Σε ένα πρωτοφανές περιστατικό που συγκλονίζει την ιατρική κοινότητα της Αυστραλίας, ένα σοβαρό λάθος σε κλινική εξωσωματικής γονιμοποίησης είχε ως αποτέλεσμα μια γυναίκα να κυοφορήσει και να γεννήσει το παιδί άλλου ζευγαριού χωρίς να το γνωρίζει. Πώς συνέβη αυτό το πρωτόγνωρο συμβάν και πώς έγινε αντιληπτό το λάθος;
Πώς ένα λάθος σε κλινική εξωσωματικής γονιμοποίησης οδήγησε μια γυναίκα να κυοφορήσει και να γεννήσει ένα ξένο παιδί
Μια γυναίκα, το όνομα της οποίας δεν έχει αποκαλυφθεί για λόγους ιατρικού απορρήτου, γέννησε εν αγνοία της το μωρό ενός άγνωστου ζευγαριού, μετά από ένα αδιανόητο μπέρδεμα σε μια από τις κορυφαίες κλινικές εξωσωματικής γονιμοποίησης της Αυστραλίας.
Στη μητέρα εμφυτεύτηκε το έμβρυο ενός άλλου ζευγαριού έπειτα από «ανθρώπινο λάθος», όπως ανέφερε στην ανακοίνωσή της η κλινική εξωσωματικής γονιμοποίησης Monash στο Μπρίσμπεϊν.
Παρότι το παιδί γεννήθηκε πέρυσι, το λάθος εντοπίστηκε μόλις τον Φεβρουάριο, όταν οι βιολογικοί γονείς ζήτησαν να μεταφερθούν τα εναπομείναντα έμβρυά τους σε άλλη μονάδα. Τότε, η κλινική διαπίστωσε ότι υπήρχε ένα επιπλέον έμβρυο στην αποθήκη και ενημέρωσε τους γονείς μέσα σε μια εβδομάδα.
Η απάντηση της κλινικής για το περιστατικό και τα νομικά «μπλεξίματα»
Η εταιρεία με έδρα τη Μελβούρνη εξέδωσε μια ανακοίνωση ζητώντας συγγνώμη για το μπέρδεμα και δήλωσε «σίγουρη ότι πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό». Πιστεύεται ότι είναι η πρώτη τέτοια περίπτωση στην Αυστραλία όπου ένα μωρό γεννήθηκε μετά την εμφύτευση λάθος εμβρύου, με τις δύο οικογένειες να εξετάζουν νομικές ενέργειες.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Monash IVF, Michael Knaap, δήλωσε: «Εκ μέρους της Monash IVF, θέλω να εκφράσω την πραγματική μου λύπη για ό,τι συνέβη. Όλοι στην Monash IVF είμαστε συντετριμμένοι και ζητούμε συγγνώμη από όλους τους εμπλεκόμενους. Έχουμε πραγματοποιήσει πρόσθετους ελέγχους και είμαστε βέβαιοι ότι πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό».
Η εταιρεία δήλωσε επίσης ότι τήρησε αυστηρά μέτρα εργαστηριακής ασφάλειας για την προστασία των εμβρύων που βρίσκονται υπό τη φροντίδα της και ότι το περιστατικό ήταν αποτέλεσμα ανθρώπινου λάθους. Έχει επίσης προχωρήσει σε ανεξάρτητη έρευνα για το περιστατικό και το λάθος έχει αναφερθεί στην Επιτροπή Πιστοποίησης Αναπαραγωγικής Τεχνολογίας.
Πέρυσι, η Monash IVF διευθέτησε μια ομαδική αγωγή χωρίς να αποδεχτεί την ευθύνη, μετά από ισχυρισμούς ότι χρησιμοποίησε ανακριβείς γενετικές εξετάσεις και κατέστρεψε δυνητικά βιώσιμα έμβρυα. Περισσότεροι από 700 ασθενείς σε όλη τη χώρα συμμετείχαν στην αγωγή, η οποία οδήγησε την εταιρεία να συμφωνήσει να καταβάλει έναν διακανονισμό ύψους 56 εκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας.
Τι είναι η εξωσωματική γονιμοποίηση και ποια προβλήματα μπορεί να προκύψουν
Η εξωσωματική γονιμοποίηση περιλαμβάνει την αφαίρεση ωαρίων από τις ωοθήκες μιας γυναίκας, τα οποία στη συνέχεια γονιμοποιούνται με σπέρμα σε εργαστήριο. Όταν τα γονιμοποιημένα ωάρια γίνονται έμβρυα, εισάγονται στη μήτρα της γυναίκας.
Γιαγιά γέννησε το εγγόνι της-Η κόρη της γεννήθηκε με σύνδρομο Mayer – Rokitasky – Kuster – Hauser
Πρόκειται για μια ιδιαίτερη ευαίσθητη διαδικασία, με τα ποσοστά επιτυχίας να μειώνονται ραγδαία καθώς οι γυναίκες μεγαλώνουν, από 32% για γυναίκες κάτω των 35 ετών, σε μόλις 4% για γυναίκες άνω των 44 ετών.
Σημαντικά περιστατικά, όπως η κακή διαχείριση ωαρίων ή εμβρύων που θέτουν σε σημαντικό κίνδυνο έναν κύκλο, συμβαίνουν μία φορά κάθε 2.156 κύκλους, σύμφωνα με μια μελέτη εξωσωματικής γονιμοποίησης στις ΗΠΑ το 2018, η οποία παρακολούθησε ένα εργαστήριο για 12 χρόνια.
Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει περιπτώσεις όπου σε μια γυναίκα εμφυτεύεται με λάθος έμβρυο, η μονάδα αποθήκευσης δυσλειτουργεί, μπορεί να υπάρχει απώλεια εμβρύων ή ακόμη και παραβιάσεις εμπιστευτικότητας.
