Οι γιατροί εργασίας είναι ειδικότητα και όχι ιδιότητα. Το κράτος προτίμησε να «βαφτίσει γιατρούς άλλων ειδικοτήτων» ως «γιατρούς εργασίας», τονίζει στο oloygeia.gr η Ευγενία Πανταζή, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος, MD Ειδική Ιατρός Εργασίας, MSc.
Η Ελλάδα είναι η μοναδική Ευρωπαϊκή χώρα με τεράστια υποκαταγραφή των εργατικών ατυχημάτων και μηδενική καταγραφή των επαγγελματικών ασθενειών και των θανάτων. Οι επιπτώσεις από την έλλειψη γιατρών εργασίας είναι εμφανείς, καθώς η χώρα μας παρουσιάζει αυξητικό ρυθμό εργατικών ατυχημάτων. Οι ανάγκες σε ολόκληρη τη χώρα είναι 450 γιατροί με την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας που υπάρχει από το 1992. Τριάντα ένα χρόνια το Κράτος ειδίκευσε μόνο 180 περίπου γιατρούς εργασίας.
Τα παραπάνω τονίζει στο oloygeia.gr η Ευγενία Πανταζή, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος, MD Ειδική Ιατρός Εργασίας, MSc Δημόσιας Υγείας, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών ΕΚΠΑ. Ξεδιαλύνει τη σύγχυση, λέγοντας ότι η Ιατρική της Εργασίας είναι ιατρική ειδικότητα και όχι «ιατρική ιδιότητα» και εξηγεί ότι ο ρόλος του γιατρού εργασίας είναι να ασκεί προληπτική ιατρική στο χώρο της εργασίας και βασικό του εργαλείο είναι η Γραπτή Εκτίμηση του Επαγγελματικού Κινδύνου.
Τι είναι η Ιατρική της Εργασίας;
Η Ιατρική της Εργασίας είναι ιατρική ειδικότητα και όχι «ιατρική ιδιότητα» όπως θεωρούν πολλοί και κυρίως οι Νομοθετούντες, οι οποίοι με την εσφαλμένη παραδοχή ότι η Ιατρική της Εργασίας είναι «ιατρική ιδιότητα», νομοθετούν εις βάρος της Υγείας των εργαζομένων.
Είναι ιατρική ειδικότητα με τετραετή εκπαίδευση. Όπως ένας γιατρός επιλέγει να ειδικευθεί στην Καρδιολογία, στη Γυναικολογία, κλπ, εμείς επιλέξαμε να ειδικευθούμε στην Ιατρική της Εργασίας.
Είναι η ειδικότητα της Ιατρικής που ασχολείται με τις βλάβες στην υγεία των εργαζομένων (επαγγελματικές ασθένειες και εργατικά ατυχήματα) που προκαλούνται από την έκθεσή τους σε βλαπτικούς παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος .
Μια ειδικότητα με στόχο την πρόληψη, προαγωγή της υγείας των εργαζομένων αλλά και την θεραπεία των επαγγελματικών ασθενειών, την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων και την βελτίωση των συνθηκών εργασίας.
Υπάρχουν γιατροί εργασίας στην Ελλάδα για να καλύψουν τις ανάγκες;
Ως θεσμός η Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία υπάρχει από το 1985, η δε ειδικότητα από το 1992. Τριάντα ένα χρόνια μετά συνεχίζει να υπάρχει το ερώτημα αυτό. Οι ανάγκες σε ολόκληρη τη χώρα είναι 450 γιατροί με την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας. Και σε 31 χρόνια το Κράτος ειδίκευσε μόνο 180 περίπου. Σε αντίθεση με άλλες ιατρικές ειδικότητες που ειδίκευσε χιλιάδες στο ίδιο διάστημα.
Είμαστε οι μόνοι γιατροί που υποχρεωτικά πρέπει να είμαστε στους χώρους εργασίας και να ασχολούμαστε με τους εργαζόμενους. Καμία άλλη ιατρική ειδικότητα δεν είναι «υποχρεωτική» από την ΕΕ. Και όμως στάθηκε αδύνατον να ειδικεύσει το Κράτος 450 γιατρούς….αυτό είναι ερώτημα για έντονο προβληματισμό.
Μπορεί οποιαδήποτε ειδικότητα να εκτελεί χρέη γιατρού εργασίας;
Το Κράτος αντί να ειδικεύσει γιατρούς εργασίας, προτίμησε να «βαφτίσει ιατρούς άλλων ειδικοτήτων» ως «ιατρούς εργασίας».
Προτίμησε να τους «βαφτίσει ιατρούς εργασίας, επειδή «ασκούσαν τα καθήκοντα της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας με… οδηγίες χρήσεως».
Σκεφτείτε να είστε εργαζόμενος σε εργοστάσιο και να έρθει να σας εξετάσει…ο γυναικολόγος της αδερφή σας…και να σας πει «είμαι ιατρός εργασίας». Πόσο σίγουρος θα νιώθατε; Πόσο ασφαλής ότι προστατεύεται η εργασιακή σας υγεία;
Κατά παράβαση της Νομοθεσίας με μία ΠΝΠ και εν μέσω κορονοϊού, με την επιχειρηματική δραστηριότητα κλειστή, ο τότε Υπουργός Εργασίας :
- κατήργησε όλα τα Νομοθετήματα από 1985 και ένθεν αφορούντα στην ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας,
- κατήργησε με ένα Νόμο και ένα άρθρο τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες περί ανάγκης ύπαρξης ειδικευμένων γιατρών εργασίας.
