Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς είναι ασυμπτωματικές και ανιχνεύονται κατά την αντικειμενική εξέταση ή ανευρίσκονται τυχαία
Πρόσφατα δημοσιεύθηκε στο JAMA Network ανασκόπηση που συνοψίζει τα τρέχοντα στοιχεία σχετικά με την παθοφυσιολογία, τη διάγνωση και τη διαχείριση του πρώιμου σταδίου και του προχωρημένου καρκίνου του θυρεοειδούς. Περίπου 43720 νέες περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς αναμένεται να διαγνωστούν το 2023 στις ΗΠΑ. Η πενταετής επιβίωση είναι περίπου 98,5%.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα), Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, η Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Ογκολόγος – Παθολόγος) και η Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας) παραθέτουν τα σημαντικότερα δεδομένα από την ανασκόπηση.
Οι μορφές καρκίνου του θυρεοειδούς
Το θηλώδες καρκίνωμα του θυρεοειδούς αντιπροσωπεύει περίπου το 84% όλων των καρκίνων του θυρεοειδούς. Ο θηλώδης, θυλακιώδης (≈4%) και ογκοκυτταρικός (≈2%) τύπος προέρχονται από θυλακιώδη κύτταρα του θυρεοειδούς και αποτελούν καλά διαφοροποιημένους καρκίνους.
Επιθετικές μορφές καρκίνου του θυρεοειδούς που προέρχεται από θυλακιώδη κύτταρα είναι ο χαμηλής διαφοροποίησης καρκίνος του θυρεοειδούς (≈5%) και ο αναπλαστικός καρκίνος του θυρεοειδούς (≈1%).
Ο μυελοειδής καρκίνος του θυρεοειδούς (≈4%) προκύπτει από παραθυλακιώδη κύτταρα C.
Οι περισσότερες περιπτώσεις καλά διαφοροποιημένου καρκίνου του θυρεοειδούς είναι ασυμπτωματικές και ανιχνεύονται κατά την αντικειμενική εξέταση ή ανευρίσκονται τυχαία σε διαγνωστικές απεικονιστικές μελέτες.
Τρόποι αντιμετώπισης του καρκίνου του θυρεοειδούς
- Για μικροκαρκινώματα (≤1 cm), μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο παρακολούθησης χωρίς χειρουργική εξαίρεση.
- Για όγκους μεγαλύτερους από 1 cm με ή χωρίς μεταστάσεις στους λεμφαδένες, η χειρουργική επέμβαση με ή χωρίς ραδιενεργό ιώδιο είναι θεραπευτική στις περισσότερες περιπτώσεις.
- Η χειρουργική εξαίρεση είναι η προτιμώμενη προσέγγιση για ασθενείς με υποτροπιάζουσα τοπική νόσο.
- Για μεταστατική νόσο, η χειρουργική εκτομή ή η στερεοτακτική ακτινοβολία προτιμάται έναντι της συστηματικής θεραπείας (π.χ. lenvatinib, dabrafenib).
- Οι αναστολείς πολλαπλών κινασών με αντιαγγειογενετικές ιδιότητες (π.χ. sorafenib, lenvatinib, cabozantinib) είναι εγκεκριμένοι για τον καρκίνο του θυρεοειδούς που δεν ανταποκρίνεται στο ραδιενεργό ιώδιο, με ποσοστά ανταπόκρισης 12% έως 65%.
- Στοχευμένες θεραπείες όπως το dabrafenib και το selpercatinib απευθύνονται σε ασθενείς με γενετικές μεταλλάξεις (BRAF, RET, NTRK, MEK) και προχωρημένο καρκίνο θυρεοειδούς.
Συμπερασματικά, η χειρουργική επέμβαση είναι θεραπευτική στις περισσότερες περιπτώσεις καλά διαφοροποιημένου καρκίνου του θυρεοειδούς. Η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο μετά από χειρουργική επέμβαση βελτιώνει τη συνολική επιβίωση σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο υποτροπής. Οι αναστολείς πολλαπλών κινασών με αντιαγγειογενετικές ιδιότητες και οι στοχευμένες θεραπείες σε γενετικές μεταλλάξεις που προκαλούν καρκίνο του θυρεοειδούς χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στη θεραπεία της μεταστατικής νόσου.