Αν και η αναζήτηση της αιώνιας νεότητας είναι στην πραγματικότητα μάταιη, οι επιστήμονες συνεχίζουν να αναζητούν και να βρίσκουν μεθόδους για την αύξηση της μακροζωίας. Πολλοί ισχυρίζονται μάλιστα, ότι στο μέλλον, η θωράκιση των κυττάρων μας απέναντι στη γήρανση θα μπορούσε να είναι τόσο απλή όσο η κατάποση ενός δισκίου.
Ερευνητές της Mayo Clinic ανακάλυψαν, ότι τα σενολυτικά φάρμακα μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγή μιας κρίσιμης πρωτεΐνης, θωρακίζοντας δυνητικά τους ηλικιωμένους από τις επιπτώσεις του γήρατος και από διάφορες ασθένειες. Τα ευρήματά τους, που παρουσιάζονται στο eBioMedicine, το αποδεικνύουν, ενώ μετά από τα πειράματα σε ποντίκια έχουν ξεκινήσει πειράματα και σε ανθρώπους.
Μακροζωία: 4 κοινά στοιχεία που έχουν σχεδόν όλοι όσοι ζουν μέχρι τα 100, σύμφωνα με ειδικούς
Η μελέτη χρηματοδοτείται από διάφορους οργανισμούς, όπως το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας, το Translational Geroscience Network, τους Robert and Arlene Kogod, το Connor Group, τους Robert J. and Theresa W. Ryan και το Ίδρυμα Noaber.
Τα σενολυτικά που αναπτύχθηκαν στην κλινική Mayo, φάνηκε ότι όταν χορηγούνται, εξοντώνουν αποτελεσματικά από την κυκλοφορία του αίματος τα γερασμένα ή «ζόμπι» κύτταρα, που ευθύνονται για την εμφάνιση ασθενειών και του γήρατος. Η μελέτη αποκαλύπτει, ότι η εξάλειψη αυτών των γερασμένων κυττάρων οδηγεί σε σημαντική αύξηση της παραγωγής μιας προστατευτικής πρωτεΐνης γνωστής ως α-κλώθο.
Τι είναι τα κύτταρα ζόμπι;
Τα γερασμένα κύτταρα, γνωστά και ως «κύτταρα ζόμπι», είναι κύτταρα στο σώμα που «αρνούνται» πεισματικά να πεθάνουν.
Συνήθως, ένα κύτταρο ξεκινά ως ένα υγιές, λειτουργικό συστατικό του σώματος. Στην πορεία του, μπορεί να αντιμετωπίσει διάφορους στρεσογόνους παράγοντες όπως το οξειδωτικό στρες, μια ιογενή λοίμωξη ή άλλους παράγοντες. Ως απάντηση σε αυτό το στρες, το κύτταρο έχει «τρεις επιλογές»: να αυτογιατρευτεί, να υποστεί κυτταρικό θάνατο ή να μετατραπεί σε γερασμένο ή «ζόμπι» κύτταρο.
Μια μελέτη του 2017 έδειξε, ότι η κυτταρική γήρανση, η διαδικασία με την οποία τα φυσιολογικά κύτταρα μεταμορφώνονται σε κύτταρα ζόμπι, θα μπορούσε να λειτουργήσει θετικά για τον άνθρωπο στη μάχη του κατά του καρκίνου. Κι αυτό, γιατί ένα κύτταρο αντί να πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα και να συμβάλλει στον σχηματισμό καρκινικού όγκου, θα μπορούσε να μετατραπεί σε κύτταρο ζόμπι και να σταματήσει την ανάπτυξή του.
Όμως τα κύτταρα ζόμπι, έχουν και αρνητικές συνέπειες σε διαφορετικές καταστάσεις. Καθώς μεγαλώνουμε, αυτά τα κύτταρα συσσωρεύονται μέσα στο σώμα μας. Αυτή η συσσώρευση μπορεί να εμποδίσει την ικανότητα του σώματος να επιδιορθώσει τον κατεστραμμένο ιστό και μπορεί να προκαλέσει την απελευθέρωση επιβλαβών χημικών ουσιών που επηρεάζουν τα κοντινά υγιή κύτταρα.
