Μεγάλη αντιπαράθεση έχει προκαλέσει ο ισχυρισμός επιστημόνων ότι τα «μαγικά» μανιτάρια που παίρνει ο πρίγκιπας Χάρι κάνουν όντως καλό στην κατάθλιψη.
Ορισμένοι τάσσονται υπέρ της χρήσης τους, επειδή βελτιώνουν τη διάθεση, ενώ άλλοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι έρευνες είναι ελλιπείς και τα αποτελέσματά τους αμφιλεγόμενα.
Τα «μαγικά» μανιτάρια βελτιώνουν τη διάθεση, σύμφωνα με μελέτη
Η θεραπεία με μεγάλες δόσεις μαγικών μανιταριών που παίρνει ο πρίγκιπας Χάρι βελτιώνουν τη διάθεση όσο και τα αντικαταθλιπτικά, λένε οι ειδικοί στη ψιλοκυβίνη, το δραστικό συστατικό που έχουν τα μαγικά μανιτάρια.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η θεραπεία με «μαγικά» μανιτάρια θα μπορούσε να είναι εξίσου αποτελεσματική με τα υπάρχοντα αντικαταθλιπτικά, αλλά μόνο όταν χορηγούνται σε υψηλές δόσεις.
Οι ειδικοί κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα αφού εξέτασαν στοιχεία που συλλέχθηκαν από 15 ιατρικές μελέτες που αφορούσαν περίπου 3.000 ασθενείς.
Οι ερευνητές δημοσιεύσαν τα αποτελέσματα της μελέτης τους στο επιστημονικό περιοδικό BMJ. Όπως είπαν, κατά την ανασκόπησή τους για τα ψυχεδελικά, μια κατηγορία ναρκωτικών που αλλάζουν την αντίληψη ενός ατόμου για την πραγματικότητα, διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα δεν λειτουργούν καλύτερα από τα υπάρχοντα αντικαταθλιπτικά. Φάνηκαν πάντως ότι είχαν καλύτερα αποτελέσματα από ένα εικονικό φάρμακο.
Η ψιλοκυβίνη στα «μαγικά» μανιτάρια ήταν αποτελεσματική σε υψηλές δόσεις
Μόνο η ψιλοκυβίνη, σε υψηλές δόσεις, αποδείχτηκε ότι είναι εξίσου αποτελεσματική με τους εγκεκριμένους εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI) έναν τύπο αντικαταθλιπτικού.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι ενώ τα ψυχεδελικά γενικά έχουν υπερ-διαφημιστεί, η ψιλοκυβίνη σε υψηλή δόση «φάνηκε να έχει τη δυνατότητα να θεραπεύει τα συμπτώματα της κατάθλιψης».
Πολυάριθμες προηγούμενες μελέτες είχαν διαφημίσει τα ψυχεδελικά, ως πιθανή θεραπεία για θέματα ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης.
Ωστόσο, οι Ταϊβανέζοι και Βρετανοί εμπειρογνώμονες πίσω από τη νέα ανάλυση είπαν ότι αυτές οι μελέτες ήταν συχνά λανθασμένες.
Εξήγησαν ότι πολλές έρευνες δεν κατάφεραν να αποδείξουν την επίδραση των ψυχεδελικών λόγω της ταυτόχρονης λήψης και άλλων φαρμάκων, γεγονός που καθιστούσε αδύνατο να διακρίνει κανείς πόσο αποτελεσματικά ήταν.
Σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, οι ερευνητές περιόρισαν την ανάλυσή τους σε κλινικές δοκιμές ψυχεδελικών και ενός αντικαταθλιπτικού που ονομάζεται εσιταλοπράμη.
Μόνο η υψηλή δόση ψιλοκυβίνης βρέθηκε να έχει το ίδιο αποτέλεσμα με την εσιταλοπράμη
Ωστόσο, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα αποτελέσματα της χορήγησης υψηλής δόσης ψιλοκυβίνης μπορεί να έχουν «υπερεκτιμηθεί» επειδή στην κλινική δοκιμή συγκρίθηκε η ψιλοκυβίνη σε συνδυασμό με το αντικαταθληπτικό φάρμακο εσιταλοπράμη.
Ωστόσο, κατέληξαν στο συμπέρασμα οτι τα σεροτονεργικά ψυχεδελικά, ειδικά όσα περιέχουν υψηλή δόση ψιλοκυβίνης, φάνηκε να έχουν τη δυνατότητα να θεραπεύσουν τα καταθλιπτικά συμπτώματα.
