Τα συμπληρώματα βιταμινών είναι ένας τεράστιος κλάδος επιχείρηση, με την παγκόσμια αγορά να ξοδεύει περισσότερα από 177 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως σε χάπια, τσίχλες και σκόνες που προορίζονται να ενισχύσουν την υγεία.
Περίπου 59 εκατομμύρια Αμερικανοί χρησιμοποιούν τακτικά κάποιο είδος βιταμίνης ή συμπληρώματος, ξοδεύοντας κατά μέσο όρο 510 δολάρια κάθε χρόνο. Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι σπαταλούν αυτά τα χρήματα, υποστηρίζουν οι ειδικοί. Μια ισορροπημένη καθημερινή διατροφή παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ένα άτομο για να διατηρήσει την υγεία του, είπε ο Δρ. Matthew Silvis, αντιπρόεδρος κλινικών λειτουργιών για την Οικογένεια και την Κοινοτική Ιατρική του Penn State Health.
«Εάν ακολουθείτε μια καλά ισορροπημένη διατροφή και μπορείτε να τρώτε θρεπτικά τρόφιμα -φρούτα, λαχανικά κ.λπ.- δεν χρειάζεστε πολυβιταμίνες ή κάποιο συμπλήρωμα», δήλωσε σχετικά ο Δρ. Silvis και πρόσθεσε:
«Η ευρεία απάντηση είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν τα χρειάζονται, παρά τη βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων όπως η βιομηχανία βιταμινών. Αλλά υπάρχουν πληθυσμοί ατόμων που πρέπει να εξετάσουν τη λήψη μιας πολυβιταμίνης ή ενός συμπληρώματος. Και αυτό εξατομικεύεται».
Ποιοι χρειάζονται πράγματι τα συμπληρώματα
Παραδείγματα ανθρώπων που χρειάζονται συγκεκριμένα συμπληρώματα περιλαμβάνουν:
- Έγκυες γυναίκες που χρειάζονται φυλλικό οξύ για την πρόληψη γενετικών ανωμαλιών.
- Ηλικιωμένοι με οστεοπόρωση που μπορούν να επωφεληθούν από τα συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D.
- Vegans ή άτομα με κοιλιοκάκη που χρειάζονται μια πολυβιταμίνη για να συμπληρώσουν τα θρεπτικά συστατικά που δεν απορροφούν από τη διατροφή τους.
- Επαγγελματίες αθλητές που συμμετέχουν τακτικά σε προπονήσεις υψηλής έντασης και σκληρό ανταγωνισμό μπορεί επίσης να δικαιολογούνται να στραφούν σε κάποια συμπληρώματα, σύμφωνα με τον Δρ. Silvis, ο οποίος επίσης υπηρετεί ως ιατρικός διευθυντής της αθλητικής ιατρικής πρωτοβάθμιας φροντίδας για το Penn State Health.
«Οι επαγγελματίες παίκτες χόκεϋ, για παράδειγμα, καίνε μια απίστευτη ποσότητα καυσίμου καθημερινά. Παρατηρούμε την πρόσληψη πρωτεΐνης. Δεν είναι δυνατό να φάνε αρκετό κοτόπουλο, μπριζόλα και πρωτεΐνη για να αναπληρώσουν αυτές τις απώλειες και δεν μπορούν να χάσουν μυϊκή μάζα. Συνήθως λαμβάνουν συμπληρώματα σε μορφή σέικ πρωτεΐνης, επειδή αυτός είναι ένας εύκολος τρόπος για να διατηρήσουν την πρόσληψη πρωτεΐνης».
Ωστόσο, αυτό δεν περιλαμβάνει τους μέσους ανθρώπους που αθλούνται περιστασιακά, σαν χόμπι, σημείωσε ο ειδικός. «Πρέπει όλοι οι αθλητές να παίρνουν ροφήματα πρωτεΐνης; Σίγουρα όχι. Το παιδί σας σε μια ομάδα ποδοσφαίρου δεν χρειάζεται σέικ πρωτεΐνης», είπε.
Ο Δρ. Silvis είπε ότι είναι καλύτερο να μιλήσετε με έναν γιατρό για το εάν χρειάζεστε βιταμίνη ή συμπλήρωμα πριν το αγοράσετε. Εάν το σώμα σας δεν χρειάζεται ένα συγκεκριμένο θρεπτικό συστατικό, το πιο πιθανό είναι ότι η περίσσεια θα αποβληθεί. Ουσιαστικά, τα χρήματα που δαπανώνται για τα περισσότερα περιττά συμπληρώματα πάνε κατευθείαν στην τουαλέτα.
«Αν έχετε μια καλά ισορροπημένη διατροφή, λοιπόν, απλώς ουρείτε κυριολεκτικά τις βιταμίνες και τα μέταλλα που παίρνετε με την πολυβιταμίνη. Μπορείτε να απορροφήσετε μόνο συγκεκριμένες ποσότητες, και μόλις ξεπεράσετε αυτό το όριο, απλώς αποβάλλετε τη βιταμίνη. Επομένως, η νοοτροπία ότι «όσο περισσότερο τόσο το καλύτερο, δεν είναι αληθείς», πρόσθεσε.
Βλάβες από υπερβολική λήψη βιταμινών
Για παράδειγμα, δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η λήψη πολλής βιταμίνης C μπορεί να αποτρέψει τα κρυολογήματα και ελάχιστα βοηθά στην επιτάχυνση της ανάρρωσης.
«Υπάρχει πολλή συζήτηση σχετικά με το εάν η βιταμίνη C αλλάζει πραγματικά το χρονικό διάστημα που θα πάσχετε από κάποια ασθένεια. Όμως, όπως και με άλλες βιταμίνες, εάν έχετε μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή με φρούτα και λαχανικά, θα καλύψετε τις διατροφικές σας ανάγκες καθημερινά», είπε ο Δρ. Silvis.
Ακόμη χειρότερα, οι άνθρωποι μπορούν πραγματικά να προκαλέσουν πρόβλημα υγείας στον εαυτό τους εάν παίρνουν υπερβολική ποσότητα από ορισμένες βιταμίνες.
Για παράδειγμα, η περίσσεια βιταμίνης Α μπορεί να οδηγήσει σε μια τοξική κατάσταση που ονομάζεται υπερβιταμίνωση, η οποία μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στην όραση και στο δέρμα, πόνο στα οστά και ακόμη και ηπατική βλάβη. Εάν ένα άτομο σκοπεύει να λάβει συμπληρώματα, θα πρέπει να βεβαιωθεί ότι αυτό που καταναλώνει είναι όσο το δυνατόν ασφαλέστερο, κατέληξε ο ειδικός.