Η καλύτερη μέθοδος πρόληψης του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η κολονοσκόπηση. Και το 37χρονο μοντέλο Chrissy Teigen μόλις έκανε την πρώτη της κολονοσκόπηση! Ο Θεοδόσιος Πάρχας Γαστρεντερολόγος, Επιμελητής Α΄ Γαστρεντερολογικής Κλινικής Metropolitan General εξηγεί πώς γίνεται και γιατί είναι σημαντική η κολονοσκόπηση.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι η τρίτη συχνότερη αιτία θανάτου σχετιζόμενη με καρκίνο στις ΗΠΑ σε άνδρες και γυναίκες. Η κολονοσκόπηση, είναι μια διαγνωστική εξέταση και θεωρείται ότι μπορεί να σώσει περισσότερους από 30.000 ασθενείς ετησίως.
Το 37χρονο μοντέλο, η Chrissy Teigen και μητέρα τεσσάρων παιδιών μοιράστηκε με τους 42 εκατομμύρια followers της στο Instagram τη διαδικασία της κολονοσκόπησης.«Μόλις ξύπνησα από την κολονοσκόπηση και νιώθω υπέροχα», είπε η παρουσιάστρια του «Chrissy’s Court» στους θαυμαστές της στα social media. «Αλλά χρειάστηκαν περίπου 20 λεπτά. Ειλικρινά ευχόμουν να είχε διαρκέσει περισσότερο, γιατί ήταν ένας καλός υπνάκος».
Μόλις μια ώρα αργότερα ήταν σε καλή διάθεση, ενημερώνοντας τους followers από το κρεβάτι της στο νοσοκομείο. Η Teigen αποκάλυψε ότι δεν της άρεσε «το τρελό ποτό» που απαιτείται να πίνουν οι ασθενείς το βράδυ πριν από την κολονοσκόπηση.
«Είναι πολύ έντονο και προφανώς, πρέπει να προετοιμαστείτε για να έχετε μια κάμερα στον πισινό σας», παραδέχτηκε η Teigen.
«Σύντομα θα υπάρξει αύξηση στους ανθρώπους της ηλικίας μου και σε νεώτερους για καρκίνο στο έντερο επειδή δεν κάνουμε εξετάσεις. Και δεν το κάνουμε γιατί δεν μας το λένε. Πιστεύετε ότι πρέπει να ελέγχονται μόνο οι γονείς σας» είπε.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων συνιστούν προληπτικό έλεγχο για καρκίνο του παχέος εντέρου «σε τακτά χρονικά διαστήματα» από την ηλικία των 45 ετών. Ωστόσο, πρώιμοι και συχνότεροι προληπτικοί έλεγχοι μπορούν να πραγματοποιηθούν για όσους έχουν προσβληθεί από φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (νόσος του Crohn ή ελκώδης κολίτιδα), έχουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου ή πολυπόδων εντέρου ή κάποιο γενετικό σύνδρομο.
«Ο γιατρός μου μου είπε ότι πρέπει να πηγαίνουμε νωρίτερα για να κάνουμε έλεγχο», δηλωσε η Teigen.
Τι είναι η κολονοσκόπηση;
Πρόκειται για μια διαγνωστική εξέταση που ελέγχει τον βλεννογόνο του εντέρου. Πραγματοποιείται με την είσοδο του κολονοσκοπίου μέσω του πρωκτού και τη σταδιακή προώθησή του στο παχύ έντερο και στον τελικό ειλεό. Διαρκεί περίπου 30-60 λεπτά και πριν την εξέταση ο ασθενής θα πρέπει να ακολουθήσει μια συγκεκριμένη διαδικασία προετοιμασίας.
Η κολονοσκόπηση αποτελεί τη βασική εξέταση για την πρόληψη αλλά και την ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου, αλλά και πολυπόδων εντέρου. Επιπλέον, χρησιμοποιείται για τη διερεύνηση συμπτωμάτων όπως απώλεια αίματος από το ορθό, αναιμία, χρόνια διάρροια, κοιλιακό άλγος, αλλά και τη διάγνωση και παρακολούθηση των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νοσημάτων του εντέρου.
Πότε πρέπει να κάνουμε κολονοσκόπηση;
Τα νεότερα επιδημιολογικά δεδομένα οδήγησαν την Αμερικανική Γαστρεντερολογική Εταιρία (American Gastroenterological Association – AGA) να συστήσει προληπτική κολονοσκόπηση από την ηλικία των 45 ετών. Και για άτομα με οικογενειακό ιστορικό (1ου βαθμού συγγενείς <60 ή 2FDR οποιασδήποτε ηλικίας), έναρξη ελέγχου στα 40 ή 10 έτη νωρίτερα από την εμφάνιση του πιο πρόσφατου καρκίνου στην οικογένεια.
Σύμφωνα με αποτελέσματα μελετών, οι γεννηθέντες τη δεκαετία του 1990 έχουν διπλάσιο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου, σε σύγκριση με τους ενήλικες που γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1950. «Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, είναι πολύ πιο συχνός μετά την ηλικία των 50 ετών. Από τα 10 περιστατικά, τα 9 αφορούν ηλικίες άνω των πενήντα.
