Νέα έρευνα προειδοποιεί ότι οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο πρέπει να κάνουν περισσότερα για να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη μικροβιακή αντοχή.
Περισσότερες από 100 χώρες εκπόνησαν εθνικά σχέδια δράσης για την αντιμετώπιση της απειλής από τη μικροβιακή αντοχή (AMR), η οποία εμφανίζεται όταν βακτήρια, ιοί, μύκητες και παράσιτα σταματούν να ανταποκρίνονται στα φάρμακα που έχουν σχεδιαστεί για τη θεραπεία τους.
Τα σχέδια δράσης επικεντρώνονται στο σχεδιασμό πολιτικών για τον περιορισμό της μικροβιακής αντοχής και στην επινόηση εργαλείων για την εφαρμογή των πολιτικών – αλλά δεν λαμβάνουν επαρκώς υπόψη την παρακολούθηση και την αξιολόγηση.
Η νέα έρευνα, η οποία διεξήχθη από εμπειρογνώμονες των πανεπιστημίων του Λιντς, του Εδιμβούργου και του Αμβούργου, είναι η πρώτη μεγάλης κλίμακας ανάλυση αυτών των σχεδίων. Ο προγραμματισμός έγινε μετά από ενθάρρυνση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο οποίος έχει ανακηρύξει την AMR ως μία από τις 10 κορυφαίες απειλές για τη δημόσια υγεία που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.
Ανεπαρκής η αντίδραση στην παγκόσμια κοινότητα
Ο επικεφαλής συγγραφέας Jay Patel, προπτυχιακός φοιτητής στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Leeds, δήλωσε: “Η ανάλυσή μας έδειξε ότι οι χώρες επικεντρώθηκαν σε μεγάλο βαθμό στο σχεδιασμό πολιτικών για την ΑΜΡ και σκέφτηκαν ποια εργαλεία θα απαιτούνταν για την εφαρμογή τους, αλλά γενικά δεν εξέτασαν πώς θα παρακολουθούν και θα αξιολογούν τον αντίκτυπο αυτών των προσπαθειών”.
“Αυτό υποδηλώνει ότι η διεθνής αντίδραση μπορεί να είναι ανεπαρκής για να αντιμετωπίσει την κλίμακα και τη σοβαρότητα σε ότι αφορά στη μικροβιακή αντοχή. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για τις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπου οι δραστηριότητες των σχεδίων δράσης συχνά δεν διαθέτουν βιώσιμη χρηματοδότηση – στηριζόμενες, αντίθετα, σε κεφάλαια από ξένους δωρητές και φιλανθρωπικές οργανώσεις”.
“Τα διαθέσιμα στοιχεία υποδηλώνουν επίσης ότι η απλή ανάπτυξη ενός εθνικού σχεδίου δράσης μπορεί να μην σημαίνει απαραίτητα ότι μια χώρα είναι περισσότερο προετοιμασμένη να ανταποκριθεί ενάντια στη μικροβιακή αντοχή. Η μελέτη μας δείχνει ότι η παγκόσμια αντίδραση στην μικροβιακή αντοχή και η ετοιμότητα για τις προβλεπόμενες προκλήσεις της απαιτούν βελτίωση σε όλες τις χώρες”.
Η ερευνητική ομάδα τονίζει ότι οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο πρέπει να ενισχύσουν τις αντιδράσεις τους στην ανθεκτικότητα στην μικροβιακή αντοχή.
Τι είναι η μικροβιακή αντοχή;
Η μικροβιακή αντοχή αναφέρεται σε αλλαγές στα μικρόβια, ιδίως στα βακτήρια, που προκαλούν τη μείωση της αποτελεσματικότητας των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των λοιμώξεων. Η μικροβιακή αντοχή έχει αναδειχθεί σε πρόκληση για την παγκόσμια δημόσια υγεία τον 21ο αιώνα. Μόνο το 2019, ήταν βασική αιτία για 4,95 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως -περισσότερους από τους μισούς θανάτους που οφείλονται σε βακτηριακές λοιμώξεις.
Χωρίς δράση, η μικροβιακή αντοχή θα μπορούσε να καταστήσει πολλά αντιβιοτικά ρουτίνας αναποτελεσματικά, με αποτέλεσμα να χάνονται δεκάδες εκατομμύρια ζωές ετησίως.
Η νέα αυτή έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο “The Lancet Infectious Diseases”, είναι η πρώτη που αξιολογεί συνολικά τις διεθνείς προσπάθειες για τη μικροβιακή αντοχή και τα εθνικά σχέδια δράσης και παράγει συγκρίσιμα ποσοτικά αποτελέσματα σε όλες τις χώρες και τις περιφέρειες.
Τα 114 σχέδια δράσης, τα οποία δημιουργήθηκαν την περίοδο 2020-21, αξιολογήθηκαν με βάση 54 στοιχεία, όπως η εκπαίδευση, η διαχείριση και το καθένα από αυτά έλαβε βαθμολογία 100 βαθμών.
Τα ευρήματα της έρευνας
Η μελέτη διαπίστωσε ότι σε όλα τα σχέδια δόθηκε μεγαλύτερη έμφαση στο σχεδιασμό πολιτικής και στα εργαλεία εφαρμογής, αλλά οι προσπάθειες παρακολούθησης και αξιολόγησης των δραστηριοτήτων είναι γενικά ανεπαρκώς μελετημένες.
Η κατάρτιση και η επαγγελματική εκπαίδευση σε όλους τους τομείς της υγείας, της κτηνιατρικής και της γεωργίας ήταν ανεπαρκείς σε πολλές χώρες, ενώ σε αρκετά κράτη δεν υπήρχε βιώσιμη στρατηγική για το εργατικό δυναμικό ώστε να εφαρμοστούν πολιτικές αντιμικροβιακής διαχείρισης.
Οι χώρες σημείωσαν καλή βαθμολογία όσον αφορά τη συμμετοχή, επιδεικνύοντας κοινή συνειδητοποίηση ότι η μικροβιακή αντοχή μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς μόνο μέσω της εμπλοκής πολλαπλών τομέων που καλύπτουν την υγεία του ανθρώπου, των ζώων και του περιβάλλοντος. Η πρόληψη και ο έλεγχος των λοιμώξεων αναγνωρίστηκαν συχνά ως κρίσιμος στόχος.
Η απάντηση της Νορβηγίας είχε την υψηλότερη βαθμολογία με 85, ακολουθούμενη από τις ΗΠΑ με 84 και το Ηνωμένο Βασίλειο με 83. Οι χώρες με τη χαμηλότερη βαθμολογία ήταν η Ουκρανία και η Σιέρα Λεόνε με 29 βαθμούς η καθεμία και τα Μπαρμπάντος και η Μικρονησία με 28 βαθμούς.