Πιθανοί κίνδυνοι από την εξωσωματική γονιμοποίηση
Η εξωσωματική γονιμοποίηση αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης ορισμένων προβλημάτων υγείας. Από βραχυπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα, σύμφωνα με τη Mayo Clinic αυτοί οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν:
- Στρες. Η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να είναι εξαντλητική για το σώμα, το μυαλό και τα οικονομικά ενός ατόμου. Η υποστήριξη από συμβούλους, οικογένεια και φίλους μπορεί να βοηθήσει εσάς και τον σύντροφό σας να ξεπεράσετε τα σκαμπανεβάσματα της θεραπείας υπογονιμότητας.
- Επιπλοκές από τη διαδικασία λήψης ωαρίων. Αφού λάβετε φάρμακα για να ενισχύσετε την ανάπτυξη σάκων στις ωοθήκες, που ο καθένας περιέχει ένα ωάριο, πραγματοποιείται μια διαδικασία για τη συλλογή των ωαρίων (ωοληψία). Οι εικόνες υπερήχων χρησιμοποιούνται για να καθοδηγήσουν μια μακριά, λεπτή βελόνα μέσα από τον κόλπο και μέσα στους σάκους (ωοθυλάκια) για τη συλλογή των ωαρίων. Η βελόνα μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία, μόλυνση ή βλάβη στο έντερο, την ουροδόχο κύστη ή ένα αιμοφόρο αγγείο. Κίνδυνοι συνδέονται επίσης με φάρμακα που μπορούν να σας βοηθήσουν να κοιμηθείτε και να αποτρέψετε τον πόνο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, που ονομάζεται αναισθησία.
- Σύνδρομο υπερδιέγερσης ωοθηκών. Αυτή είναι μια πάθηση κατά την οποία οι ωοθήκες πρήζονται και πονούν. Μπορεί να προκληθεί από τη λήψη ενέσεων φαρμάκων γονιμότητας, όπως η ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (HCG), για την ενεργοποίηση της ωορρηξίας. Τα συμπτώματα συχνά διαρκούν έως και μία εβδομάδα και μπορεί να περιλαμβάνουν ήπιο πόνο στην κοιλιά, φούσκωμα, στομαχικές διαταραχές, έμετο και διάρροια. Εάν μείνετε έγκυος, τα συμπτώματά σας μπορεί να διαρκέσουν μερικές εβδομάδες. Σπάνια, ορισμένα άτομα εμφανίζουν μια χειρότερη μορφή συνδρόμου υπερδιέγερσης ωοθηκών που μπορεί επίσης να προκαλέσει ταχεία αύξηση βάρους και δύσπνοια.
- Αποβολή. Το ποσοστό αποβολής για άτομα που συλλαμβάνουν μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης με φρέσκα έμβρυα είναι παρόμοιο με αυτό των ατόμων που συλλαμβάνουν φυσικά – περίπου 15% για έγκυες γυναίκες ηλικίας 20 ετών έως πάνω από 50% για όσες είναι ηλικίας 40 ετών. Το ποσοστό αυξάνεται με την ηλικία της εγκύου.
- Εκτόπη κύηση. Αυτή είναι μια κατάσταση κατά την οποία ένα γονιμοποιημένο ωάριο προσκολλάται σε ιστό έξω από τη μήτρα, συχνά σε μια σάλπιγγα. Το έμβρυο δεν μπορεί να επιβιώσει έξω από τη μήτρα και δεν υπάρχει τρόπος να συνεχιστεί η εγκυμοσύνη. Ένα μικρό ποσοστό ατόμων που χρησιμοποιούν εξωσωματική γονιμοποίηση θα έχει έκτοπη κύηση.
- Πολύδυμη κύηση. Η εξωσωματική γονιμοποίηση αυξάνει τον κίνδυνο να αποκτήσετε περισσότερα από ένα μωρά. Η πολύδυμη κύηση συνεπάγεται υψηλότερους κινδύνους υψηλής αρτηριακής πίεσης και διαβήτη που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη, πρόωρου τοκετού, χαμηλού βάρους γέννησης και γενετικών ανωμαλιών
- Γενετικές ανωμαλίες. Η ηλικία της μητέρας είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου για γενετικές ανωμαλίες, ανεξάρτητα από τον τρόπο σύλληψης του παιδιού. Ωστόσο, οι τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση, συνδέονται με ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο γέννησης ενός μωρού με καρδιακά προβλήματα, πεπτικά προβλήματα ή άλλες παθήσεις. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί εάν η εξωσωματική γονιμοποίηση προκαλεί αυτόν τον αυξημένο κίνδυνο ή κάτι άλλο.
- Πρόωρος τοκετός και χαμηλό βάρος γέννησης. Η έρευνα δείχνει ότι η εξωσωματική γονιμοποίηση αυξάνει ελαφρώς τον κίνδυνο το μωρό να γεννηθεί πρόωρα ή με χαμηλό βάρος γέννησης.
- Καρκίνος. Ορισμένες πρώιμες μελέτες υπέδειξαν ότι ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την τόνωση της ανάπτυξης των ωαρίων μπορεί να συνδέονται με την εμφάνιση ενός συγκεκριμένου τύπου όγκου των ωοθηκών. Ωστόσο, πιο πρόσφατες μελέτες δεν υποστηρίζουν αυτά τα ευρήματα. Δεν φαίνεται να υπάρχει σημαντικά υψηλότερος κίνδυνος καρκίνου του μαστού, του ενδομητρίου, του τραχήλου της μήτρας ή των ωοθηκών μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση.
Πηγές: Daily Mail, Human Reproduction, Mayo Clinic