Όμως την τελευταία 20ετία παρατηρείται πτώση της μέσης ηλικίας εμφάνισης. Ενώ το 2000 ήταν περίπου τα 72 έτη, σήμερα έχει πέσει στα 66 έτη. Το πιο ανησυχητικό όμως είναι, ότι παρατηρείται αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης κατά 2% ετησίως, σε άτομα κάτω από 50 ετών», επισημαίνει ο Θεοδόσιος Πάρχας Γαστρεντερολόγος, Επιμελητής Α΄ Γαστρεντερολογικής Κλινικής Metropolitan General.
Το 10% των πολύποδων μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο.
Οι πιο σημαντικοί παράγοντες κινδύνου
Αυτοί που αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου είναι:
- Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος (ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει μέχρι 500γρ. την εβδομάδα),
- το κάπνισμα,
- η καθιστική ζωή,
- η παχυσαρκία,
- η κατάχρηση αλκοόλ
Τι μειώνει τον κίνδυνο;
- Η διατροφή που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες
- Η βιταμίνη D, το ασβέστιο, το γάλα, το ψάρι, φαίνεται επίσης να δρουν θετικά.
Η κολονοσκόπηση είναι επώδυνη εξέταση;
Όπως αναφέρει ο ειδικός «Σε μία σύγχρονη ενδοσκοπική μονάδα, ο εξεταζόμενος δεν αισθάνεται κάτι κατά τη διάρκεια της ενδοσκόπησης. Εκτός από τον γαστρεντερολόγο υπάρχει και αναισθησιολόγος ο οποίος θα χορηγήσει ένα μείγμα κατασταλτικών-αναλγητικών φαρμάκων, με αποτέλεσμα να υπάρχει απόλυτη ασφάλεια, αλλά και ο εξεταζόμενος να μην αισθανθεί καμία ενόχληση.
Αντί για ατμοσφαιρικό αέρα, η εμφύσηση του εντέρου γίνεται με διοξείδιο του άνθρακα, αποβάλλεται πολύ πιο γρήγορα με συνέπεια μετά το πέρας της εξέτασης να μην υπάρχει δυσφορία ή πόνος. Στις δύσκολες κολονοσκοπήσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ειδική αντλία νερού που ξεδιπλώνει καλύτερα το παχύ έντερο και μειώνει τη διάρκεια της εξέτασης.»
Ποιες νέες τεχνολογίες διευκολύνουν την εξέταση;
«Τα ενδοσκόπια που χρησιμοποιούμε στη δική μας Γαστρεντερολογική Κλινική είναι τελευταίας γενιάς, δηλαδή υψηλής ανάλυσης, με αποτέλεσμα να ελέγχουμε καλύτερα τον βλεννογόνο του εντέρου. Καθημερινότητα αποτελεί και η εικονική χρωμοενδοσκόπηση, δηλαδή αντί για να ψεκάσουμε το έντερο με ειδικές χρωστικές κάτι που απαιτεί χρόνο, αλλά βοηθά στην αναγνώριση προκαρκινικών βλαβών, αυτό γίνεται πλέον με την εικονική χρωμοενδοσκόπηση.
Τέλος υπάρχει και η τεχνητή νοημοσύνη για την ανάδειξη πολυπόδων, δηλαδή ο υπολογιστής από μόνος του μπορεί να αναγνωρίσει πολύποδες αλλά και να τους ταξινομεί» καταλήγει ο κ. Πάρχας.
Προετοιμασία πριν την κολονοσκόπηση
Πριν κάνετε κολονοσκόπηση έχετε ενημερώσει τον γιατρό σας για το πλήρες ιατρικό ιστορικό σας, αν λαμβάνετε κάποια φαρμακευτική αγωγή, ποια είναι αυτή, αν είστε έγκυος ή εάν λαμβάνετε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής. Σε ορισμένες περιπτώσεις ασθενών, ενδέχεται να χορηγηθεί αντιβιοτικό πριν την εξέταση.
Πριν την κολονοσκόπηση θα πρέπει να περιορίσετε τη λήψη υγρών και να λάβετε το ειδικό καθαρτικό διάλυμα. Το κόλον πρέπει να είναι εντελώς άδειο και καθαρό όταν θα πραγματοποιηθεί η εξέταση, ώστε να είναι ακριβή τα αποτελέσματα. Συνιστάται να αποφεύγετε τους ξηρούς καρπούς, τα ωμά φρούτα και λαχανικά, τα όσπρια, καθώς και τα προϊόντα ολικής άλεσης. Μία ημέρα πριν την εξέταση προτείνεται η αποφυγή λήψης στερεών τροφών και προτιμώνται υγρές τροφές, οι οποίες δεν αφήνουν τροφικά υπολείμματα στο γαστρεντερικό σωλήνα. Λίγες ώρες πριν την κολονοσκόπηση δεν επιτρέπεται να πιείτε και να φάτε κάτι.