Ομοίως, κατά παράβαση της Νομοθεσίας, επέτρεψε οι γιατροί αυτοί να ασκούν δύο ιατρικές ειδικότητες. Για παράδειγμα ένας πχ παιδίατρος (σύμφωνα με το Νόμο Βρούτση), το πρωί μπορεί να είναι παιδίατρος σε ιδιωτικό νοσοκομείο, το απόγευμα να είναι παιδίατρος στο ιδιωτικό του ιατρείο και το μεσημέρι «να περνά από 2-3 επιχειρήσεις να ασκεί τα καθήκοντα του γιατρού εργασίας».
Αισθάνεται κάποιος ότι προστατεύεται η υγεία του όταν τον εξετάζει στο χώρο εργασίας ο παιδίατρος; Ο γυναικολόγος; Ο οιοσδήποτε γιατρός δεν κατέχει την ειδικότητα ιατρικής της εργασίας;
Σε αντιδιαστολή «υπάρχουν καρδιοχειρουργοί να καλύψουν τις ανάγκες;» πχ στην Φλώρινα, στο Ναύπλιο, στην Πέλλα κλπ δεν υπάρχουν. Εκεί γιατί δεν τόλμησε ο υπουργός να βαφτίσει «τον παιδίατρο ως καρδιοχειρουργό; Η τον παθολογοανατόμο ως Καρδιοχειρουργό;»
Πρέπει κάθε εταιρία να έχει γιατρό εργασίας; Ποιες είναι οι προϋποθέσεις
Όλες οι επιχειρήσεις άνω των 50 εργαζομένων οφείλουν να έχουν υπηρεσίες γιατρού εργασίας. Καθώς και όλες οι επιχειρήσεις ανεξαρτήτως αριθμού εργαζομένων που έχουν ειδικούς παράγοντες κινδύνου πχ καρκινογόνους, βιολογικούς παράγοντες.
Ποια τα καθήκοντα του;
Τα καθήκοντα του γιατρού εργασίας προβλέπονται στην κείμενη νομοθεσία και είναι απότοκα της ειδίκευσής του στο αντικείμενο αυτό:
Η προστασία της Υγείας των εργαζομένων, η πρόληψη των επαγγελματικών ασθενειών και ο περιορισμός των εργατικών ατυχημάτων.
Ο ρόλος του γιατρού της εργασίας είναι να ασκεί προληπτική ιατρική στο χώρο της εργασίας, μέσω της ιατρικής εξέτασης, της πρότασης και διενέργειας -στοχευμένων στον βλαπτικό παράγοντα του εργασιακού περιβάλλοντος- ειδικών παρακλινικών και εργαστηριακών εξετάσεων, στη δημιουργία ιατρικού φακέλου του εργαζομένου και τη συνεχή παρακολούθηση της υγείας του, στη διενέργεια ελέγχου του περιβάλλοντος εργασίας με επισκέψεις στους χώρους και μετρήσεις των εργασιακών βλαπτικών παραγόντων, στην εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου, στη βεβαίωση της καταλληλότητας ενός εργαζομένου για τη συγκεκριμένη εργασία που εκτελεί.
Επί της ουσίας καθήκον τους είναι η διατήρηση και προαγωγή της φυσικής και ψυχικής υγείας κάθε εργαζόμενου στον υψηλότερο δυνατό βαθμό.
Αν όλα λειτουργούσαν σωστά θα είχαμε αποφύγει κάποια εργατικά ατυχήματα; Ποιες οι επιπτώσεις από την έλλειψη, υπάρχουν στοιχεία;
Αν λειτουργούσαν όλα σωστά φυσικά τα εργατικά ατυχήματα θα έβαιναν μειούμενα, και όχι με αυξητικό ρυθμό όπως είναι τώρα.
Το βασικό εργαλείο του ειδικευμένου γιατρού εργασίας είναι η Γραπτή Εκτίμηση του Επαγγελματικού Κινδύνου, δηλαδή εκείνη η διαδικασία εντοπισμού και αξιολόγησης των επαγγελματικών κινδύνων, καθώς και του σχεδιασμού μέτρων για την πρόληψη ή το μετριασμό των συνεπειών τους.
Οι επιπτώσεις από την έλλειψη είναι εμφανείς. Ενδεικτικό είναι ότι είμαστε η μοναδική Ευρωπαϊκή χώρα με τεράστια υποκαταγραφή των εργατικών ατυχημάτων και μηδενική καταγραφή των επαγγελματικών ασθενειών και των θανάτων
Ποιες οι δικές σας προτάσεις;
- Άμεση κατάργηση του Νόμου Βρούτση του 2020.
- Ειδίκευση όσων γιατρών «ασκούσαν καθήκοντα γιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν την ειδικότητα», ούτως ώστε να την ασκούν ορθά και όχι «εμπειρικά».
- Αύξηση των θέσεων ειδικευομένων στην Ιατρική της Εργασίας και παροχή κινήτρων για την επιλογή της ειδικότητας, για την κάλυψη των αναγκών της χώρας.
- Άσκηση της ειδικότητας Ιατρικής της Εργασίας μόνο από ειδικευμένους ιατρούς στο αντικείμενο αυτό.
- Ουσιαστική εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας, και όχι απλά ενσωμάτωσή της σε Ελληνικά Νομοθετήματα.
- Δημιουργία Φορέα Ασφάλισης Επαγγελματικού Κινδύνου που θα ασχολείται αποκλειστικά με τα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες, όπως έχει κάθε χώρα της ΕΕ, αλλά σε μας υπάρχει μόνο σε προεκλογικές εξαγγελίες.
- Δημιουργία Εσωτερικών Υπηρεσιών Προστασίας και Πρόληψης στις μεγάλες επιχειρήσεις και στο Δημόσιο όπως σαφέστατα προβλέπεται από τη Νομοθεσία, αλλά κατάφορα και συστηματικά παραβιάζεται για δεκαετίες με την ανοχή των υπευθύνων και της Πολιτείας.