«Η μελέτη μας έδειξε ότι η δράση της υψηλής δόσης ψιλοκυβίνης ήταν παρόμοια με αυτή των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων».
Δεν υπήρξαν σοβαρές παρενέργειες
Επιπλέον, είπαν ότι σε καμία από τις δοκιμές δεν βρέθηκε υψηλότερο ποσοστό σοβαρών παρενεργειών, όπως θάνατος, εισαγωγή στο νοσοκομείο ή απόπειρα αυτοκτονίας.
Τόνισαν ωστόσο ότι είχαν αρκετούς περιορισμούς, συμπεριλαμβανομένου ότι συνέκριναν μόνο τα φάρμακα ως προς το πόσο αποτελεσματικά ήταν στη θεραπεία της κατάθλιψης και όχι ως προς άλλες πτυχές που είναι επίσης σημαντικές για τη χρήση φαρμάκων, όπως οι παρενέργειες.
Μια άλλη πτυχή που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ότι ενώ οι συγγραφείς συνέκριναν τα ψυχεδελικά με ένα αντικαταθλιπτικό, την εσιταλοπράμη, αυτό όμως δεν είναι το μόνο από τα φάρμακα που διατίθενται.
Άγνωστα τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα
Βρετανοί ειδικοί έχουν υποστηρίξει παλαιότερα την ιδέα της χρήσης ψιλοκυβίνης ως πιθανής θεραπείας για την κατάθλιψη, αλλά ζήτησαν να γίνει περαιτέρω έρευνα, ιδιαίτερα για μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.
«Υπάρχουν ορισμένες ανησυχίες σχετικά με τα αποτελέσματα εξαιτίας των προσδοκιών των ασθενών. Η πλειοψηφία γνώριζε πότε έπαιρναν το ενεργό φάρμακο ή την υψηλότερη δόση του ίδιου φαρμάκου», δήλωσε ο Δρ. Paul Keedwell, σύμβουλος ψυχιατρικής και συνεργάτης του Royal College of Psychiatrists.
«Το κύριο μειονέκτημα είναι ότι ορισμένοι ασθενείς βρίσκουν την ψυχεδελική επίδραση δυσάρεστη και πρέπει να εξασφαλιστεί ένα ήρεμο περιβάλλον για τη θεραπεία».
Η Αυστραλία έχει εγκρίνει τη χρήση ψιλοκυβίνης για την κατάθλιψη
Πέρυσι η Αυστραλία έγινε η πρώτη χώρα που ενέκρινε τη χρήση ψιλοκυβίνης για την κατάθλιψη. Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί ανησυχούν ότι η θεραπεία «πηγαίνει πολύ γρήγορα».
Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Swinburne, Susan Rossell, η οποία ηγείται της μεγαλύτερης κλινικής δοκιμής στην Αυστραλία σχετικά με την επίδραση της ψιλοκυβίνης στην κατάθλιψη, τόνισε ότι θα έπρεπε να γίνει περισσότερη έρευνα.
«Αυτές οι θεραπείες δεν είναι καθόλου καλά τεκμηριωμένες ώστε να είναι σε ένα επίπεδο που επιτρέπει την χρήση σε ευρεία κλίμακα», είπε.
«Δεν έχουμε καθόλου δεδομένα για μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, οπότε αυτό με ανησυχεί πολύ, και αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους κάνω αυτή την πολύ μεγάλη μελέτη».
Η ψιλοκυβίνη μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστες παραισθήσεις
Η ψιλοκυβίνη επηρεάζει το τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται ιππόκαμπος, το οποίο είναι υπεύθυνο για την ανάλυση των σκέψεων και των εμπειριών και βοηθά τα άτομα να καθορίσουν την αίσθηση του εαυτού τους.
Αυτό είναι παρόμοιο με το πώς τα αντικαταθλιπτικά στοχεύουν τον εγκέφαλο για να διακόψουν τις αρνητικές σκέψεις που σχετίζονται με την κατάθλιψη.
Ωστόσο, ενώ η ψιλοκυβίνη είναι πολλά υποσχόμενη για την καταπολέμηση ζητημάτων όπως το άγχος και η κατάθλιψη, ορισμένα άτομα μπορεί να βιώσουν επίμονες και οδυνηρές παραισθήσεις.
