 7% δηλώνει ότι πληρώνει στο φαρμακείο πάνω από 10 ευρώ για κάθε συνταγή αναλώσιμων. Ωστόσο απαγορεύεται βάση του κανονισμού παροχών του ΕΟΠΥΥ να μετακυλίεται το κόστος στον πάσχοντα. Κατά μέσο όρο 27%.
Το 15% αναφέρει καθυστερήσεις σε ορισμένα αναλώσιμα.
Στην έρευνα αναφέρεται ότι σοβαρό πρόβλημα παρατηρείται με τη διαθεσιμότητα των αναλωσίμων ειδικά από τον Σεπτέμβριο του 2023. Τα άτομα με ΣΔ χρήστες αντλιών ινσουλίνης δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν άλλο προϊόν, λόγω δέσμευσης πενταετίας από τον ΕΚΠΥ του ΕΟΠΥΥ και δεν μπορούν να προμηθευτούν από αλλού τα αναγκαία αναλώσιμα για την λειτουργία των ιατροτεχνολογικών αυτών συσκευών.
Αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς τα απαραίτητα για την υποστήριξη της υγείας τους.
Ασφαλισμένοι με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και ανασφάλιστοι:
- Το 38% πλήρωσε από 5 έως και 10 ευρώ στο φαρμακείο της γειτονιάς κυρίως για ταινίες μέτρησης γλυκόζης αίματος, παρά το γεγονός ότι απαγορεύετε η μετακύλιση του κόστους στον πάσχοντα σύμφωνα με τον ΕΟΠΥΥ.
- Οι ανασφάλιστοι με σακχαρώδη διαβήτη
Το 55%, δηλαδή 6 στους δέκα δεν βρίσκει αναλώσιμα στα φαρμακεία του πλησιέστερου νοσοκομείου της περιοχής του, άρα πρέπει να τα προμηθευτεί από το ιδιωτικό φαρμακείο και να πληρώσει.
Το 60% δηλώνει ότι είναι σε έλλειψη όλα τα αναλώσιμα (ταινίες μέτρησης γλυκόζης, βελόνες ινσουλίνης, σκαρφιστήρες κλπ) στα φαρμακεία των νοσοκομείων.
Το 73% των ανασφάλιστων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, δηλώνει ότι δεν βρίσκουν αναλώσιμα στα φαρμακεία των νοσοκομείων.
Όσοι δεν έχουν χρήματα να πληρώσουν τα αναλώσιμα στο ιδιωτικό φαρμακείο έχουν κακή ρύθμιση, άρα αύξηση των επιπλοκών που συνεπάγεται πολυήμερες νοσηλείες στο νοσοκομείο και αύξηση της δαπάνης και οικονομική επιβάρυνση για όλο το ΕΣΥ.
Καθυστέρηση στα ραντεβού με το γιατρό
- 1 στα 5 ραντεβού γίνονται με καθυστέρηση
• 6%-7% δήλωσε πως έχει πάνω από έξι μήνες να δει το γιατρό του
• 40% πληρώνει για συμμετοχές σε φάρμακα που κυμαίνονται από 10 έως 60 ευρώ.
Προβλήματα προσήλωσης στη θεραπευτική στην αγωγή
- Το 15% των ερωτηθέντων εμφανίζονται είτε να είναι αμελείς είτε να τροποποιούν τις θεραπευτικές οδηγίες.
Το 20-22% καθυστερεί πάνω από μια εβδομάδα να πάρει το φάρμακο του και αυτό μπορεί να οφείλεται είτε σε έλλειψη του φαρμάκου, είτε σε αμέλεια, είτε σε οικονομικούς λόγους.
Συμπερασματικά, τα προβλήματα που αναδείχθηκαν πανελλαδικά μπορούν να βρουν λύση είτε άμεσα είτε έμμεσα, μέσα από ένα σωστά δομημένο Εθνικό Σχέδιο Δράσης, το οποίο η Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ., όπως ανέφερε ο πρόεδρός της Χρήστος Δαραμήλας, έχει δουλέψει και προτείνει προς εφαρμογή, στο υπουργείο Υγείας.