Πόσο υγιή είναι τα ούλα σας; Βουρτσίζετε τα δόντια σας και αιμορραγούν; Ενημερωθείτε για την ουλίτιδα, μάθετε περισσότερα για τις αιτίες, τα συχνά συμπτώματα που πρέπει να προσέχετε, και τις επιλογές θεραπείας.
Η Αμερικανική Οδοντιατρική Εταιρεία, επισημαίνει ότι το στόμα μας είναι ένας καθρέφτης για την υγεία του σώματος: «Υγιές στόμα, υγιής οργανισμός». Σύμφωνα με το Cleveland Clinic, περίπου 1 στους 4 ανθρώπους παγκοσμίως έχει κακοσμία με αιταί την ουλίτιδα ενώ έρευνες επισημαίνουν ότι το 50% των ενηλίκων παρουσιάζουν σημάδια ουλίτιδας.
Τι είναι ουλίτιδα;
Πρόκειται για μία φλεγμονή των ουλών και είναι η πρώτη ένδειξη ύπαρξης νόσου στα ούλα, αλλά ευτυχώς μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα. Τα ούλα είναι ένας βλεννογόνος, μαλακός ιστός που περιβάλλει την άνω και την κάτω γνάθο μέσα στο στόμα.
Τα ούλα δακρίνονται στα ελεύθερα, τα προσφεφυκότα και τα μεσοδόντια.
- Ελεύθερα ούλα: δεν είναι κολλημένα στα δόντια, αγκαλιάζουν τη βάση τους. Το χρώμα τους είναι απαλό ρόδινο και έχουν λεία υφή.
- Προσφεφυκότα ούλα: Είναι στενά συνδεδεμένα με τα οστά, εμποδίζοντας την εισαγωγή της τροφής σε βαθύτερους ιστούς. Το χρώμα τους είναι ρόδινο και έχουν όψη φλοιού πορτοκαλιού (στικτή).
- Μεσοδόντια ούλα: Γεμίζουν τους χώρους ανάμεσα στα δόντια. Στην εσωτερική πλευρά των δοντιών έχουν σχήμα πυραμίδας, ενώ στην εξωτερική έχουν κοίλο σχήμα. Η κοίλη αυτή επιφάνεια ονομάζεται μεσοδόντια ουλική καμάρα.
Τα υπολείμματα από τις τροφές σε συνδυασμό με το σάλιο ευνοούν την ανάπτυξη πολλών μικροοργανισμών μέσα στη στοματική κοιλότητα. Αν η στοματική υγιεινή και φροντίδα είναι ανεπαρκής, τότε μπορούν να προκληθούν πολλές διαταραχές στα ούλα και στις περιοδοντικές περιοχές.
Μολονότι πρόκειται για μία συνεχόμενη πάθηση, πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι έχουν ουλίτιδα, επειδή μπορεί να είναι σε πολύ ήπια μορφή. Ωστόσο, αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να εξελιχθεί σε μία πολύ πιο σοβαρή μόλυνση, που ονομάζεται περιοδοντίτιδα και η οποία μπορεί τελικά να οδηγήσει σε απώλεια δοντιών και να προκαλέσει κάποιες παθήσεις.
Η ουλίτιδα μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό, κοκκινίλα, πρήξιμο, αιμορραγία και άλλα συμπτώματα στα ούλα. Η φλεγμονή των ούλων αποτελεί μία ένδειξη ότι έχει έρθει η ώρα να ασχοληθείτε πιο σχολαστικά με τη ρουτίνα της στοματικής σας φροντίδας και να επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας.
Ποιοι παράγοντες προκαλούν ουλίτιδα
- Η κακή στοματική υγιεινή: Η ακατάλληλη οδοντόβουρτσα, η ανεπαρκής οδοντόκρεμα και η μη χρήση νήματος οδηγούν στην ανάπτυξη βακτηρίων που προκαλούν φλεγμονή στην ουλή.
