Είναι πλέον ευρέως γνωστό πως τα πάντα, από το να ανεβείτε τις σκάλες μέχρι το βούρτσισμα των δοντιών σας, μπορούν να αποκαλύψουν πρώιμα συμπτώματα άνοιας. Τι γίνεται όμως με την πρόληψη της πάθησης;
Γνωρίζουμε ότι η άσκηση, η κοινωνικοποίηση, η προστασία της ακοής, ακόμη και η ανάγνωση μυθοπλασίας μπορούν να σας βοηθήσουν. Υπάρχει, όμως, και κάτι που μπορείτε να κάνετε τη νύχτα.
Αν και η Εταιρεία Αλτσχάιμερ λέει ότι οι ερευνητές δεν είναι σίγουροι για το πώς συνδέονται ο ύπνος και η άνοια, ορισμένες μελέτες προτείνουν μια σύνδεση. Δύο συγκεκριμένες μελέτες, μάλιστα, αναφέρουν ακόμη και τον αριθμό των ωρών που πρέπει να κοιμάστε για την πρόληψη της άνοιας.
Η έλλειψη ύπνου αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας, σύμφωνα με την πρώτη μελέτη
Πρέπει να σημειωθεί και πάλι ότι οι μελέτες δεν απέδειξαν σίγουρα ότι η έλλειψη ύπνου προκαλεί άνοια. Η πρώτη, που δημοσιεύθηκε από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ το 2021, εξέτασε τα πρότυπα ύπνου των συμμετεχόντων (όλοι οι συμμετέχοντες ήταν άνω των 65 ετών).
Αφού έλεγξαν παράγοντες όπως το βάρος, η φυλή και η ηλικία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι κοιμόντουσαν λιγότερες από πέντε ώρες τη νύχτα είχαν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια κατά τη διάρκεια των πέντε ετών σε σχέση με εκείνους που κοιμόντουσαν έξι έως εννέα ώρες.
Ωστόσο, οι ίδιοι οι συγγραφείς της μελέτης είπαν ότι τα δεδομένα τους δεν ήταν αιτιολογικά -που σημαίνει ότι ενώ η ποιότητα του ύπνου συνδέθηκε με την άνοια, δεν προσπαθούσαν να αποδείξουν ότι προκαλούσε άνοια.
30% αυξημένος κίνδυνος άνοιας σε όσους κοιμούνται λιγότερο από 6 ώρες
Η δεύτερη μελέτη, που δημοσιεύθηκε επίσης το 2021, ακολούθησε μια μελέτη ύπνου μετά από 25 χρόνια για να δει ποιος έπαθε άνοια και ποιος όχι.
«Η σταθερά σύντομη διάρκεια ύπνου (κάτω των έξι ωρών) σε ηλικία 50, 60 και 70 ετών σε σύγκριση με την σταθερά κανονική διάρκεια ύπνου συσχετίστηκε επίσης με 30% αυξημένο κίνδυνο άνοιας ανεξάρτητα από κοινωνικοδημογραφικούς, συμπεριφορικούς, καρδιομεταβολικούς και ψυχικούς παράγοντες», αναφέρουν οι επιστήμονες της μελέτης και προσθέτουν:
«Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η σύντομη διάρκεια ύπνου στη μέση ηλικία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας όψιμης έναρξης».
Τι σημαίνουν τα ευρήματα τον μελετών για τον κίνδυνο των μεσηλίκων για άνοια
Και πάλι, αν και καμία από αυτές τις μελέτες δεν αποδεικνύει αιτιολογική σχέση -και οι δύο επικεντρώνονται στα πρότυπα ύπνου στη μέση ηλικία και συγκεκριμένα ατόμων ηλικίας τουλάχιστον 50 ετών- και οι δύο βρήκαν συσχέτιση μεταξύ του ύπνου λιγότερο από πέντε ή έξι ώρες και υψηλότερα ποσοστά άνοιας.
Ο βρετανικός οργανισμός υγείας NHS συνιστά να κοιμόμαστε μεταξύ επτά έως εννέα ωρών τη νύχτα, αν και η ηλικία, η υγεία και οι προσωπικές συνθήκες επηρεάζουν τον πολύ ύπνο που χρειαζόμαστε, συν το γεγονός ότι μερικοί άνθρωποι φυσικά κοιμούνται περισσότερο από άλλους.
«Κατά τη διάρκεια του ύπνου, το σώμα σας εργάζεται για να υποστηρίξει την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου και να διατηρήσει τη σωματική σας υγεία», προσθέτει ο NHS.
Τα ασυνήθιστα πρότυπα ύπνου έχουν επίσης συσχετιστεί με την άνοια, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων που κοιμούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Αλλά αν προσπαθείτε να διατηρήσετε τον εγκέφαλό σας υγιή, φαίνεται ότι το να κοιμάστε έξι και πλέον ώρες τη νύχτα μπορεί να είναι ένα κρίσιμο βήμα.