Αυτές οι αντιδράσεις, που μπορεί να εμφανιστούν σε ένα στα 10 άτομα που λαμβάνουν το φάρμακο, ισοδυναμούν με «σημαντική ψυχολογική δυσφορία», όπως παράνοια, έντονο φόβο και ακόμη και έντονες παραισθήσεις.
Οι υποστηρικτές της ψυχεδελικής θεραπείας, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι τα αρνητικά συμπτώματα είναι σπάνια και ακόμη και όταν συμβαίνουν, τροφοδοτούν την υγιή ψυχολογική ανάπτυξη.
Η χρήση ψυχεδελικών για τη διαχείριση παθήσεων ψυχικής υγείας είναι αμφιλεγόμενη
Χρειάζονται περισσότερες μελέτες για την αποτελεσματικότητά τους καθώς και για πιθανές μακροπρόθεσμες παρενέργειες.
Η χρήση ψυχεδελικών έχει μπει επίσης στο στόχαστρο μετά από καταγγελίες για σεξουαλική επίθεση από ορισμένους ασθενείς που έλαβαν μέρος σε κλινικές δοκιμές με τα φάρμακα.
Η αμφιλεγόμενη αποκάλυψη του πρίγκιπα Χάρι για τα ψυχεδελικά
Οι ειδικοί έχουν προειδοποιήσει ότι τα θετικά λόγια διασημοτήτων όπως ο πρίγκιπας Χάρι για τη τα ψυχεδελικά, θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν άλλους να δοκιμάσουν τις ουσίες, με δυνητικά επικίνδυνες συνέπειες.
«Το να τα παίρνεις με τους σωστούς ανθρώπους, αν υποφέρεις εξαιτίας μίας τεράστιας απώλειας, θλίψης ή τραύματος, τότε αυτά τα πράγματα λειτουργούν ως φάρμακο», είχε πει ο πρίγκιπας Χάρι.
Ο Δούκας του Σάσεξ είχε πει ότι δεν θα συνιστούσε να παίρνετε το ayahuasca για ψυχαγωγικούς σκοπούς.
Τα σχόλιά του είχαν εξοργίσει ορισμένους γιατρούς καθώς και τις οικογένειες εκείνων που είχαν αυτοκτονήσει ή είχαν πεθάνει από το «φτιάξιμο» λίγο μετά τη λήψη του φαρμάκου.
«Εξαιρετικά ανεύθυνες οι δηλώσεις του πρίγκιπα Χάρι»
Ένας από του γιατρούς που είχαν εξοργιστεί με τις δηλώσεις του πρίγκιπα Χάρι ήταν ο Δρ. Max Pemberton, ψυχίατρος στο Βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας, ο οποίος είπε ότι τα σχόλια ήταν «εξαιρετικά ανεύθυνα και προωθούσαν άλλη μια τρελή θεραπεία».
«Ο Χάρι προφανώς δεν κατανοεί τη σοβαρή ζημιά που μπορούν να προκαλέσουν αυτές οι ουσίες στους χρήστες, ζημιά που βλέπω στους θαλάμους των νοσοκομείων ψυχικής υγείας με ανησυχητική συχνότητα», είπε.
Άλλοι γιατροί όμως είχαν κάνει έκκληση να διατεθούν ψυχεδελικά σε ασθενείς στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο David Nutt, καθηγητής νευροψυχοφαρμακολογίας στο Imperial College του Λονδίνου, είχε κάνει ανασκόπηση των ερευνών που δημοσιεύθηκε στο Journal of Psychopharmacology.
Υποστήριξε ότι τα ψυχεδελικά φάρμακα έχουν αδικαιολόγητα κακή φήμη και υποστήριξε ότι «πολλές από τις επίμονες αρνητικές αντιλήψεις για τους ψυχολογικούς κινδύνους δεν υποστηρίζονται από τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία».
Ο καθηγητής Nutt απολύθηκε από πρόεδρος του ανεξάρτητου Συμβουλευτικού Συμβουλίου για την Κατάχρηση Ναρκωτικών από τον υπουργό εσωτερικών το 2009, όταν είχε ισχυριστεί ότι ναρκωτικό ecstasy είναι πιο ασφαλές από την ιππασία.
Ο Βρετανός καθηγητής είχε πει επίσης ότι η κάνναβη, το ecstasy και το LSD πρέπει να θεωρούνται λιγότερο επιβλαβή από το αλκοόλ και το τσιγάρο.