Οι περισσότεροι γνωρίζουν ότι η κατανάλωση μπισκότων και κέικ, αναψυκτικών και λευκού ψωμιού μπορεί να επιταχύνει την αύξηση βάρους στη μέση ηλικία. Νέα έρευνα προσθέτει έναν ακόμη ένοχο στη λίστα: τα αμυλούχα λαχανικά.
Υπάρχουν παχυντικά λαχανικά; Κι όμως υπάρχουν: Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο The BMJ νωρίτερα αυτό το φθινόπωρο υποστήριξε ότι η μετάβαση στην κατανάλωση δημητριακών ολικής αλέσεως, φρούτων και μη αμυλούχων λαχανικών αντικαθιστώντας τα επεξεργασμένα δημητριακά, τα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη και τα αμυλούχα λαχανικά ( όπως πατάτες, μπιζέλια και καλαμπόκι) μπορεί να επιβραδύνει την αύξηση βάρους καθώς μεγαλώνουμε.
«Τα τρόφιμα πλούσια σε άμυλο τείνουν να χωνεύονται πιο γρήγορα από τα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, προκαλώντας ταχεία αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Αυτή η γρήγορη αύξηση μπορεί να προκαλέσει μεταβολικές διεργασίες που μετατρέπουν αυτά τα σάκχαρα σε αποθηκευμένο σωματικό λίπος», δήλωσε ο Yi Wan, μεταδιδακτορικός ερευνητής στη διατροφή στη Σχολή Δημόσιας Υγείας TH Chan του Χάρβαρντ και συν-συγγραφέας της μελέτης.
Ο ειδικός πρόσθεσε ότι τα δημητριακά ολικής αλέσεως αποτρέπουν την αύξηση βάρους επιβραδύνοντας την πέψη και τις αυξήσεις του σακχάρου στο αίμα. «Μπορεί να βοηθήσει στον μετριασμό των μεταβολικών διεργασιών που προάγουν την αποθήκευση λίπους. Επιπλέον, τα τρόφιμα ολικής αλέσεως είναι συνήθως πλούσια σε φυτικές ίνες, ένα θρεπτικό συστατικό γνωστό για τις ευεργετικές του επιδράσεις στη διαχείριση του βάρους».
«Τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε άμυλο τείνουν να χωνεύονται πιο γρήγορα από τα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, προκαλώντας ταχεία αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Αυτή η γρήγορη αύξηση μπορεί να προκαλέσει μεταβολικές διεργασίες που μετατρέπουν αυτά τα σάκχαρα σε αποθηκευμένο σωματικό λίπος»,
Αυτός είναι ο ίδιος λόγος που οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων – που συχνά προωθούνται ως ευεργετικές για την απώλεια βάρους – δεν λειτουργούν, εξήγησε ο Wan.
«Οι υδατάνθρακες είναι η κύρια πηγή ενέργειας του σώματος», είπε. «Το πιο σημαντικό; Η υιοθέτηση μιας δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες μπορεί επίσης να περιορίσει την κατανάλωση ωφέλιμων θρεπτικών συστατικών όπως φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και πολλές βιοδραστικές ενώσεις που βρίσκονται σε τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες, όπως τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φρούτα και τα λαχανικά».
«Τα ευρήματά μας εγείρουν ανησυχία σχετικά με την τρέχουσα σύσταση της αμερικανικής διατροφικής κατευθυντήριας γραμμής για την αύξηση της κατανάλωσης όλων των τύπων λαχανικών, συμπεριλαμβανομένων των αμυλούχων λαχανικών».
Συγκεκριμένα, η μελέτη έρχεται σε αντίθεση με τις διατροφικές κατευθυντήριες οδηγίες των ΗΠΑ. «Τα ευρήματά μας για τα αμυλούχα λαχανικά εγείρουν ανησυχία σχετικά με την τρέχουσα σύσταση της αμερικανικής διαιτητικής κατευθυντήριας γραμμής για την αύξηση της κατανάλωσης όλων των τύπων λαχανικών, συμπεριλαμβανομένων των αμυλούχων λαχανικών», είπε. «Συνιστούμε μια αυξημένη εστίαση στην αύξηση της πρόσληψης μη αμυλούχων λαχανικών».
Ο Wan, μαζί με άλλους διατροφολόγους του Χάρβαρντ και έναν νευρολόγο του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, εξέτασαν τις δίαιτες σχεδόν 137.000 ανδρών και γυναικών κάτω των 65 ετών χρησιμοποιώντας δεδομένα άνω των 25 ετών μέσω της Μελέτης Νοσηλευτών Υγείας I και II και των Επαγγελματιών Υγείας.
Ενώ οι τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές για τους Αμερικανούς συνιστούν τον περιορισμό των προστιθέμενων σακχάρων, συνιστούν επίσης ότι «τουλάχιστον τα μισά» από τα δημητριακά που καταναλώνονται πρέπει να είναι δημητριακά ολικής αλέσεως, ενώ προωθούνται όλοι οι τύποι λαχανικών.
Οι διατροφικές συστάσεις της μελέτης έχουν ιδιαίτερη επίδραση σε άτομα που έχουν ήδη υψηλότερο ΔΜΣ και στις γυναίκες, είπε ο Wan.
«Η τάση για αλλαγή βάρους στις γυναίκες θα μπορούσε να σχετίζεται με την εμμηνόπαυση και την ορμονική τους κατάσταση», είπε. «Οι περισσότερες γυναίκες στη μελέτη μας έφτασαν στην εμμηνόπαυση με μειωμένα επίπεδα οιστρογόνων με αποτέλεσμα αύξηση της αποθήκευσης λίπους».
Όσον αφορά στο εάν οποιαδήποτε ποσότητα επεξεργασμένου υδατάνθρακα, αμύλου ή ζάχαρης είναι κατάλληλη στο πλαίσιο μιας υγιεινής διατροφής, ο Wan είπε ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο όριο που να οδηγεί σε αύξηση βάρους. «Συνιστούμε την ελαχιστοποίηση της κατανάλωσής τους, ιδιαίτερα της πρόσθετης ζάχαρης», είπε.