Συμπληρώνονται 83 χρόνια από το «ΟΧΙ» της Ελλάδας απέναντι στους Ιταλούς εισβολείς του Μπενίτο Μουσολίνι. Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, εκατομμύρια νεκροί, εκατομμύρια τραυματίες και ακρωτηριασμένοι, ανεξακρίβωτος αριθμός θυμάτων από αδέσποτες οβίδες, επιδημίες και πείνα. Σύμφωνα με έρευνα Ελλήνων επιστημόνων αυτές ήταν οι ασθένειες που θέριζαν το 1940.
Η Ελλάδα είχε υποστεί σοβαρές ζημιές στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο το 1940 και την επακόλουθη στρατιωτική κατοχή της χώρας από τις δυνάμεις του Άξονα με επικεφαλής τη ναζιστική Γερμανία. Η ελληνική κοινωνία και οικονομία εξαρθρώθηκαν ως αποτέλεσμα της λεηλασίας των ζωτικών πόρων της χώρας, καθώς και των αναγκαστικών πληρωμών που αντ’ αυτού καταβλήθηκαν στις δυνάμεις κατοχής.
Οι δραματικές ελλείψεις τροφίμων και η πείνα φάνηκαν να μαστίζουν ιδιαίτερα τις μεγάλες πόλεις. Αν και υπάρχουν πολύ περιορισμένες πληροφορίες για τις τάσεις της θνησιμότητας και της νοσηρότητας (1941-1944) σε εθνικό επίπεδο, οι Έλληνες Επιστήμονες, αξιολόγησαν τα στατιστικά στοιχεία νοσηρότητας και θνησιμότητας της Γενικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος και υπολόγισαν τα ποσοστά νοσηρότητας και θνησιμότητας. Επίσης, χρησιμοποίησαν την απογραφή του 1940 για τα δημογραφικά στοιχεία.
Οι ασθένειες που «θέριζαν» το 1940 – Τι έδειξε ελληνική έρευνα
H δυσεντερία, ο τύφος, η φυματίωση κι άλλες μολυσματικές ή αρρώστιες λόγω υποσιτισμού, οι κοριοί, οι ψείρες, η ψώρα, τα δερματικά καθώς και τα ψυχικά νοσήματα «θέριζαν» εφόσον και η περίθαλψη ήταν υποτυπώδης ή ανύπαρκτη, ενώ τα μεγάλα νοσοκομεία είχαν επιταχθεί για τις ανάγκες των κατακτητών.
Σύμφωνα με τους Έλληνες επιστήμονες Γεώργιο Ραχιώτη, Δημήτριο Παπαγιάννη, Θεόδωρο Δαρδαβέση και Παναγιώτη Μπεχράκη, η νοσηρότητα λόγω εξανθηματικού τύφου, τυφοειδούς πυρετού, δυσεντερίας και μηνιγγίτιδας ήταν κατα πολύ αυξημένη κατά την περίοδο 1940-1944.
Αυξημένη ειδική θνησιμότητα λόγω φυματίωσης, ελονοσίας και τυφοειδούς πυρετού παρατηρήθηκε την περίοδο 1940-1941.
Όσον αφορά τις μη μεταδοτικές ασθένειες, η θνησιμότητα λόγω αιμορραγικού εγκεφαλικού αυξήθηκε μετά το 1940.
Η στρατιωτική κατοχή στην Ελλάδα από τον Άξονα/Ναζί είχε σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία σε λοιμώδεις νόσους και θνησιμότητα από αιμορραγικά εγκεφαλικά.
Όσον αφορά την αυξημένη θνησιμότητα λόγω αιμορραγικού εγκεφαλικού, οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα αγχωτικά γεγονότα της κατοχής και της πείνας είχαν αυξήσει κατα πολύ το ψυχοκοινωνικό στρες, το οποίο με τη σειρά του αύξησε τον κίνδυνο θνησιμότητας από αιμορραγικό εγκεφαλικό κατά την περίοδο της κατοχής στην Ελλάδα.
Οι πρώτες βοήθειες στους τραυματίες
Η άμεση αντιμετώπιση των λαβωμένων στρατιωτών περιελάμβανε μια σύντομη εξέταση, το σταμάτημα της αιμορραγίας, τη χορήγηση μιας αμπούλας μορφίνης, τον καθαρισμό του τραύματος και το πασπάλισμα της πληγής με σκόνη σουλφοναμίδης. Στη συνέχεια, ο τραυματίας μεταφερόταν στα μετώπισθεν. Πολύ σημαντική ήταν η ψυχολογική υποστήριξη των τραυματιών στην πεποίθησή τους ότι δεν πρόκειται να πεθάνουν.
Τα θαυματουργά φάρμακα όπως οι σουλφοναμίδες και η πενικιλλίνη, καθώς και οι αναπτυγμένες χειρουργικές τεχνικές εκείνη την εποχή, βοήθησαν στη δημιουργία καλύτερης περίθαλψης των τραυματιών.
Τα κρυοπαγήματα
Μία άλλη πολύ συχνή κατάσταση την οποία είχαν να αντιμετωπίσουν οι γιατροί κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου, ήταν τα κρυοπαγήματα.
Τα κρυοπαγήματα είναι μια βλάβη στους ιστούς που προκαλείται από την έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες. Όταν το δέρμα και οι ιστοί εκτίθενται σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, τα υγρά μέσα στα κύτταρα παγώνουν και σχηματίζονται παγοκρύσταλλοι. Αυτοί οι κρύσταλλοι μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα και να οδηγήσουν σε θάνατο. Τα κρυοπαγήματα επηρεάζουν οποιοδήποτε εκτεθειμένο μέρος του σώματος στην παγωνιά, όπως τα ακροδάχτυλα των χεριών και των ποδιών, τα αυτιά, τη μύτη και το πρόσωπο.
Οι γιατροί, πολλές φορές καλούνταν να ακρωτηριάσουν το προσβεβλημένο ή τα προσβεβλημένα μέλη, με τα μέσα που είχαν στη διάθεσή τους, προκειμένου να σώσουν τη ζωή των ασθενών, ένα έργο αποτρόπαιο αλλά και απόλυτα αναγκαίο.