Αξιοκρατία, διαφάνεια, αποτελεσματικότητα, αξιολόγηση. Αυτοί είναι οι βασικοί άξονες για την επιλογή νέων διοικήσεων νοσοκομείων του ΕΣΥ.
Τέλος στο φαινόμενο να διορίζεται κάποιος διοικητής νοσοκομείου, με μοναδικό προσόν την κομματική του διαδρομή επιχειρεί να βάλει η κυβέρνηση με το σχέδιο νόμου «νέο πλαίσιο επιλογής διοικήσεων και ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς τους», που κατέθεσε σε δημόσια διαβούλευση το υπουργείο Εσωτερικών.
Το πρόβλημα της τοποθέτησης σε θέσεις διοικητών των «δικών μας παιδιών» είναι διαχρονικό και αφορά όλες τις κυβερνήσεις. Τα κριτήρια επιλογής και «το διαβατήριο» είναι η κομματική ταυτότητα, η προσφορά στο κόμμα, οι γνωριμίες και σπάνια τα προσόντα.
Όλα τα προηγούμενα χρόνια πέρασαν από θέσεις κλειδιά στην Υγεία άνθρωποι εντελώς άσχετοι με το χώρο της υγείας και της δημόσιας διοίκησης. Η κατάσταση αυτή γνωρίζουν όλοι ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί. Μετά από 40 χρόνια πρέπει να μπουν νέα θεμέλια σε όλους τους τομείς του ΕΣΥ.
Από το νέο χρόνο στα νοσοκομεία θα υπάρχουν νέες διοικήσεις που θα επιλεγούν με νέα κριτήρια, όχι απλώς αξιοκρατικά, κριτήρια αντικειμενικά και ικανότητας, όπως έχει τονίσει ο υπουργός Υγείας Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Μάλιστα ο υπουργός έχει εκφράσει την απογοήτευσή του για την έλλειψη αξιολόγησης , λέγοντας χαρακτηριστικά «είναι αδιανόητο να μην αξιολογείται κανείς.
Θα εισαγάγουμε σε όλες τις κλίμακες του συστήματος, σε όλα τα πεδία του, την αξιολόγηση». Ο κ. Χρυσοχοΐδης τονίζει ότι «η αξιολόγηση πρέπει να είναι νομοθετημένη, οφείλει να είναι μια διαδικασία θεσμική η οποία θα λαμβάνει χώρα σε όλο το πεδίο άσκησης διοίκησης του συστήματος, διοικητές, διοικήσεις, κλινικές, προσωπικό. Έτσι ώστε να μπορέσουμε μέσα από την αξιολόγηση να βελτιώνουμε συνεχώς την απόδοση».
Οι βασικοί άξονες της αλλαγής
Αξιοκρατία, διαφάνεια, αποτελεσματικότητα, αξιολόγηση. Αυτοί είναι οι βασικοί άξονες για την επιλογή νέων διοικήσεων. Το σχέδιο νόμου αφενός, εκσυγχρονίζει τη διαδικασία επιλογής των διοικήσεων των φορέων του Δημοσίου Τομέα και αφετέρου διαμορφώνει ένα νέο πλαίσιο το οποίο προβλέπει τη διαρκή αξιολόγησή τους.
Οι αλλαγές θα δρομολογηθούν από το νέο έτος με πρώτη προτεραιότητα τους επικεφαλής των 7 Υγειονομικών Περιφερειών της χώρας (ΥΠΕ), θα ακολουθήσουν οι διοικήσεις των νοσοκομείων και στη συνέχεια σταδιακά των άλλων φορέων.
Όλοι οι φορείς θα ομαδοποιηθούν σε τρεις κατηγορίες
- Στην πρώτη ομάδα θα κατανεμηθούν οι μεγάλοι φορείς πανελλαδικής εμβέλειας –εκτός των νοσοκομείων-, όπως είναι ο ΕΟΠΥΥ, ο ΕΟΦ και οι ΥΠΕ και των οποίων οι θέσεις διοικήσεων είναι συνολικά περί τις 190.
- Στη δεύτερη ομάδα θα ενταχθούν φορείς ειδικού χαρακτήρα, περί τις 270 θέσεις.
- Στην τρίτη κατηγορία θα ενταχθούν τα 129 νοσοκομεία με τις θέσεις διοικήσεως να είναι περίπου 160.
Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής των νέων διοικήσεων
Τα κριτήρια επιλογής δεν θα είναι οριζόντια αλλά διαφορετικά για κάθε κατηγορία και ανάλογα με τη φύση και την αποστολή του φορέα. Για κάθε θέση θα απαιτούνται υποχρεωτικά:
- το πτυχίο ανώτατης εκπαίδευσης
- η γνώση ξένης γλώσσας
- 10 έτη εργασιακή εμπειρία (6 έτη για φορείς τοπικής εμβέλειας ή ειδικού χαρακτήρα)
- η συνάφεια του πτυχίου ή/και (κατά περίπτωση) τουλάχιστον 5 ετών εργασιακής εμπειρίας, προς το αντικείμενο της θέσης ή την άσκηση διοίκησης (3 έτη για φορείς τοπικής εμβέλειας ή ειδικού χαρακτήρα).
Οι υποψήφιοι των φορέων της πρώτης και της τρίτης ομάδας προβλέπεται να περνούν από τεστ δεξιοτήτων σε ψηφιακό περιβάλλον, κατά τα διεθνή πρότυπα. Θα ακολουθεί η μοριοδότηση των τυπικών προσόντων και της εργασιακής εμπειρίας και στη συνέχεια οι επτά πρώτοι υποψήφιοι για κάθε θέση θα περνούν από δομημένη συνέντευξη.
Η ανώτερη βαθμολογία θα είναι τα 3.200 μόρια εκ των οποίων από 800 θα πιάνουν το τεστ δεξιοτήτων, η εργασιακή εμπειρία και η συνέντευξη, ενώ με έως 600 μόρια θα αξιολογούνται τα τυπικά προσόντα.
Η τελική επιλογή θα γίνεται από τον υπουργό που εποπτεύει τον φορέα ανάμεσα στους τρεις υποψηφίους που θα συγκεντρώσουν την υψηλότερη βαθμολογία.
Συμβόλαιο απόδοσης και αξιολόγηση σε ετήσια βάση
Το βάρος της αξιολόγησης των υποψηφίων δεν θα πέφτει σε ένα και μόνο πενταμελές συμβούλιο του ΑΣΕΠ όπως ισχύει σήμερα, αλλά θα επιμερίζεται σε επιτροπές επιλογής ανάλογα με την ομάδα φορέων, γεγονός που εκτιμάται ότι θα επιταχύνει τη διαδικασία.
Η θητεία των νέων διοικήσεων αυξάνεται από τα τρία στα τέσσερα χρόνια. Με την ανάληψη των καθηκόντων τους θα υπογράφουν συμβόλαιο απόδοσης και θα αξιολογούνται σε ετήσια βάση.
Στην περίπτωση που οι τιθέμενοι στόχοι επιτυγχάνονται τότε θα καταβάλλεται μπόνους παραγωγικότητας, ενώ εάν η απόδοση δεν είναι ικανοποιητική, ο αρμόδιος υπουργός θα εισηγείται στο Υπουργικό Συμβούλιο την άμεση παύση του.