Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μία νόσος που αναπτύσσεται σιωπηλά, συνήθως πάνω από 10-15 χρόνια, χωρίς να δίνει ανησυχητικά συμπτώματα που να προειδοποιούν.
Είναι μία ετερογενής «κατάσταση» των πνευμόνων, η οποία χαρακτηρίζεται από χρόνια συμπτώματα του αναπνευστικού συστήματος (δύσπνοια, βήχας, απόχρεμψη, παροξύνσεις) που οφείλονται σε διαταραχές των αεραγωγών (βρογχίτιδα, βρογχιολίτιδα) ή/και των κυψελίδων (εμφύσημα) και προκαλούν εμμένοντα, συχνά προοδευτικό, περιορισμό της ροής του αέρα.
Συνήθως υποδιαγιγνώσκεται, καθώς περισσότεροι από τους μισούς πάσχοντες από ΧΑΠ δεν γνωρίζουν την κατάστασή τους, αναφέρει, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (15 Νοεμβρίου), η Ανδριάνα Παπαϊωάννου, Συντονίστρια της Ομάδας ΧΑΠ της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ), Επίκουρη Καθηγήτρια Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Α’ Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία».
Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια) και να καπνίζει, επιτρέπει στην αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή.
Η νόσος ΧΑΠ δεν έρχεται μόνη της
H XAΠ, όμως, σχεδόν ποτέ δεν έρχεται μόνη της, σημειώνει η κυρία Παπαϊωάννου και εξηγεί: «Οι ασθενείς που πάσχουν από ΧΑΠ παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο του πνεύμονα και πλήθος άλλων παθήσεων».
Οι ασθενείς με ΧΑΠ νοσούν και από κάποια πάθηση του καρδιαγγειακού συστήματος, προσθέτει ο Γεώργιος Χειλάς, Συντονιστής Ομάδας ΧΑΠ της ΕΠΕ, Πνευμονολόγος – Επιμελητής Α’ ΕΣΥ, 5η Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία».
«Ένας ασθενής με ΧΑΠ είναι συνήθως άνω των 60 ετών και έχει καπνίσει αρκετά ώστε να έχει δημιουργήσει κοινούς παθογενετικούς δρόμους ανάπτυξης όχι μόνο για τη ΧΑΠ, αλλά και για παθήσεις του καρδιαγγειακού συστήματος. H συνύπαρξη των καρδιαγγειακών νοσημάτων και της ΧΑΠ αγγίζει ή και ξεπερνά το 40% σε όλες τις μελέτες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα. Και αυτό δεν είναι μια απλή επιδημιολογική παρατήρηση, καθώς οι ασθενείς με ΧΑΠ συχνά πεθαίνουν από καρδιαγγειακή αιτία».
Σύμφωνα με όλες σχεδόν τις μελέτες, μεταξύ των ασθενών με ΧΑΠ περίπου:
- το 35% πεθαίνουν από την ίδια τη ΧΑΠ
- 21% από καρκίνο
- 17% από άλλα αίτια
- 27% από καρδιαγγειακά συμβάματα
Δηλαδή περίπου το ¼ και πλέον των ασθενών με ΧΑΠ πεθαίνουν από καρδιαγγειακή αιτία.
Ο κ. Χειλάς καταλήγει ότι τα παραπάνω στοιχεία καταδεικνύουν πόσο σημαντικό είναι, πέρα από τη θεραπεία της ΧΑΠ, η φροντίδα και ο έλεγχος για πιθανή παρουσία καρδιαγγειακού νοσήματος και η καθοδήγηση των ασθενών στον Καρδιολόγο! Και το ανάποδο βέβαια, σημειώνει ο κ. Χειλάς. Οι Καρδιολόγοι θα πρέπει να διερευνούν την πιθανή παρουσία της ΧΑΠ σε έναν καρδιολογικό ασθενή ειδικά εάν έχει έκθεση σε παράγοντες κινδύνου, εάν δηλαδή είναι καπνιστής.
Σοκάρουν οι αριθμοί
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) αποτελεί μία σύγχρονη συνεχιζόμενη πανδημία με συχνότερο παράγοντα κινδύνου το κάπνισμα και κάθε χρόνο οδηγεί στον θάνατο 3.000.000 ασθενείς παγκοσμίως. Η επίπτωση της νόσου συνεχίζει να αυξάνεται, καθώς σε χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα, η καπνιστική συνήθεια δεν κάμπτεται κι έτσι η ΧΑΠ αναμένεται να οδηγήσει σε περίπου 5.400.000 θανάτους ετησίως από το 2060 και έπειτα.
Εκτιμάται ότι ευθύνεται παγκοσμίως για περισσότερα από 29 εκατομμύρια χρόνια ζωής σε συνθήκες αναπηρίας.
Το συνολικό οικονομικό κόστος διαχείρισης της νόσου είναι τεράστιο και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά οικονομικά προβλήματα ακόμη και τα πιο εύρωστα υγειονομικά συστήματα. Η “συμβολή” της ΧΑΠ στις δαπάνες Υγείας για τα αναπνευστικά νοσήματα στην Ευρώπη, ανέρχεται στο 56%, με το ετήσιο κόστος να αγγίζει τα 39 δισεκατομμύρια ευρώ.
Εκστρατεία της ΕΠΕ
«Η αναπνοή σου είναι η ζωή σου, δράσε εγκαίρως. Επισκέψου τον Πνευμονολόγο σου και ενημερώσου!» Αυτό είναι το μήνυμα που συνοδεύει την ενημερωτική εκστρατεία της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας για την Παγκόσμια Ημέρα Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας.
Αναφερόμενος στην εκστρατεία, ο Στέλιος Λουκίδης, Πρόεδρος της ΕΠΕ, Καθηγητής Πνευμονολογίας, ΕΚΠΑ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το μήνυμα της φετινής εκστρατείας είναι διπλό και απευθύνεται στους ασθενείς –αλλά και σε δυνητικούς ασθενείς– με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια για να τους ευαισθητοποιήσει σχετικά με μια από τις σημαντικότερες λειτουργίες του οργανισμού τους, την αναπνοή: η αναπνοή σου είναι η ζωή σου.
Η δυσκολία στην αναπνοή που βιώνουν οι ασθενείς με ΧΑΠ επηρεάζει σημαντικά την καθημερινότητά τους, καθώς και την ποιότητα της ζωής τους.
Για τον λόγο αυτό, θέλουμε να τους παροτρύνουμε να δράσουν έγκαιρα! Θα πρέπει να επισκεφθούν τον Πνευμονολόγο ο οποίος θα προχωρήσει σε διάγνωση της νόσου και θα τους συμβουλέψει πώς θα την διαχειριστούν ώστε να έχουν καλύτερη αναπνοή, καλύτερη καθημερινότητα, καλύτερη κοινωνική ζωή».