- Το κάπνισμα: Αυξάνει τον κίνδυνο ουλίτιδας. Οι τοξίνες που περιέχονται στον καπνό μπορούν να ερεθίσουν την ουλή και να προκαλέσουν φλεγμονή.
- Η παρουσία πλάκας: Η πλάκα είναι μία αόρατη στρώση βακτηρίων που σχηματίζεται στα δόντια κάθε μέρα. Αν επιτραπεί στην πλάκα να συσσωρευτεί, μπορεί να οδηγήσει σε βακτηριακή λοίμωξη, η οποία είναι μία από τις πιο συχνές αιτίες φλεγμονής των ούλων.
- Οι συστηματικές παθήσεις: Ο διαβήτης, η λευχαιμία και το AIDS, μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης ουλίτιδας.
- Οι ορμονικές αλλαγές: Ορισμένες φάσεις της ζωής μετάβασης, όπως η εφηβεία, η εγκυμοσύνη και η εμμηνόπαυση, μπορούν να επηρεάσουν την υγεία των ούλων και να προκαλέσουν ουλίτιδα.
- Ορισμένα φάρμακα που προκαλούν ξηροστομία (π.χ. κοιλιοκάκη, σύνδρομο Sjögren)
- Τα σπασμένα σφραγίσματα
- Η γενετική προδιάθεση
- Η Οστεοπόρωση
- Το βούρτσισμα με οδοντόβουρτσες με δύσκαμπτες τρίχες
- Η αναπνοή από το στόμα κατά τη διάρκεια του ύπνου
- Οι ορθοδοντικοί μηχανισμοί (σιδεράκια)
- Το στρες
- Τα προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη
Μιλήστε με τον οδοντίατρό σας, αν εμφανίζετε κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα
- Φλεγμονή στα ούλα (τα ούλα είναι κόκκινα, μαλακά και/ή πρησμένα)
- Τακτική αιμορραγία των ούλων
- Ούλα που φαίνεται πως απομακρύνονται από τα δόντια
- Χαλαρά δόντια
- Πόνος όταν μασάτε ή ως αποτέλεσμα κρύου φαγητού
- Κακοσμία: Η φλεγμονή των ούλων μπορεί να προκαλέσει κακοσμία κατά την αναπνοή που δεν εξαφανίζεται με το βούρτσισμα των δοντιών ή τη χρήση στοματικού διαλύματος.
Πως αντιμετωπίζεται η ουλίτιδα
Η τήρηση σωστής στοματικής υγιεινής είναι ένα καλό σημείο για να ξεκινήσετε την αντιμετώπιση της ουλίτιδας .
Θα πρέπει να επισκέπτεστε τον οδοντίατρο για μία εκτίμηση της υγείας των ούλων σας. Μπορεί να σας προτείνει την εκτέλεση οδοντιατρικού καθαρισμού για την αφαίρεση τυχόν συσσωρευμένης πλάκας, ή την λήψη φαρμάκων σε περίπτωση που έχει προχωρήσει περαιτέρω η ουλίτιδά σας. Ο οδοντίατρος θα παρέμβει άμεσα για την αναστροφή των επιδράσεων των ερεθισμένων ούλων.
Μην ξεχνάτε ότι η ουλίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε περιοδοντίτιδα, που είναι μια σοβαρή λοίμωξη των ούλων, καθώς βλάπτει τους μαλακούς ιστούς και μπορεί να καταστρέψει το οστό που στηρίζει τα δόντια. Αυτό δεν μπορεί να οδηγήσει μόνο σε απώλεια δοντιών, αλλά η χρόνια φλεγμονή μπορεί επίσης να ωθήσει άλλες σοβαρές συνέπειες για την υγεία, όπως καρδιακές παθήσεις, διαβήτη, καρκίνο, αρθρίτιδα και παθήσεις του εντέρου.
Η κατάλληλη θεραπεία
Η θεραπεία περιλαμβάνει την απομάκρυνση της φλεγμονής και της τρυγίας (πέτρας) με «βαθύ καθαρισμό». Η θεραπεία συμπληρώνεται και με την τεχνική των laser, συμβάλλοντας στην ελάττωση του μικροβιακού πληθυσμού.