Η έρευνα έχει συνδέσει την παρουσία των κυττάρων ζόμπι με πολυάριθμες ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία, όπως η αθηροσκλήρωση (ένας τύπος καρδιακής νόσου), ο διαβήτης και οι πνευμονικές παθήσεις.
Μακροζωία: Πόσο πρέπει να περπατάτε καθημερινά για να κερδίσετε έναν επιπλέον χρόνο ζωής
Η επίδραση των σενολυτικών φαρμάκων στη μακροζωία
Τα σενολυτικά είναι μια συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων που βοηθούν στην απομάκρυνση των ζόμπι κυττάρων. «Τα φάρμακα αυτά, που στις έρευνες που είναι σε εξέλιξη λαμβάνονται άπαξ από το στόμα, είναι ένα καλό πρώτο όπλο κατά των ζόμπι κυττάρων» λέει ο James Kirkland, M.D., Ph.D., επικεφαλής παθολόγος της Mayo Clinicκαι συγγραφέας της μελέτης.
Οι ερευνητές έδειξαν αρχικά ότι τα γερασμένα κύτταρα μειώνουν τα επίπεδα της a-klotho σε τρεις τύπους ανθρώπινων κυττάρων: τα ενδοθηλιακά κύτταρα της ομφαλικής φλέβας, τα κύτταρα των νεφρών και τα εγκεφαλικά κύτταρα.
Οι ερευνητές απέδειξαν ότι με τη χρήση των φαρμάκων senolytics desatinib (δεσατινίμπη) και quercetin (κερσετίνη) σε τρία διαφορετικά μοντέλα ποντικιών, τα επίπεδα a-klotho αυξήθηκαν. Το ίδιο παρατήρησαν όταν χορήγησαν τις ουσίες αυτές και σε ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, σε κλινικές δοκιμές,
Ο Yi Zhu, Ph.D., φυσιολόγος και βιοϊατρικός μηχανικός της Mayo Clinic, και ο πρώτος ερευνητής της μελέτης, υπογραμμίζει ότι «είμαστε οι πρώτοι που εντοπίσαμε τη σχέση μεταξύ της πιθανής επιρροής των γερασμένων κυττάρων και της α-κλώθο του εγκεφάλου. Πιστεύουμε ότι αυτό θα μπορούσε να προσφέρει μια άλλη κατεύθυνση για τη διερεύνηση των επιπτώσεων των περιφερειακών γερασμένων κυττάρων στη γήρανση του εγκεφάλου».
Η πρωτεΐνη a-klotho παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της συνολικής υγείας. Τα επίπεδά της τείνουν να μειώνονται καθώς οι άνθρωποι γερνούν και μειώνονται περισσότερο σε ασθενείς με ασθένειες όπως το Αλτσχάιμερ, ο διαβήτης και η νεφρική νόσος.
Έρευνα σε ζώα αποκάλυψε ότι η μείωση της a-klotho στα ποντίκια οδηγεί σε μικρότερη διάρκεια ζωής, ενώ η αύξηση των επιπέδων της με την εισαγωγή ενός γονιδίου που ενεργοποιεί την παραγωγή της, μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια ζωής τους κατά 30%.
Η έρευνα που είναι τώρα σε εξέλιξη δείχνει ότι τα σηνολυτικά, τα οποία χορηγούνται από το στόμα, ενισχύουν τα επίπεδα της a-klotho σε άτομα που πάσχουν από ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, μια κατάσταση που συνδέεται με τη γήρανση και οδηγεί σε αδυναμία, σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα και θάνατο.
Πού μπορείτε να προμηθευτείτε σενολυτικά φάρμακα;
Τα φάρμακα αυτά δεν είναι διαθέσιμα χωρίς ιατρική συνταγή. Αλλά η κερσετίνη είναι διαθέσιμη σε μορφή συμπληρώματος. Μπορείτε επίσης να αυξήσετε την πρόσληψη κερκετίνης τρώγοντας περισσότερα κρεμμύδια, μήλα (με τη φλούδα!), εσπεριδοειδή και μαϊντανό.