Η άνοιξη αντιπροσωπεύει μια περίοδο ανανέωσης, αναγέννησης και ελπίδας. Ολάκερη η φύση αρχίζει να ξυπνά μετά από ένα κρύο Χειμώνα. Παρά ταύτα αρκετοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν, σύνδρομα κόπωσης και χαμηλής ενέργειας καθώς ο καιρός αλλάζει και μεταβαίνουμε από τις κρύες ημέρες του Χειμώνα σε ζεστότερες και μεγαλύτερες ημέρες.
Συμπτώματα όπως ύπνος που δεν ξεκουράζει, εξάντληση, εύκολη κόπωση μετά από μυϊκή ή πνευματική δραστηριότητα, απώλεια ενδιαφέροντος, δυσκολία συγκέντρωσης, κυκλοθυμική διάθεση, αυξημένη ευαισθησία στο άγχος, μυϊκοί πόνοι, διαταράσσουν την ποιότητα ζωής των πασχόντων.
Οι πιο κοινοί παράγοντες που ευθύνονται για την κόπωση της Άνοιξης είναι:
- Διακυμάνσεις στα επίπεδα μελατονίνης και σεροτονίνης.
- Η κούραση του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D.
1. Διακυμάνσεις στα επίπεδα μελατονίνης και σεροτονίνης
Οι διακυμάνσεις στα επίπεδα μελατονίνης και σεροτονίνης προκαλούνται από την φυσιολογική επιμήκυνση της ημέρας και την βράχυνση της νύχτας κατά την Άνοιξη. Η μελατονίνη αποτελεί ουσία που εκκρίνεται κατά τη νύχτα και προκαλεί ύπνο και καταστολή ενώ η σεροτονίνη, αποτελεί «ορμόνη της δράσης» και ευρίσκεται σε άμεση σύνδεση με το ηλιακό φως.
Τα αποθέματα σεροτονίνης είναι χαμηλά με την εκπνοή του χειμώνα λόγω της χαμηλής ηλιοφάνειας της εποχής. Σταδιακώς καθώς οι ημέρες επιμηκύνονται κατά την Άνοιξη, τα αποθέματα σεροτονίνης ομαλοποιούνται, αλλά η προσαρμογή δεν είναι εύκολη σε ευαίσθητους οργανισμούς. Η αλλαγή στην ώρα από την χειμερινή στην θερινή και οι απότομες αλλαγές του καιρού μπορεί να δυσχεράνουν περαιτέρω την ομαλή προσαρμογή.
2. Η κούραση του ανοσοποιητικού συστήματος
Κατά την εκπνοή του Χειμώνα, η κούραση του ανοσοποιητικού συστήματος από την αυξημένη δραστηριοποίησή του κατά την επίθεση των αναπνευστικών λοιμώξεων κατά την χειμερινή περίοδο, είναι συχνή.
3. Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D
Η βιταμίνη D είναι λιποδιαλυτή βιταμίνη, που κατεξοχήν λαμβάνεται από την έκθεση στον ήλιο. Υπάρχει έλλειψη βιταμίνης d στην Ελλάδα. Η τηλεργασία και τα σύγχρονα επαγγέλματα που χαρακτηρίζονται από πολύωρη παραμονή σε κλειστούς χώρους και συνακόλουθη μειωμένη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και η κατασκευή των δρόμων και των οικιών στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις δεν ευνοούν την απρόσκοπτη δίοδο του ηλιακού φωτός.
Σε αυτά τα δεδομένα πρέπει να συνυπολογίσουμε και ορισμένες ασθένειες ή παράγοντες που μπορεί να επιδεινώνουν το πρόβλημα όπως κακή απορρόφηση ουσιών σε ηλικιωμένους, νεφρική ανεπάρκεια, χρήση φαρμάκων. Το αποτέλεσμα είναι χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D παρά το γεγονός ότι ζούμε σε ηλιόλουστη χώρα. Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του μυοσκελετικού συστήματος, αλλά έχει και ολιστικές δράσεις.
Σύμφωνα με μελέτες συντελεί στην ρύθμιση νευρομυικών και ανοσολογικών αντιδράσεων ενώ συμβάλλει στη σωστή λειτουργία στη πρωτεϊνών που ρυθμίζουν τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, τη διαφοροποίηση και την απόπτωση, διαδικασίες που συντελούν στην ομαλή τροφοδότηση των ενεργειακών αποθηκών του σώματος.
Άλλοι παράγοντες που ευθύνονται για την εαρινή κόπωση είναι οι αλλεργίες που εμποδίζουν την απρόσκοπτη ανταλλαγή αερίων σε αλλεργικούς, η κούραση από τις αυξημένες επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις σε πολυάσχολα άτομα, η αλλαγή ωραρίων ύπνου σε εποχικά εργαζόμενους κ.λπ.
Τι άλλο πρέπει να γνωρίζετε για τα κοινά μέτρα πρόληψης και την αντιμετώπιση του προβλήματος
- Μείνετε κατά το δυνατόν υπό το φως του ήλιου, χωρίς αντηλιακή προστασία επί τουλάχιστον 20 λεπτά κατά τους μήνες Μάρτιο-Απρίλιο κατά το διάστημα 10.30-11.30 το πρωί αφήνοντας κατά το δυνατόν εκτεθειμένα στον ήλιο πρόσωπο και άκρα για να ομαλοποιήσετε το σύστημα μελατονίνης σεροτονίνης του σώματος.
- Μεριμνήστε για την επάρκεια του ύπνου σας.
- Απέχετε από το κάπνισμα.
- Υιοθετήστε την παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή, αποφεύγοντας κατάχρηση αλκοόλ και καφεΐνης.
Κάθε σύνδρομο κόπωσης την Άνοιξη δεν οφείλεται απαραίτητα στην εποχή. Συχνά υποκείμενα παθολογικά σύνδρομα και παράγοντες είναι η κατάχρηση αλκοόλ, η υπερκόπωση, η αναιμία, οι ορμονικές διαταραχές, οι χρόνιες φλεγμονές, οι παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος, οι αναπνευστικές παθήσεις, καρκινώματα, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
Εάν τα συμπτώματα της ανοιξιάτικης κόπωσης επιμένουν ή επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινή λειτουργία, μην αμελήστε τη σωστή ιατρική εξέταση από έμπειρο παθολόγο με κλινική εμπειρία και σφαιρική γνώση.