Όσο εξελίσσεται η ιατρική, νέες μελέτες έρχονται να συμπληρώσουν το παζλ των αιτιών που ευθύνονται για σοβαρά προβλήματα υγείας όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο από την οποία πεθαίνουν εκατομμύρια άνθρωποι κάθε χρόνο παγκοσμίως.
Μια νέα μελέτη ορόσημο, που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο περιοδικό The Lancet Neurology, και χρηματοδοτήθηκε από το Bill & Melinda Gates Foundation, διαπίστωσε ότι η κατανάλωση ανθρακούχων ποτών και η έλλειψη των Ωμέγα-6, ένα είδος λίπους που είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία, ήταν μεταξύ των 23 παραγόντων που βρίσκονται πίσω από 8 στις 10 περιπτώσεις εγκεφαλικού.
Εγκεφαλικό επεισόδιο: 6 κινήσεις για να το προλάβετε
Η ατμοσφαιρική ρύπανση, η υψηλή αρτηριακή πίεση, το κάπνισμα, η καθιστική ζωή και η υψηλή χοληστερόλη συμπληρώνουν τη λίστα με τους παράγοντες που ευθύνονται για αυτό.
Από το 1990 έως και το 2021, ο αριθμός των ανθρώπων που υπέστησαν εγκεφαλικό αυξήθηκε κατά 70% από τα οποία το 44% ήταν θανατηφόρα. Η νέα μελέτη ωστόσο, δίνει «τεράστιες» ελπίδες για μείωση των εγκεφαλικών εάν αλλάξει και ο τρόπος ζωής.
Τα εγκεφαλικά πλήττουν περισσότερους από 100.000 Βρετανούς ετησίως – έναν κάθε πέντε λεπτά – στοιχίζοντας τη ζωή στους 38.000 από αυτούς, κάνοντας τη νόσο την τέταρτη αιτία θανάτων στη Βρετανία και την κύρια αιτία αναπηρίας. Στις ΗΠΑ οι αριθμοί είναι ακόμη πιο αμείλικτοι, καθώς κάθε χρόνο 800.000 άνθρωποι παθαίνουν εγκεφαλικό με 137.000 να χάνουν τη ζωή τους.
Πως προκαλείται το εγκεφαλικό επεισόδιο
Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν διακόπτεται η παροχή αίματος στον εγκέφαλο, που οδηγεί σε νάρκωση τα εγκεφαλικά κύτταρα. Η ζημιά μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια αναπηρία και να επηρεάσει το πώς σκέφτονται και αισθάνονται οι άνθρωποι.
Η πιο κοινή αιτία πρόκλησή τους είναι οι εναποθέσεις λίπους ή ένας θρόμβος αίματος που εμποδίζει τις αρτηρίες που τροφοδοτούν τον εγκέφαλο – γνωστό ως ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτό συμβαίνει λόγω καρδιαγγειακής νόσου, όταν τα αιμοφόρα αγγεία στενεύουν ή φράσσονται με την πάροδο του χρόνου από πλάκες. Αυτά αποτελούνται από χοληστερόλη, ασβέστιο και άλλες ουσίες που συσσωρεύονται στα τοιχώματα των αρτηριών σε μια διαδικασία γνωστή ως αθηροσκλήρωση.
Αναψυκτικά vs ωμέγα-6 λιπαρά οξέα
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν, ότι η κατανάλωση αναψυκτικών σχετίζεται με καρδιαγγειακές παθήσεις και στεφανιαία νόσο ενώ η μη κατανάλωση ωμέγα-6 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα -που βρίσκονται σε φυτικά έλαια, ξηρούς καρπούς και σπόρους αυξάνει κατά 5% την πρόκληση εγκεφαλικών και καρδιαγγειακών.
Τα ωμέγα-6 πιστεύεται ότι έχουν ρόλο στην ενίσχυση της υγείας της καρδιάς και του κυκλοφορικού ενώ η κακή διατροφή που περιέχει επεξεργασμένα τρόφιμα που συχνά συνοδεύεται με παχυσαρκία εκτοξεύει τον κίνδυνο κατά 88%.
Η συν-συγγραφέας της μελέτης Δρ Catherine Johnson, ειδικοί στις καρδιαγγειακές παθήσεις στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, δήλωσε: «Με το 84% των εγκεφαλικών να συνδέεται με 23 τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου, υπάρχουν τεράστιες ευκαιρίες να αλλάξει η τροχιά και να προληφθούν τα εγκεφαλικά αλλάζοντας τον τρόπο ζωής».
Εγκεφαλικό: Τα 6 σιωπηλά συμπτώματα που πιθανόν να μην έχετε ακούσει ποτέ – Πώς θα προστατευθείτε
«Η αυξανόμενη έκθεση σε παράγοντες κινδύνου, όπως το υψηλό σάκχαρο στο αίμα και η κατανάλωση αναψυκτικών, κάνει επιτακτική την ανάγκη αντιμετώπισης της παχυσαρκίας και των μεταβολικών συνδρόμων.
Κάπνισμα και ατμοσφαιρικοί ρύποι
Για πρώτη φορά, η μελέτη, που παρουσιάστηκε στο Παγκόσμιο Συνέδριο Εγκεφαλικού Επεισοδίου στο Άμπου Ντάμπι, αποκάλυψε επίσης ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση και το κάπνισμα ευθύνονται για το 14% των εγκεφαλικών και της αναπηρίας που προκαλούν.
Δεν είναι τυχαίο, ότι το 2021, το 50% των θανάτων και των αναπηριών παγκοσμίως ήταν αποτέλεσμα αιμορραγικών εγκεφαλικών επεισοδίων, της πιο θανατηφόρας μορφής, παρά το γεγονός ότι είναι περίπου 50% λιγότερα από τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια.
«Είμαι γιατρός – Αν έχετε αυτά τα συμπτώματα του εγκεφαλικού, μην χάνετε χρόνο»
Τα ισχαιμικά εγκεφαλικά συνδέονται με καρδιακές παθήσεις, ένα πρόβλημα που επηρεάζει 7,6 εκατομμύρια ανθρώπους στη Βρετανία και 30 εκατομμύρια Αμερικανούς.