Η θεραπεία της ουλίτιδας περιλαμβάνει τουλάχιστον 2 καθαρισμούς μέσα σε ένα χρονικό διάστημα 15 ημερών. Ο ασθενής πρέπει να ακολουθεί με ευλάβεια τις οδηγίες της στοματικής υγιεινής. Συνήθως συνιστάται η χρήση ενός αντισηπτικού διαλύματος και η χρήση ειδικής οδοντόκρεμας. Λίγο πριν ξεκινήσει ο δεύτερος καθαρισμός γίνεται επαναξιολόγηση της ουλίτιδας. Οι θεραπείες είναι εντελώς ανώδυνες για τον ασθενή με τη χρήση τοπικής αναισθησίας.
Τι πρέπει να κάνετε
Καθαρίζετε τα δόντια σας τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, μία διαδικασία που βοηθά στην απομάκρυνση της πλάκας και των βακτηρίων που προκαλούν την ουλίτιδα. Χρησιμοποιήστε μια μαλακή οδοντόβουρτσα και οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο οδοντίατρος σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικά φάρμακα για την αντιμετώπιση της ουλίτιδας. Είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον οδοντίατρό σας για την ακριβή διάγνωση και θεραπεία της ουλίτιδας.
Πώς η διατροφή επιδρά στη στοματική υγιεινή
Κατά το μάσημα της τροφής τα βακτήρια της στοματικής κοιλότητας αλληλοεπιδρούν με τα σάκχαρα της τροφής, αναπαράγονται και παράγουν οξέα που με την σειρά τους «επιτίθενται» στον σμάλτο των δοντιών. Η «επίθεση» αυτή, προκαλεί φθορές και αλλοιώσεις στο στόμα και δημιουργεί τερηδόνα, ουλίτιδα, πέτρα, κακοσμία, ξηροστομία και στην χειρότερη περιοδοντίτιδα.
Δύο είναι οι παράγοντες που επιδεινώνουν αυτήν τη διαδικασία: η ποσότητα της ζάχαρης που περιέχουν τα τρόφιμα και ο χρόνος που η τροφή παραμένει στην στοματική κοιλότητα μεταξύ του βουρτσίσματος των δοντιών.
Ποια τρόφιμα είναι ωφέλιμα και ποια όχι
Η ζάχαρη «τρέφει» τα βακτήρια που «τρέφουν» με την σειρά τους τα οξέα, που καταστρέφουν σταδιακά δόντια και ούλα. Καλό είναι να αποφεύγετε τα γλυκά και κάθε είδους γλυκίσματα, αναψυκτικά, πατατάκια, φρουτοποτά, αποξηραμένα φρούτα με ζάχαρη κλπ.
Προσθέστε στο διαιτολόγιο σας άφθονα φρούτα και λαχανικά (κυρίως πράσινα φυλλώδη, τομάτες, καρότα, μπρόκολο και κουνουπίδι), γαλακτοκομικά (γάλα, γιαούρτι, τυρί), κρέας και ψάρι (καλή επιλογή είναι το κοτόπουλο και ο σολωμός). Οι ξηροί καρποί είναι επίσης ιδανικά γιατί αυξάνουν την έκκριση σιέλου κατά το μάσημα και έτσι το στόμα αυτοκαθαρίζεται.
Εκτός από χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη τα τρόφιμα αυτά περιέχουν πλήθος συστατικών απαραίτητων για την υγεία του στόματός μας. Έχουν φώσφορο και ασβέστιο που ενισχύει και προστατεύει τον σμάλτο των δοντιών και βιταμίνες A, D, C, και όλο το σύμπλεγμα της Β, απαραίτητες για την δημιουργία του συνδετικού ιστού των δοντιών και την μείωση των βακτηρίων. Περιέχουν επίσης ψευδάργυρο, σίδηρο και φολικό οξύ που συμβάλουν στην παραγωγή σιέλου και αποτρέπουν την παραγωγή οδοντικής πλάκας.